قرآن و افترا زنندگان

انگيزه‌ ها و اهداف افترا زننده از ديدگاه قرآن چيست؟
"افتراء" به معناى جعل دروغ، و چيزى از خود در آوردن است‏.(1) با مراجعه به آیات قرآن کریم، مواردی را می توان مورد اشاره قرار داد. البته مواردی که در قرآن آمده بیشتر ناظر به تقابل حق و باطل است. به مورادی از آن ها به صورت فهرستوار اشاره می شود: ـ گمراه کردن دیگران «فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى‏ عَلَى اللَّهِ كَذِباً لِيُضِلَّ النَّاسَ بِغَيْرِ عِلْمٍ إِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمينَ»؛ پس چه كسى ستمكارتر است از آن كس كه بر خدا دروغ مى ‏بندد، تا مردم را از روى جهل گمراه سازد؟! خداوند هيچ گاه ستمگران را هدايت نمى ‏كند»(2) ـ مخالفت با اسلام و دین الهی «وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى‏ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ وَ هُوَ يُدْعى‏ إِلَى الْإِسْلامِ وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمينَ»؛ چه كسى ظالمتر است از آن كس كه بر خدا دروغ بسته در حالى كه دعوت به اسلام مى ‏شود؟! خداوند گروه ستمكاران را هدايت نمى‏ كند!(3) ـ مخالفت با پیامبر(ص) و معجزه بودن قرآن «أَمْ يَقُولُونَ افْتَراهُ قُلْ فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِثْلِهِ»؛ آيا آنها مى‏ گويند: «او قرآن را به دروغ به خدا نسبت داده است»؟! بگو: «اگر راست مى گوييد، يك سوره همانند آن بياوريد»(4) «أَمْ يَقُولُونَ افْتَراهُ قُلْ فَأْتُوا بِعَشْرِ سُوَرٍ مِثْلِهِ مُفْتَرَياتٍ»؛ آن ها مى ‏گويند: «او به دروغ اين (قرآن) را (به خدا) نسبت داده (و ساختگى است)!» بگو: «اگر راست مى ‏گوييد، شما هم ده سوره ساختگى همانند اين قرآن بياوريد.»(5) ـ توجیه خطا و انحراف خویش «وَ قالُوا هذِهِ أَنْعامٌ وَ حَرْثٌ حِجْرٌ لا يَطْعَمُها إِلاَّ مَنْ نَشاءُ بِزَعْمِهِمْ وَ أَنْعامٌ حُرِّمَتْ ظُهُورُها وَ أَنْعامٌ لا يَذْكُرُونَ اسْمَ اللَّهِ عَلَيْهَا افْتِراءً عَلَيْهِ سَيَجْزيهِمْ بِما كانُوا يَفْتَرُونَ»؛ و گفتند: «اين قسمت از چهارپايان و زراعت (كه مخصوص بتهاست، براى همه) ممنوع است و جز كسانى كه ما بخواهيم ـ به گمان آن ها ـ نبايد از آن بخورند! و (اين ها) چهارپايانى است كه سوارشدن بر آن ها (بر ما) حرام شده است!» و (نيز) چهارپايانى (بود) كه (هنگام ذبح،) نام خدا را بر آن نمى ‏بردند، و به خدا دروغ مى ‏بستند (و مى‏ گفتند: «اين احكام، همه از ناحيه اوست.») بزودى (خدا) كيفر افتراهاى آن ها را مى ‏دهد!(6) ـ بهانه ای برای ایمان نیاوردن «أَفْتَرى‏ عَلَى اللَّهِ كَذِباً أَمْ بِهِ جِنَّةٌ بَلِ الَّذينَ لا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ فِي الْعَذابِ وَ الضَّلالِ الْبَعيدِ»؛ آيا او بر خدا دروغ بسته يا به نوعى جنون گرفتار است؟!» (چنين نيست)، بلكه كسانى كه به آخرت ايمان نمى ‏آورند، در عذاب و گمراهى دورى هستند (و نشانه گمراهى آن ها همين انكار شديد است).(7) ـ انکار نبوت رسول خدا(ص) «أَمْ يَقُولُونَ افْتَراهُ قُلْ إِنِ افْتَرَيْتُهُ فَعَلَيَّ إِجْرامي‏ وَ أَنَا بَري‏ءٌ مِمَّا تُجْرِمُونَ»؛ (مشركان) مى‏ گويند: «او [محمد (ص)] اين سخنان را بدروغ به خدا نسبت داده است! «بگو: «اگر من اين ها را از پيش خود ساخته باشم و به او نسبت دهم، گناهش بر عهده من است ولى من از گناهان شما بيزارم!»(8) «أَمْ يَقُولُونَ افْتَراهُ قُلْ إِنِ افْتَرَيْتُهُ فَلا تَمْلِكُونَ لي‏ مِنَ اللَّهِ شَيْئاً هُوَ أَعْلَمُ بِما تُفيضُونَ فيهِ كَفى‏ بِهِ شَهيداً بَيْني‏ وَ بَيْنَكُمْ وَ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحيم‏»؛ بلكه مى ‏گويند: «اين آيات را بر خدا افترا بسته است!» بگو: «اگر من آن را بدروغ به خدا نسبت داده باشم (لازم است مرا رسوا كند و) شما نمى ‏توانيد در برابر خداوند از من دفاع كنيد! او كارهايى را كه شما در آن وارد مى ‏شويد بهتر مى ‏داند همين بس كه خداوند گواه ميان من و شما باشد و او آمرزنده و مهربان است!»(9) ـ تکذیب آیات الهی «فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى‏ عَلَى اللَّهِ كَذِباً أَوْ كَذَّبَ بِآياتِه‏»؛ چه كسى ستمكارتر است از آنها كه بر خدا دروغ مى ‏بندند، يا آيات او را تكذيب مى كنند؟!(10) ـ نپذیرفتن حق و حقیقت «وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى‏ عَلَى اللَّهِ كَذِباً أَوْ كَذَّبَ بِالْحَقِّ لَمَّا جاءَهُ»؛ چه كسى ستمكارتر از آن كس است كه بر خدا دروغ بسته يا حق را پس از آنكه به سراغش آمده تكذيب نمايد؟!(11) ـ تکبر و غرور «وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى‏ عَلَى اللَّهِ كَذِباً أَوْ قالَ أُوحِيَ إِلَيَّ وَ لَمْ يُوحَ إِلَيْهِ شَيْ‏ءٌ وَ مَنْ قالَ سَأُنْزِلُ مِثْلَ ما أَنْزَلَ اللَّه‏»؛ چه كسى ستمكارتر است از كسى كه دروغى به خدا ببندد، يا بگويد: «بر من، وحى فرستاده شده»، در حالى كه به او وحى نشده است، و كسى كه بگويد: «من نيز همانند آنچه خدا نازل كرده است، نازل مى ‏كنم»؟(12) ـ گمان و توهم ایجاد وسوسه «وَ إِنْ كادُوا لَيَفْتِنُونَكَ عَنِ الَّذي أَوْحَيْنا إِلَيْكَ لِتَفْتَرِيَ عَلَيْنا غَيْرَهُ وَ إِذاً لاَتَّخَذُوكَ خَليلاً»؛ نزديک بود آن ها تو را (با وسوسه‏ هاى خود) از آن چه بر تو وحى كرده‏ ايم بفريبند، تا غير آن را به ما نسبت دهى و در آن صورت، تو را به دوستى خود بر می گزينند!(13)

_________

(1) قاموس قرآن، ج ‏5، ص 171.

(2) انعام/ 144.

(3) صف/ 7.

(4) یونس/ 38.

(5) هود/ 13.

(6) انعام/ 138.

(7) سبأ/ 8.

(8) هود/ 35.

(9) احقاف/ 8.

(10) اعراف/ 37.

(11) عنکبوت/ 68.

(12) انعام/ 93.

(13) اسراء/ 73.

برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمائید