روح
پرسش:
در نزد بزرگان و ارباب سلوک و شهود «لطیفه سرّ» با چه معانی ای شناخته می شود و از آن با چه تعابیری یاد می کنند؟
قلب سلیم، به استناد قرآن و حدیث چگونه است؟
در قرآن کريم خدای متعال می فرماید: «وَ لا تُخْزِنِي يَوْمَ يُبْعَثُونَ يَوْمَ لا يَنْفَعُ مالٌ وَ لا بَنُونَ إِلاَّ مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلِيمٍ» و روزي كه (مردم) برانگيخته مي شوند رسوايم مكن. روزي كه هيچ مال و فرزندي سود نمي دهد. مگر كسي كه دلي پاك به سوي خدا بياورد.(1)
آیا ارواح، قدیماً قبل از ابدان وجود داشته اند؟ یا همراه با حدوث بدن ایجاد شده اند؟
در پاسخ به این سؤال نکاتی چند را تقدیم می کنیم: حکیم سبزواری در پاورقی اسفار در باب حدوث و قدم نفس هفت نظریه نقل می کند؛(1) در نظر وی در یک تقسیم بندی کلی حکیمان یا معتقدند که نفس حادث است یا قدیم؛ که در ادامه، ضمن بیان اقسام آن به نقد مختصر و تبیین دیدگاه صواب می پردازیم:
با استناد به آیات قرآن فهمیدم که خداوند عزوجل از روح خود در ما دمیده و گناهان می تواند روح ما را ضعیف کند. در این زمینه راهنمایی بفرمایید.
منظور از کلمه روح در آیه «تنزل الملائکه و الروح» چیست؟
در آیه 4 سوره مبارکه قدر به نزول فرشتگان همراه با «روح» اشاره شده است که برای تقدیر امور عالم، در شب قدر، بر انسان کامل نازل می شوند. در اين كه منظور از روح چيست، چند نظریه مطرح شده:
اين که خدا مي فرمايد: قل الروح من امر ربي (روح از امر خداست) يعني چه؟
«وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الرُّوحِ قُلِ الرُّوحُ مِنْ أَمْرِ رَبِّي وَ ما أُوتيتُمْ مِنَ الْعِلْمِ إِلاَّ قَليلاً» و از تو درباره «روح» سؤال مىكنند، بگو: «روح از فرمان پروردگار من است و جز اندكى از دانش، به شما داده نشده است!» (1) مفسران بزرگ در گذشته و حال درباره معنی روح و تفسیر این آیه شریفه سخن بسیار گفتهاند. یکی از تفسیرها این است که پرسش کنندگان از حقیقت روح آدمی سؤال کردند؛ روح عظیمی که ما را از حیوانات جدا میسازد و برترین شرف ما است و تمام قدرت و فعالیت ما از آن سرچشمه میگیرد.
