حکومت امام زمان (علیه السلام)
پرسش:
چگونه امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) عدالت را در جهان بر پا میکند؟
پاسخ:
با نظر به دورههای مختلف تاریخ اسلام، میبینیم که همه احکام اسلامی، آنگونه که تشریع شده، به اجرا درنیامدهاند و چه بسا هوا و هوسهای حاکمان و سوء استفاده از گزارههای دینی نیز بر این تاریکی و جهالت افزوده است. از اینرو میتوان به نحو خلاصه مبانی چگونگی برپایی عدالت در جهان را در این سه امر جستجو کرد:
۱-عمل راستین به کتاب خدا
امام علی (علیهالسلام) در خطبهای در خصوص وقایع ظهور میفرماید: او (حضرت مهدی علیه السلام) خواستهها را تابع هدایت میکند، هنگامیکه مردم هدایت را تابع هوسهای خویش قرار میدهند و در حالی که (به نام تفسیر) نظریههای گوناگون خود را بر قرآن تحمیل میکنند، او نظریهها و اندیشه را تابع قرآن میسازد.(۱)
۲-احیاء سنت و سیره حقیقی رسول گرامی اسلام (صلیالله علیه و آله)
در روایتی از امام محمدباقر (علیهالسلام) در پاسخ به این سؤال که امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) چگونه عمل خواهند کرد؟ آمده است: همان رفتاری که پیامبر خدا (صلیالله علیه و آله) کرد تا اسلام را چیره نماید. [راوی میگوید] گفتم: رفتار پیامبر خدا (صلیالله علیه و آله) چه بود؟ فرمود: آنچه را در جاهلیت بود، باطل کرد و با عدالت ورزی میان مردم، از نو آغاز نمود. قائم نیز همین گونه است.
چون قیام کرد، آنچه را به روزگار سازش [با دشمنانمان] در دست مردم بوده، باطل میکند و با عدالت ورزی میان آنان، از نو آغاز مینماید.(۲)
۳-احیای ارزشهای اسلامی
حقیقت آن است که ارزشهای اسلامی در طول تاریخ «غریب» بوده و یکی از عملکردهای امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، احیای این ارزش هاست. از اینرو در روایتی از امام محمدباقر (علیهالسلام) آمده است: وقتی قائم ما قیام میکند، مردم را به امر تازهای دعوت مینماید، چنان كه پیغمبر (صلیالله علیه و آله) مردم را بدین گونه دعوت نمود. اسلام در حال غربت ظاهر شد و به زودی مانند روز اول غریب میشود پس خوش به حال غریبان.(۳)
آنچه بیان شد، مبانی عملکرد حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در تحقق عدالت جهانی را شامل میشود؛ اما میتوان با توجه به روایاتی که در این باب وارد شده است، مؤلفههای عملکرد ایشان را نیز به نحو ذیل بیان کرد:
۱-شیوههای نوین در دعوت به دین و دینداری. [بر مبنای تبلیغ فرهنگی و زبان محبت]
۲-احیای اصول، احکام و معارف مهجور و معطّل مانده.
۳-تصحیح برداشتهای ناصواب از کتاب و سنت.
۴-تطبیق برخی از احکام و مقررات با شرایط و تحولات رخ داده در زندگی نوین بشر.
۵-آشنا ساختن بشر بادانشها و اسرار هستی.(۴)
منابع برای مطالعه بیشتر
۱. سلیمان، کامل، روزگار رهایی، ترجمه علیاکبر مهدی پور، تهران، آفاق، ۱۴۰۷ ق.
۲. متقی زاده، زینب، جهانیشدن و فرهنگ مهدوی، تهران، بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، ۱۳۸۸ ش.
۳. کیانی، علیاصغر، در اندیشه حکومت برتر، تهران، بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، ۱۳۸۷ ش.
۴. امینی، ابراهیم، دادگستر جهان، قم، شفق، ۱۳۸۸.
۵. طاهرزاده، اصغر، آخرالزمان شرایط ظهور باطنیترین بعد هستی، نشر لب المیزان، ۱۳۹۰ ش.
پینوشتها:
۱. شریف الرضی، محمد بن حسین، نهجالبلاغه، تهران، نشر اسوه، ۱۴۱۵ ق، خطبه ۱۳۸.
۲. شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، نجف، چاپ حسن موسوی خرسان، ۱۳۷۸ ۱۳۸۲ ق، ج۶، ص۱۵۴.
۳. علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۳ ق، ج۵۲، ص۳۶۶.
۴. محمدی ریشهری، محمد، دانشنامه امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، قم، پژوهشگاه قرآن و حدیث، ج۹، ص۱۶۵.