علوم قرآن و حدیث

پرسش :

آیا این روایت " لَولاكَ لَما خَلَقْتُ الأفلاك -لَوْلاعَلِی لَما خَلَقتُكَ- لَولا فاطمةُ لَما خَلَقْتُكُما" که خطاب به رسول خدا(صلی الله علیه وآله) می‌باشد، با آیات قرآن منافات ندارد؟

پاسخ:

روایت مذكور كه حدیثی قدسی است در كتب مشهور همان بند اول آن آمده است كه خطاب به پیامبر(صلی الله علیه وآله) خداوند متعال فرموده كه: «لَولاكَ لَما خَلَقْتُ الأفلاك» و در برخی از كتب، بند دوم «لو لا علی لما خلقتك» و در برخی دیگر نیز بند سوم «لو لا فاطمه لما خلقتكما» هم آمده است.(۱) و لذا كل این روایت در منابع معتبر روایی به صورت مستند ذكر نشده است.

پرسش:

پیامبر می‌فرمایند شیاطین در ماه رمضان در غل و زنجیر هستند، پس چرا باز هم گناه می‌کنیم؟

پاسخ:

در فرازی از خطبه شعبانیه، از پیامبر اسلام(ص) در فضیلت ماه رمضان آمده است: «وَ الشَّیاطِینَ مَغْلُولَةٌ فَاسْأَلُوا رَبَّكُمْ أَنْ لَا یسَلِّطَهَا عَلَیكُمْ» (شیاطین در این ماه در زنجیر هستند، از پروردگارتان بخواهید آن‌ها را بر شما مسلط نسازد). در معنای این روایت چند امر محتمل است:

پرسش:

چرا خداوند ماه رمضان را مبارک خوانده است؟

پاسخ:

واژه «بركت» به فزونی و رشد(۱) همراه با ثبات و دوام معنا شده است.
روزها و زمان‌ها به خودی خود نه دارای برکت هستند و نه خالی از آن می باشند. مبارک بودن برخی از ایام مانند ماه رمضان به دلیل خیرات و عنایات و نعماتی است که از جانب خدای متعال به مؤمنین می رسد که در نتیجه نوع رفتاری است که مؤمنین از خود بروز می دهند.

پرسش:

براي آشنايي بيشتر با معارف قرآن کريم، در دوره‌های مختلف سنی و سطوح مختلف علمی، چه تفاسیری مطالعه کنیم؟

پاسخ:

پرسش:

بر اساس روایات معصومان علیهم السلام، عید نوروز مورد تایید اسلام است؟

پاسخ:

اسلام پس از گسترش در میان جوامع، نسبت به آداب‌ و رسوم آن‌ها نیز نظراتی داشته است. به ‌عنوان‌ مثال اعمالی مانند شرک و بت‌پرستی از نظر اسلام مردود شمرده شده و غیرقابل‌قبول هستند. در مقابل برخی آداب‌ و رسوم نیز مورد تائید اسلام قرار گرفتند. نوروز ایامی است که در بین ایرانیان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. این موضوع از مواردی است که اهل‌بیت (علیهم‌السلام) در مورد آن نظر داده‌اند. در ادامه روایاتی که در این موضوع بیان‌شده‌اند ارائه و بررسی می‌شوند.

پرسش:

چرا برخی روایات عیدنوروز را نکوهش کرده، و برخی علمای اسلامی باعید نوروز مخالف اند؟ آیا دید و بازدید از هم دور شدن از کدورت و شادی و... در اسلام حرام بوده؟ یا چون این جشن نوروز قدمتی پیش از اسلام داشته و به زرتشتیان میرسد در اسلام مطرود است؟

پاسخ:

روایات در رد و تأیید نوروز وجود دارد، و این نشان می دهد که نوروز دو بُعد دارد، یکی بسعد دینی که مربوط به ادیان نسخ شده پیش از اسلام است، و یک بُعد غیر دینی و سنت اجتماعی که با هر دینی قابل جمع است.

پرسش:

بهترین کارهایی که برای اموات می‌توان انجام داد چیست؟

پاسخ:

پرسش:
قرآن می‌گوید به بت‌های دیگران فحش ندهید و توهین نکنید؛ ولی خودش می‌گوید «اولئک کالانعام بل هم اضل» و یا درباره یهودیان می‌گوید «کمثل الحمار» و یا در جای دیگر می‌گوید «فمثله کمثل الکلب» و یا نسبت زنا زاده «زنیم» می‌دهد و...! بالاخره توهین درست است یا نه؟ اگر درست نیست چرا خود قرآن توهین می‌کند؟

پرسش:
در آیات متعددی قرآن می‌فرماید گناه کسی بر دوش دیگری نیست، (ولا تزر وازرة وزر اخری) ولی در آیات ۲۵ نحل و ۱۳ عنکبوت آمده که علاوه بر گناه خودشان گناه دیگری را هم به دوش می‌کشند. منظور این آیات چیست؟

پرسش:
یکجا قرآن می‌گوید «لا اقسم بهذا البلد» یعنی به مکه قسم نمی‌خورم، اما در جای دیگر قسم خورده و می‌گوید «و هذا البلد الامین» آیا این تعارض نیست؟