بازی های رایانه ای نامطلوب
بعضی از بازیهای کامپیوتری صحنه های نامناسب و غیراخلاقی دارند. این باعث شده که برخی از نوجوانان از والدین خود تقاضای تلویزیون اختصاصی کنند تا در اتاقشان بدون مزاحمت و نگرانی بازی کنند. این خطر در مورد کودکان هم وجود دارد. در برخورد با این مشکل، والدین باید چگونه رفتار کنند؟
بازی های کامپیوتری هم ابزار آموزش هستند و هم ابزار سرگرمی. بنابراین نمی توان آن را به طور کامل نفی کرد. آنچه که مهم است مدیریت کردن استفاده از این بازی هاست. بدون شک استفاده از این ابزار، همراه با آسیب هایی است. از بین تمام آسیب هایی که ممکن است این بازیها داشته باشند آنچه که در این مقاله قصد پرداختن به آن را داریم، آسیب های اخلاقی این بازی ها است. چکار کنیم که فرزندانمان آسیب نبینند و یا لااقل کمترین آسیب را ببینند؟ چه باید کرد؟
آنچه که در مرحله نخست ضرورت دارد اطلاع والدین از وجود خطراتی است که در بازیهای کامپیوتری وجود دارد. برخی از برنامه های رایانه ای، با بازی های ساده شروع شده و به تصاویر مستهجن ختم می شوند؛ در برخی از این بازی ها، جایزه پیروزی، ظاهر شدن عکس های مستهجن بر روی صفحه رایانه است.
والدین باید باور کنند که حتی بازی هایی که ویژه کودکان (سن قبل از بلوغ) هستند هم، ممکن است دارای تصاویر جنسی و پورنو باشند. حتی اگر علنا این بازیها تصاویر مستهجن نداشته باشند، subliminal message یا پیام های ناخودآگاه در کلیه بازی ها، کارتون ها و فیلم های خارجی وجود دارد.
در مرحله بعد نحوه برخورد والدین با اینگونه بازی هاست. نحوه برخورد با آن باید در دو مقطع سنی مورد بررسی قرار گیرد. در مقطع خردسالی تا قبل از بلوغ یعنی تا سن حدود 12-13 سالگی بدون تردید باید مانع دسترسی آنها به اینگونه بازیها شوند. از آنجا که در این سنین کودکان قابل کنترل تر هستند، این امر امکان پذیر است.حتی به لحاظ روان شناختی هم کودکان آمادگی پذیرش این نوع کنترل را دارا هستند. آنها همانند نوجوانان نیستند که به دنبال استقلال و هویت خود باشند و به طور طبیعی فرمان پذیر هستند.
چنانچه والدین مشاهده کردند که آنها به فیلم یا بازی غیر مجازی دسترسی پیدا کرده اند بدون هیچ تردیدی بایستی آن را از دسترسشان خارج کنند و اگر لازم شد آنها را تنبیه کنند و به او بفهمانند که این نوع بازی ها غیر اخلاقی و ممنوع هستند. همچنین باید نحوه دسترسی آنها به این بازی ها را بررسی کنند و از تکرار آن پیش گیری کنند. توصیه می شود که حتما والدین به بازیهایی که کودکانشان انجام می دهند نظارت داشته باشند و مراحل بازی را خودشان حتما چک کنند و یا لااقل چنانچه چنین امکانی نیست از دیگران راجع به آن بازی پرس و جو کنند. چنانچه والدین بازیهای ایرانی را در دسترس کودکانشان قرار دهند،قطعا از اینگونه آسیب ها پیشگیری کرده اند.
اما در مورد نوجوانانی که به بلوغ رسیده اند یعنی از سنین 12-13 سالگی تا 18 سالگی هم بایستی از همان سیاست منع دسترسی استفاده کرد. ممکن است گفته شود بالاخره نوجوان خودش دسترسی پیدا می کند. باید گفت به هر حال این دلیل نمی شود که ما محدودیتی نگذاریم. منظور از منع دسترسی در اینجا به مفهوم کنترل محیطی است. یعنی محیط خانه از این جهت امن باشد. استفاده از برنامه های ماهواره ای غیر مجاز و موزیک ویدئوهایی که در آن انواع تصاویر تحریک کننده و رقص به نمایش در می آید برای نوجوانان بسیار مخرب است. باید اقتضای سن نوجوانی رو در نظر گرفت. در این سن، نوجوان به لحاظ جسمی به بلوغ می رسد. این تغییرات، سبب کنجکاوی ها و فشارهای جنسی در نوجوان می شود. لذا تا جایی که امکان دارد باید شرایط عدم دسترسی را ایجاد کرد.
آنچه که در این دوره حائز اهمیت است، دین باوری و آموزش های مذهبی است. درکشورهای غربی از آنجا که اینگونه روابط غیر اخلاقی محسوب نمی شوند تمام آموزش های آنها حول پیشگیری از بیماریهای مقاربتی و آموزشهای جنسی است. اما در فرهنگ ایرانی اسلامی ضرورت دارد که والدین به تربیت دینی فرزندشان توجه کنند. در این سن، نوجوان به دنبال فلسفه هستی و هویت خود است. یعنی این سؤالات که من که هستم؟ از کجا آمده ام؟ به کجا می روم؟ چنانچه والدین موفق شوند پاسخی که دین به این پرسش ها داده است را به نوجوان خود آموزش دهند و اقناع شوند، آنها می توانند دین را درونی کنند. جهت گیری مذهبی در نوجوان خیلی مهم است. چنانچه جهت گیری مذهبی فرزندان بیرونی باشد زمانی که آنها چشم والدین را دور می بینند به سمت مسائل غیر اخلاقی می روند ولی چنانچه جهت گیری مذهبی آنها درونی باشد کنترل درونی پیدا می کنند و سعی می کنند که به سمت اینگونه مسائل نروند و حتی اگر بروند هم احساس پشیمانی و ندامت می کنند.
سن نوجوانی سنی است که والدین بایستی به احساس استقلال آنها احترام بگذارند و عقل و فهم آنها را به رسمیت بشناسند. بر اساس روایات در این مقطع والدین بایستی از آنها در کارها مانند یک وزیر از او مشورت بخواهند(1) و او را به کار بگیرند(2). چنانچه والدین متوجه شدند که آنها گرفتار چنین فیلم و بازیهایی شده اند تا جایی که امکان دارد تغافل کنند یعنی طوری برخورد کنند که گویا متوجه نشده اند و به روش غیر مستقیم مانع استفاده آنها از این محصولات شوند.
سن نوجوانی سنی است که تکالیف الهی شامل حال آنها می شود و آنها در قبال اعمال خود، مسئول هستند. این بدان معناست که آنها قدرت درک و فهم این گونه مسائل را دارند و اساسا اینگونه محصولات و دسترسی به آنها به نوعی امتحان الهی محسوب می شود و بهترین کمک والدین نهی از منکر و آموزش های دینی و فراهم سازی محیطی امن و معنوی است. غنی سازی اوقات فراغت آنها بسیار در کنترل این آسیب ها مؤثر است. شرکت در کلاس های هنری و نیز ورزش می توانند در این زمینه مؤثر باشند. بیکاری، آنها را وارد عالم تخیلات و تصویر سازی می کند و ذهن آنها خود به خود به سمت چیزهایی می رود که غیراخلاقیند، چرا که دائما تحت فشار غرائز خود تا قبل از ازدواج هستند؛ بنابراین پیشنهاد می شود تا جایی که امکان دارد اوقات فراغت آنها غنی سازی شود.
___________
(1) قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): «اَلوَلَدُ سَيِّدٌ سَبعَ سِنينَ، وَ عَبدٌ سَبعَ سِنينَ، وَ وَزيرٌ سَبعَ سِنينَ»؛ فرزند هفت سال سروَر، هفت سال فرمانبردار، و هفت سال وزير است.(وسائل الشيعة، ج21، ص476)
(2) امیرالمومنین (علیه السلام) میفرمایند: «یُرْخی الصّبیُّ سَبْعاً و یُؤَدَّبُ سبْعاً وَ یُسْتخدمُ سَبْعاً»؛ کودک در هفت سال نخست زندگی آزاد گذارده می شود و در هفت سال دوم به آن ادب آموخته میشود و در هفت سال سوم به خدمت گرفته میشود.(بحار الأنوار، ط - بيروت، ج101، ص96)
http://www.askquran.ir/showthread.php?t=58431&p=867427&viewfull=1#post867427