نام امام رضا(ع)

چرا به علی بن موسی ـ امام هشتم شیعیان ـ «رضا» می گویند؟ امام موسی بن جعفر (علیه السلام) فرزندش «علی» را «رضا» لقب داده بود و گاهی می‏ فرمود: «پسرم رضا را بگویید پیش من بیاید ... به فرزندم رضا گفتم ... فرزندم رضا گفت ...»؛ امّا وقتی حضرت را مورد خطاب قرار می‏ داد، می ‏فرمود: «یا أباالحسن».(1) از این روایت استفاده می ‏شود كه امام كاظم (علیه السلام) عنایت خاصی به لقب «رضا» برای فرزندشان داشتند و به نحوی به دیگران گوشزد می‏ كردند حضرت را «رضا» صدا بزنند. در وجه نام گذاری حضرت به «رضا» احادیثی وارد شده است، از جمله: احمد بن أبی نصر بزنطی به امام جواد (علیه السلام) عرض كرد: گروهی از مخالفان شما گمان می‏ كنند كه مأمون پدر بزرگوار شما را «رضا» لقب داده، آن هم بدین جهت كه امام (علیه السلام) را برای پذیرش ولایتعهدی راضی كرده است. امام جواد فرمود: «به خدا سوگند! اینان دروغ می‏ گویند، بلكه خدا پدرم را «رضا» نامیده، چون كه پسندیده خدا در آسمان بود، و رسول خدا و أئمه هدی در زمین از او خوشنود بودند». بزنطی به امام گفت: آیا همه پدران گذشته تو پسندیده خدا و رسول و ائمه نبودند؟ فرمود: چرا [بله]. بزنطی پرسید: پس چرا تنها آن حضرت «رضا» نامیده شد، فرمود: «زیرا همان گونه كه دوستان و موافقان وی از حضرت راضی بودند، دشمنان و مخالفان نیز از او راضی بودند. چنین ویژگی برای هیچ كدام از پدران حضرت وجود نداشت، و بدین سبب است كه میان آنان، حضرت «رضا» نامیده شده است.»(2) برخی از بزرگان در این باره نوشته ‏اند: خداوند در لوح محفوظ آن حضرت را «رضا» نامیده و با این نام گذاری اعلام فرموده است كه: 1. دوستان و دشمنان از حضرت راضی هستند. 2. فرشتگان از شمایل و اخلاق و اعمال امام رضایت دارند. 3. خدا از او راضی بوده و او را هم راضی كرده است.(3) ___________ (1) عیون اخبارالرّضا، صدوق، رضا مشهدی، جزء 1، ص 14 - 13، ح 2. (2) علل الشرایع، صدوق، مؤسسه الأعلمی، بیروت، جزء 1، ص 277، باب 172، ح 1. (3) القاب الرّسول و عترته (مجموعه نفیسه ص 269)، كتابخانه آیت اللَّه مرعشی نجفی، ص 67. امام موسی بن جعفر (علیه السلام) فرزندش «علی» را «رضا» لقب داده بود و گاهی می‏ فرمود: «پسرم رضا را بگویید پیش من بیاید ... به فرزندم رضا گفتم ... فرزندم رضا گفت ...»؛ امّا وقتی حضرت را مورد خطاب قرار می‏ داد، می ‏فرمود: «یا أباالحسن».(1) از این روایت استفاده می ‏شود كه امام كاظم (علیه السلام) عنایت خاصی به لقب «رضا» برای فرزندشان داشتند و به نحوی به دیگران گوشزد می‏ كردند حضرت را «رضا» صدا بزنند. در وجه نام گذاری حضرت به «رضا» احادیثی وارد شده است، از جمله: احمد بن أبی نصر بزنطی به امام جواد (علیه السلام) عرض كرد: گروهی از مخالفان شما گمان می‏ كنند كه مأمون پدر بزرگوار شما را «رضا» لقب داده، آن هم بدین جهت كه امام (علیه السلام) را برای پذیرش ولایتعهدی راضی كرده است. امام جواد فرمود: «به خدا سوگند! اینان دروغ می‏ گویند، بلكه خدا پدرم را «رضا» نامیده، چون كه پسندیده خدا در آسمان بود، و رسول خدا و أئمه هدی در زمین از او خوشنود بودند». بزنطی به امام گفت: آیا همه پدران گذشته تو پسندیده خدا و رسول و ائمه نبودند؟ فرمود: چرا [بله]. بزنطی پرسید: پس چرا تنها آن حضرت «رضا» نامیده شد، فرمود: «زیرا همان گونه كه دوستان و موافقان وی از حضرت راضی بودند، دشمنان و مخالفان نیز از او راضی بودند. چنین ویژگی برای هیچ كدام از پدران حضرت وجود نداشت، و بدین سبب است كه میان آنان، حضرت «رضا» نامیده شده است.»(2) برخی از بزرگان در این باره نوشته ‏اند: خداوند در لوح محفوظ آن حضرت را «رضا» نامیده و با این نام گذاری اعلام فرموده است كه: 1. دوستان و دشمنان از حضرت راضی هستند. 2. فرشتگان از شمایل و اخلاق و اعمال امام رضایت دارند. 3. خدا از او راضی بوده و او را هم راضی كرده است.(3)

___________

(1) عیون اخبارالرّضا، صدوق، رضا مشهدی، جزء 1، ص 14 - 13، ح 2.

(2) علل الشرایع، صدوق، مؤسسه الأعلمی، بیروت، جزء 1، ص 277، باب 172، ح 1.

(3) القاب الرّسول و عترته (مجموعه نفیسه ص 269)، كتابخانه آیت اللَّه مرعشی نجفی، ص 67.

برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمائید