ايا وجود تفاسير گوناگون مصداق تفسير به راي نيست ؟
با توجه به اينکه پيامبر اکرم صلوات الله عليه فرموده اند که هرکس قران را به راي خود تفسير کند براي خود جائي در دوزخ فراهم کرده است با توجه به اين روايت ٬ اينهمه کتب تفسيري گوناگون از علما که اکثرا با هم تضادها و تفاوتهايي هم دارند ايا مصداق تفسير به راي نيست ؟ چه راهي براي تشخيص تفسير به راي بودن يک کتاب تفسير وجود دارد ؟
پاسخ : وادی تفسیر مسیر آسانی نیست و برای پیمایش صحیح آن نیازمند یک پشتوانه علمی محکم جهت تدبر صحیح در آیات و اجتهاد علمی محکم برای استنباط معانی و مفاهیم بلند آیات کریمه قرآن هستیم. وصول به این مرحله نیازمند کسب علومی است که در بیان و بنان برخی بزرگان مانند راغب اصفهانی (در مقدمه تفسیر راغب، ص93 به بعد) بخوبی مطرح و توضیح داده شده است، علومی مانند: آشنایی با علم اللغة، نحو، اسباب النزول، قرائات، سیره، حدیث، فقه و کلام. تفاسیری که خارج از چارچوبهای پیشگفته باشد، به شهادت همان روایات همواره در معرض و خطر تفسیر به رأی خواهد بود و بدون شک برخی مطالب تفسیری به بیراهه تفسیر به رأی گرفتار شده اند. نمونه روشن این تفسیر به رأی ها را می توان در تفکرات وهابی دید که با افکاری جامد و پیشداوری های باطل، برای تقدس بخشی به آراء خود، به یک یا چند آیه تمسک جسته و تمام آیات مرتبط دیگر را نادیده گرفته و در مسائل روشنی چون عبادت و شرک، شفاعت و مانند آن به بیراهه های عجیبی گرفتار شده اند. آری، آیات کریمه قرآن همانگونه که برای اهلش شفابخش و مایه رحمت است، برای نااهلان وسیله خسارت و گمراهی است: وَ نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ ما هُوَ شِفاءٌ وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنينَ وَ لا يَزيدُ الظَّالِمينَ إِلاَّ خَساراً (اسراء/82) و ما از قرآن آنچه را براى مؤمنان مايه درمان ورحمت است، نازل مى كنيم و ستمكاران را جز خسارت نمى افزايد
