آیا از این آیه ثابت می شود که عایشه از اهل بیت بوده است؟

image: 
آیا از این آیه ثابت می شود که عایشه از اهل بیت بوده است؟

در آیات قرآن مواردی هست که واژه اهل بیت همراه با ضمیر مذکر خطاب شده و از آن اهل خانه (که زن خانواده را نیز شامل می شود) منظور است؛ در آیه تطهیر (احزاب، 33) هم ولو به صورت مذکر، خطاب شده ولی خانواده پیامبر از جمله همسر ایشان (عایشه) را نیز شامل می شود. لذا بر خلاف تفاسیر شیعه، عایشه هم مشمول آیه تطهیر است؟ 1. كسی كه چنین اشكالی می كند گمان كرده ادّعای مفسران شیعه آن است كه نمی‌شده در این جا هم ضمیر "كم" برای پیامبر و زنان او آورده شود! در حالی كه باید دانست مراد مفسران شیعه این نیست، بلكه مراد آن ها این است كه این تفسیر با سیاق آیه و ماقبل و مابعد این فقره از آیه قابل توجیه نیست. در دو آیه 33 و 34 سوره احزاب می‌بینیم تعابیر "وقرن"، "بیوتكن"، "لاتبرجن"، "أقمن"، "أتین" ‌و "أطعن" در قبل از فقره معروف آیه تطهیر، و "أذكرن" و "بیوتكن" در بعد از فقره مزبور، همگی با ضمائر جمع مؤنث آمده است؛ ولی در وسط همه این ها جمله «إنّما یرید الله لیذهب عنكم الرجس أهل البیت و یطهركم تطهیراً» همه كلمات و ضمائر لحن دیگری دارد. 2. این تغییر ضمیر دلیل بر این است که این آیه، محتوایی جدا از آیات قبل و بعد خود دارد؛ و الا دلیل بر دلالت آیه بر اهل بیت و نه زنان پیامبر، تغییر سیاق در این آیه (تبدیل ضمیر از جمع مؤنث به جمع مذکر) است. متکلمان شیعه بر این باورند که این آیه خطاب به همسران پیامبر نیست، و خطاب به پنج تن آل عبا(ع) است. البته بعضی از اهل سنت خطاب آیه تطهیر را علاوه بر پنج تن آل عبا به همسران پیامبراکرم(ص) نیز تعمیم می دهند. این سخن از نظر ادبی و بدون توجه به قرائن خارجی می تواند درست باشد، ولی اگر به روایاتی که از اهل سنت و شیعه در ذیل این آیه روایت شده نظری بیندازیم درمی یابیم که این آیه تنها خطاب به پنج تن آل عباست. 3. باید توجه داشت كه نمی‌توان همه زوایای مراد خداوند را با عقل خود بیابیم،و از سوی دیگر به قرائن عدیده علمی موجود در مسئله نیز توجه نكنیم. لازم به ذكراست كه روایات نبوی در این مسأله كه مراد از اهل بیت، پنج تن آل عبا هستند، به حدتواتر رسیده، و اختصاص به مذهب خاصی هم ندارد. رواياتى كه در شان نزول آيه وارد شده تاييد مى‏کند كه آيه شريفه در شان رسول خدا (ص) و على و فاطمه و حسن و حسين (ع) نازل شده است، و احدى در اين فضيلت با آنان شركت ندارد. و اين روايات بسيار زياد، و بيش از هفتاد حديث است، كه بيشتر آنها از طرق اهل سنت است، و اهل سنت آنها را از طرق بسيارى كه تقريبا از چهل طريق است نقل كرده‏اند. از جمله: 1. أخبرنا أبو بكر الحارثي، ... عن أبي سعيد إِنَّما يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيراً قال: نزلت في خمسة: في النبي صلى اللَّه عليه و سلم، و علي، و فاطمة، و الحسن، و الحسين رضوان اللَّه عليهم أجمعين. (أسباب نزول القرآن، الواحدي، ص 368) 2. أخبرنا أبو يحيى الحيكاني قال: ... قال: حدثنا عمران بن مسلم عن عطية عن أبي سعيد الخدري في قول الله عز و جل: إِنَّما يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيراً قال: جمع رسول الله ص عليا و فاطمة و الحسن و الحسين، ثم أدار عليهم الكساء فقال: هؤلاء أهل بيتي اللهم أذهب عنهم الرجس و طهرهم تطهيرا.(شواهد التنزيل لقواعد التفضيل، ج‏2، ص 38) 3. أخبرنا أبو عبد الرحمن السلمي قال: ... قال سألت عطية عن هذه الآية: إِنَّما يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيراً فقال: أحدثك عنها بعلم، حدثني أبو سعيد الخدري أنها نزلت في رسول الله و في الحسن و الحسين و في فاطمة و علي، [و] قال [رسول الله‏]: اللهم هؤلاء أهل بيتي فأذهب عنهم الرجس و طهرهم تطهيرا. و كانت أم سلمة بالباب فقالت: و أنا. فقال رسول الله: إنك بخير و إلى خير. (شواهد التنزيل لقواعد التفضيل، ج‏2، ص 39) و شيعه نیز آن را از بيش از سى طريق نقل كرده‏اند.

موضوع: