عقاید

مطابق ادله عقلی، رسول الهی باید دارای عصمت باشد چرا که خدای متعال، حکیم است و غرض از فرستادن رسول نباید نقض شود. در حالی که اگر عصمت وجود نداشته باشد، این غرض نقض می شود.
عصمت نیز جنبه های متعدد و متنوعی دارد. واضح ترین آن این است که رسول در دریافت و ابلاغ پیام الهی دچار اشتباه نشود. و دقیق ترین لایه ها این است که، رسول از هر امر منزجر کننده ای، منزه باشد. به همین خاطر گفته اند که رسول، دارای بیماری های منزجر کننده نخواهد بود همچنان که دارای پدر و مادر بدنام نیز نخواهد بود.

در جواب این سوال، متن مناظره امام رضا(ع) در جواب همین پرسش را تقدیم می کنيم:

ابو الصّلت هروى گوید: آنگاه كه مأمون علماى فرق مختلف اسلامى و نیز علماى یهود، نصارى، مجوس، صابئین و سایر اهل علم و كلام را نزد حضرت ‏رضا علیه السّلام گرد آورد، و هر كس از جاى برخاسته و سخنى گفت جواب قاطع گرفت و ساكت ماند كه گوئى سنگ در دهانش گذارده ‏اند، (در آخر كار) علىّ بن- محمّد بن جهم برخاست و گفت: یا ابن رسول اللَّه! آیا شما قائل به عصمت انبیاء هستید؟.

خدا برای رسانیدن پیام خویش، پیامبرانی را از بین مردم برگزیده است و در هر زمان این شخص برگزیده دارای بالاترین فضائل اخلاقی است و بین مردم زمان خویش عالم‏ترین و با کمال‏ترین و شایسته‏ ترین انسان برای رساندن پیام الهی و به دست گرفتن این مسئولیت بزرگ میباشد. وی بین مردم به تقوا و علم معروف میباشد و شایستگی لازم را برای دریافت وحی و به دوش گرفتن بار مسئولیت الهی دارد. طبق نص صریح قرآن بین پیامبر و مردم هیچ تفاوتی از جهت انسان بودن نیست.

«قل انما أنا بشر مثلکم؛[کهف/۱۱۰] ای پیامبر ما، به مردم بگو: من انسانی همانند شما هستم».

چرا خداوند ۱۲۴ هزار پیامبر برای ما فرستاد؟

در ابتدا باید دلیل نیاز انسان به پیامبر را مورد دقت قرار دهیم. انسان برخلاف سایر موجودات، موجودی دارای اختیار و اراده است . بدین جهت همواره بر سر دو راهی حق و باطل بوده است. لذا نیاز مبرّمی به راهنما دارد تا راه و چاه را به وی نشان دهد. و از سویی نیرویی می خواهد که به جنبه حقانی انسان کمک کرده و با تذکر مدام، مانع غالب شدن خواسته های شهوانی در انسان شوند تا یکه تازی شهوات، سبب مدفون شدن عقل انسان ها نشود.

حضرت علی (ع) در این باره می فرمایند:

در پاسخ به این سوال باید به چند نکته توجه کنیم:

۱- تاریخ تنها به بازتاب گوشه ای از گذشته می پردازد و نمی توانیم آنچه بیان شده را تمام آنچه موجود بوده است، بدانیم. همچنان که کشف آثار باستانی، توان نشان دادن تمام گذشته را ندارد. بنابراین باید در قدم اول متوجه باشیم که نمی توانیم با جزم و یقین ادعا کنیم که تمام پیامبران در منطقه خاورمیانه بوده اند.

این وحدت به مقتضای منطق قرآنی است که حتی غیر مسلمانان را هم دعوت به اتحاد با مسلمانان در ذیل شعار مشترک نموده است.

قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ تَعَالَوْا إِلَىٰ كَلِمَةٍ سَوَاءٍ بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمْ أَلَّا نَعْبُدَ إِلَّا اللَّهَ وَلَا نُشْرِكَ بِهِ شَيْئًا وَلَا يَتَّخِذَ بَعْضُنَا بَعْضًا أَرْبَابًا مِنْ دُونِ اللَّهِ (٦٤ آل عمران) بگو: « ای اهل کتاب! بیایید به سوی سخنی که میان ما و شما یکسان است، که جز خدا را نپرستیم، و چیزی را شریک او نسازیم، بعضی از ما بعضی دیگر را به جای خدا به خدایی نگیرد»

چرا امام زمان(علیه السلام) مظلومترین فرد عالم می باشد؟

در روایات متعدد از مظلومیت و غربت امام زمان(عجل الله تعلی فرجه) سخن به میان آمده است:

امير مؤمنان علي (علیه السلام) در ترسيم مظلوميت و غربت فرزندش مهدي (عجل الله تعلی فرجه)
مي فرمايد: «صاحب هذا الا مر الشريدُ الطريدُ الفريدُ الوحيد؛ صاحب اين امر، همان رانده شدهِ دور شده يگانه و تنها است». (۱) .

خدای متعال بشر را برای هدفی آفریده و برای اینکه بشر به آن هدف نائل شود، نیاز دارد معلوماتی از طریق وحی الهی دریافت کند. از این رو خدای متعال بعضی از بندگان خاص خویش که لیاقت دریافت وحی را دارند، به عنوان پیامبر خود به سوی بشر مبعوث کرده است.

بنابراین هدف از ارسال رسولان، رساندن مطالبی به بشر است که با حواس و عقل خود قادر به درک آنها نیست. علیرغم اینکه برای رسیدن به کمال محتاج آنهاست.

در جواب اجمالی باید چند نکته را مد نظر قرار داد. اولا همه زندگی و برای همگان امتحان الهی است. ثانیا تنها نکته مورد توجه در امتحان الهی صبر نیست. ثالثا با دیده دیگری نیز می توان به بلا نگریست و آن را مثبت دید.

اما در توضیح سه نکته فوق باید گفت:

مطابق متون دینی، قطعا شرک و کفر، متاخر از توحید می باشد. و بیراهه ها تنها به دلیل سوء اختیار انسان و روی گردانی او از حق موجود، رونق گرفته اند.

اولین انسانی که بر روی کره خاکی ساکن شده است، خود پیامبر بوده و مخاطب وحی الهی بوده است. و پس از او نیز انتخاب باطل، بعد از شناخت حق و به دلیل سرکشی از آن محقق شده است.