تاریخی

صاحب جواهر که بود و در زمان کدام معصوم می زیست؟ اقداماتی که برای زنده نگه داشتن دین انجام داد، چه بود؟ صاحب جواهر از علمای بزرگی است که در زمان غیبت کبرای امام زمان (علیه السلام) زندگی می کرد.محمدحسن شریف اصفهانی (۱۲۰۲-۱۲۶۶ق) معروف به صاحب جواهر و محمدحسن نجفی، از فقهای اصولی شیعه در قرن سیزدهم در نجف. مهمترین اثر او کتاب جواهر الکلام است و از این جهت در میان بزرگان شیعه به صاحب جواهر شهرت دارد.

سید بن طاووس را معرفی کنید. سید رضی‌الدین، علی بن موسی بن جعفر بن طاووس، مشهور به سید بن طاووس (۵۸۹-۶۶۴ق)، از عالمان دینی شیعه، صاحب کتاب لُهوف (مقتل امام حسین) و نقیب شیعیان در زمان حکومت مغول بر بغداد. وی را به سبب تقوا، مراقبه فراوان و حالات عرفانی «جمال العارفین» خوانده‌اند. گرایش ابن طاووس بیش از هر موضوعی به مسائل اخلاقی و معنوی بوده و بیشترِ نگاشته‌های او نیز در همین موضوع است، از جمله مصباح المتهجد، محاسبة النفس، اقبال الاعمال و کَشفُ المَحَجَّه. تألیفات سید بن طاووس تأثیر بسیاری بر فرهنگ و اندیشه شیعه گذاشته است.

در بعضی کتاب های تاریخی جدید حضرت ابراهیم(علیه السلام) را هم دوره نمرود دانسته اند، آیا منبع تاریخی قدیمی قبل از اسلام مثل کتیبه و ... مربوط به این مساله موجود است یا خیر؟ راه های علم و آگاهی پيدا كردن نسبت به حقائق، مختلف است، بعضی مطالب با براهين و استدلال‌های عقلی و برخی نيز با تجربه و مشاهده معلوم و ثابت می شوند؛ امّا نبايد فراموش كرد كه تنها راه علم و آگاهی پيدا كردن به يک حقيقت، تعقّل و انديشيدن و يا تجربه نيست. چه بسا مطالبی كه قابل تجربه نبوده و با براهين و ادلة عقلی نيز ثابت نمی شوند همانند تاريخ و سرگذشت پيشينيان.

آیا در منابع تاریخی مدارکی هست که نشان دهد در اقوام گذشته ایمان به خدا و معاد وجود داشته است؟ منبع تاریخی از زمان اقوام دور، در دسترس نیست و آنچه به عنوان تاریخ پیامبران یا اقوام گذشته در دسترس ما است با مراجعه به قرآن، احادیث و عهد عتیق و عهد جدید استخراج شده است. آنچه از قرآن و روایات اسلامی بدست می آید، همه ادیان اصول توحید، نبوت و معاد را قبول داشته و نمی توان دین الهی را تصور کرد که به این اصول پایبند نباشد.

آیا یزید توبه کرد و آیا اصولاً توبه چنین شخصی پذیرفته می ‏شود؟ در مباحث مربوط به توبه می گویند توبه سه رکن دارد: رکن اول: پشیمانی از قبل. رکن دوم: تدارک مافات(جبران گذشته). رکن سوم: تصمیم بر عدم ارتکاب. در رفتار یزید پس از حادثه کربلا هیچ کدام از این سه دیده نمی شود.

پيامبر در مدينه چگونه امرار معاش می كرد؟ شغل پيامبر چه بود؟ آنچه از مطالعه زندگانی رسول خدا (صلي الله عليه و آله) استفاده می شود، پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله) در طول زندگی پر برکتش ـ برای رفع نیازهای اوّلیه خود و خانواده ­اش ـ از کم ترین امکانات بهره ­مند بود. از جمله راه های تأمين همين مقدار از زندگی آن حضرت عبارتند از: 1. خمس: بر اساس حکم قرآنی(1) یک پنجم سود خالص درآمد سالیانه و امور دیگر ـ با شرایط ویژه فقهی ـ به خداوند، پیامبر و سادات نیازمند، تعلّق دارد که البته حضرت از حقّ خدادادی ­اش (سهم معصوم) هم کمتر استفاده شخصی می­ برد. 2.

چرا ابراهيم بن مالک اشتر در حادثه کربلا در لشکر امام حسین(علیه السلام) حضور نداشت؟ ابراهیم که در دامان مالک اشتر رشد کرده و فنون نظامی را از افسر رشید ولایت آموخته بود، همراه پدرش در جنگ صفین شرکت جست و رشادت های زیادی از خود نشان داد. یک صحنه از رشادت های او چنین پدید آمد که پدرش مالک اشتر، در مقابل عمرو بن عاص قرار گرفت و نیزه ای به طرف او انداخت. او از صحنه گریخت. جوانی از جوانان قبیله حمیره که در سپاه معاویه بود، صحنه را دید و پرچم را از عمرو بن عاص گرفت و گفت: اکنون هنگام نبرد جوانی چون من است. و شروع به رجز خواندن کرد.

چرا برخی صحّت قصه يوسف در قرآن را از محالات می دانند؟

چگونه مردم در برابر ماجرای سقیفه عکس العملی نشان نداده و آن را پذیرفتند؟ چرا خود امام علی (علیه السلام) سکوت کرده بودند؟

آیا صلاح الدین ایوبی، دشمن اعتقادات شیعه بود؟ قبل از بیان مطالبی درباره، صلاح الدین ایوبی، باید به نكته ای اشاره كنم و آن این كه غالباً در مورد شخصیت های تاریخی، قضاوت های متفاوت وجود دارد، و این اختصاص به صلاح الدین ایوبی ندارد. دلیل این مطلب هم این است كه در موارد زیادی نویسندگان تاریخ به نوشتن آن بخش از تاریخ پرداخته اند كه با گرایشات سیاسی و مذهبی آنان همخوانی داشته است، هر چند برخی از مورخین منصفی هم بوده اند كه هر آنچه را اتفاق افتاده است می نوشته اند.