روح القدس

طبق آیه 87 سوره بقره «و أیّدناه بروح القُدُس» منظور از روح القدس کیست؟
مفسران بزرگ در باره روح القدس، تفسيرهاى گوناگونى دارند: 1. برخى گفته‏ اند منظور جبرئيل است، بنا بر اين معنى آيه مورد بحث چنين خواهد بود: خداوند عيسى را به وسيله جبرئيل كمک و تاييد كرد. شاهد اين سخن آيه 102 نحل است «قُلْ نَزَّلَهُ رُوحُ الْقُدُسِ مِنْ رَبِّكَ بِالْحَقِّ»؛ بگو روح القدس آن را به حقيقت بر تو نازل كرده است. اما چرا جبرئيل را روح القدس مى‏ گويند؟ به خاطر اين است كه از طرفى جنبه روحانيت در فرشتگان مساله روشنى است و اطلاق كلمه "روح" بر آن ها كاملا صحيح است، و اضافه كردن آن به "القدس" اشاره به پاكى و قداست فوق العاده اين فرشته است. 2. بعضى ديگر معتقدند "روح القدس" همان نيروى غيبى است كه عيسى (علیه السلام) را تاييد مى‏ كرد، و با همان نيروى مرموز الهى مردگان را به فرمان خدا زنده مى‏ نمود. البته اين نيروى غيبى به صورت ضعيف تر در همه مؤمنان با تفاوت درجات ايمان وجود دارد و همان امدادهاى الهى است كه انسان را در انجام طاعات و كارهاى مشكل مدد مى‏ كند و از گناهان باز مى‏ دارد، لذا در بعضى از احاديث در مورد بعضى شعراى اهل بيت (علیهم السلام) مى‏ خوانيم كه پس از خواندن اشعارش براى امام به او فرمود: «انما نفث روح القدس على لسانك»؛ روح القدس بر زبان تو دميد و آن چه گفتى به يارى او بود. در مورد شاعر معروف معاصر پيامبر (صلی الله علیه و آله) حسّان بن ثابت نيز مى‏ خوانيم كه پيامبر در باره او فرمود: «لن يزل معك روح القدس ما ذببت عنا»؛ اى حسان ما دام كه با اشعارت از ما دفاع كنى روح القدس با تو است.(1) 3. بعضى از مفسران نيز روح القدس را به معنى "انجيل" تفسير كرده‏ اند.(2) ولى دو تفسير اول به واقعیت نزديک تر به نظر مى‏ رسد. ـ عقيده مسيحيان در باره روح القدس در كتاب "قاموس كتاب مقدس" چنين مى‏ خوانيم: "روح القدس، اقنوم سوم از اقانيم ثلاثه الهيه خوانده شده است و آن را "روح" گويند، زيرا كه مبدع و مخترع حيات مى‏ باشد، و مقدس گويند بواسطه اين كه يكى از كارهاى مخصوص او آن كه قلوب مؤمنين را تقديس فرمايد، و به واسطه علاقه‏ اى كه به خدا و مسيح دارد او را "روح اللَّه" و "روح المسيح" نيز مى‏ گويند". تفسير ديگرى كه در اين كتاب آمده اين است كه: "اما روح القدس كه تسلى دهنده ما مى‏ باشد همان است كه همواره ما را براى قبول و درك راستى و ايمان و اطاعت ترغيب مى‏ فرمايد، و او است كه اشخاصى را كه در گناه و خطا مرده‏ اند زنده مى‏ گرداند و ايشان را پاك و منزه ساخته لایق تمجيد حضرت واجب الوجود مى‏ فرمايد". چنان كه ملاحظه مى‏ كنيد در اين عبارات قاموس كتاب مقدس به دو معنى اشاره شده است: يكى اين كه روح القدس يكى از خدايان سه‏ گانه است كه اين موافق عقيده تثليث است، همان عقيده شرک آلودى كه آن را از هر نظر مردود مى‏ دانيم، و ديگرى شبيه دومين تفسيرى است كه در بالا ذكر كرديم.(3)

______________

(1) سفينة البحار، ج 2، ص 495، ماده كميت.

(2) تفسير المنار، ذيل آيه مورد بحث.

(3) تفسیر نمونه، ج 1، ص 340-338.

برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمائید