اخلاق
پرسش:
در نزد بزرگان و ارباب سلوک و شهود «لطیفه سرّ» با چه معانی ای شناخته می شود و از آن با چه تعابیری یاد می کنند؟
پرسش:
فضائل و ثمرات معرفت نفس را بيان نماييد.
پرسش:
در زمان غیبت عده ای بر ایمانشان افزوده و از ایمان عده ای کاسته می شود. لطفا راهنمایی کنید.
پرسش:
در باره عزت نفس چند سوال داشتم:
الف: آیا احساس حقارت در مقابل عزت نفس قرار دارد؟
ب: تفاوت عزت نفس با تکبر و عجب که از گناهان بزرگ هستند چیست؟
ج: آیا عزت نفسی که اسلام مدنظر دارد با مفهوم self-esteem که در روانشناسی غرب وجود دارد و در فارسی معادل عزت نفس ترجمه می شود تفاوت دارد؟
لطفا در مورد حدیث «عنوان بصری» توضیح بفرمایید.
«عنوان بصری» نام پیرمردی بوده در زمان امام صادق (علیه السلام) که در جریان یک گفتگو با ایشان، توصیه هایی را از ایشان شنیده و نقل می کند. این توصیه ها، دستورات بسیار اساسی در تهذیب نفس و حقیقت و تمامِ عبودیت و بندگی بوده و بزرگانی چون «آیه الله قاضی» و «علامه طباطبایی» (رحمه الله علیهما) عمل کردن به آن را به شاگردان و تمام کسانی که خواهان سیرو سلوک در مسیر الهی بوده اند، سفارش می کردند.
ادب چیست و چگونه بدست می آید؟ نشانه های آن در چه اعمالی است؟
«ادب» عبارت است از مراقبت کردنِ نفس از اعمال زشت و ناپسند، و همچنین پایبندی به محاسن و فضائل در اعمال، رفتار و گفتار. «ابن منظور» آن را راهنمای مردم به سوی کار پسندیده، و بازدارنده آن ها از کار زشت می داند.(۱) امیرالمومنین علی (علیه السلام) فرموده اند: «أفضَلُ الأَدَبِ أن يَقِفَ الإِنسانُ عِندَ حَدِّهِ ولا يَتَعَدّى قَدرَهُ»؛ برترين ادب آن است كه انسان در حدّ خود بايستد و از اندازه خويش فراتر نرود.(۲)
من مرتکب یک گناه کبیره شده و الان پشیمانم. دوست دارم توبه کنم، اما شنیده ام که توبه بعد از ۷ ساعت قبول نیست. آیا نمی شود بعد از ۷ ساعت توبه کرد؟
از نظر اخلاقی چه عواملی باعث آرامش می شود؟
میان اخلاقی زیستن و رسیدن به آرامش، ارتباط تنگاتنگی وجود دارد. در بیانات امام صادق (علیه السلام) آمده است:
«مَنْ سَاءَ خُلُقُهُ عَذَّبَ نَفْسَهُ؛ کسی که بدخلق باشد، خود را عذاب می دهد.»(1)
یقین به چه معناست؟ رابطه ی ایمان و یقین به چه صورت است؟
«یقین» در لغت، به معنای شک نداشتن در یک امر و محقّق بودن آن است.(۱) در واقع یقین، علم ثابت و قطعی است که شک پذیر نباشد و در مقابل آن ظنّ (گمان)، شک و وهم قرار دارند که در هر کدام به نحوی امکان خلاف وجود دارد.(۲) مرحوم علامه مجلسي مي گويد: يقين داراي سه مرتبه است: علم اليقين، عين اليقين و حق اليقين كه اين سه مرتبه با يك مثال روشن مي شود: علم اليقين به آتش، مشاهده آن توسط دود است و عين اليقين ديدن حجم واندازه آتش است و حق اليقين سوختن در آن است.(۳)
مقام رضوان چیست؟
«وَعَدَ اللَّهُ الْمُؤْمِنينَ وَ الْمُؤْمِناتِ جَنَّاتٍ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدينَ فيها وَ مَساكِنَ طَيِّبَةً في جَنَّاتِ عَدْنٍ وَ رِضْوانٌ مِنَ اللَّهِ أَكْبَرُ ذلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظيم؛ خداوند به مردان و زنان باايمان، باغ هايى از بهشت وعده داده كه نهرها از زير درختانش جارى است جاودانه در آن خواهند ماند و مسكن هاى پاكيزه اى در بهشت هاى جاودان (نصيب آن ها ساخته) و (خشنودى و) رضاى خدا، (از همه اين ها) برتر است و پيروزى بزرگ، همين است!»(1)
