پيامبر و امرار معاش

پيامبر در مدينه چگونه امرار معاش می كرد؟ شغل پيامبر چه بود؟ آنچه از مطالعه زندگانی رسول خدا (صلي الله عليه و آله) استفاده می شود، پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله) در طول زندگی پر برکتش ـ برای رفع نیازهای اوّلیه خود و خانواده ­اش ـ از کم ترین امکانات بهره ­مند بود. از جمله راه های تأمين همين مقدار از زندگی آن حضرت عبارتند از: 1. خمس: بر اساس حکم قرآنی(1) یک پنجم سود خالص درآمد سالیانه و امور دیگر ـ با شرایط ویژه فقهی ـ به خداوند، پیامبر و سادات نیازمند، تعلّق دارد که البته حضرت از حقّ خدادادی ­اش (سهم معصوم) هم کمتر استفاده شخصی می­ برد. 2. غنائم جنگی: پیامبر (صلي الله عليه و آله) هم در « غزوات» بسان یک رزمنده معمولی، از غنائم جنگی سهم می­ برد. 3. بیت المال: در هنگام تقسیم درآمد حکومتی، پیامبر (صلی الله علیه و آله) همچون یک شهروند جامعه اسلامی و به طور مساوات، سهمیه خود و خانواده ­اش را جدا می­ کرد؛ گرچه باز هم در مواقعی سهم خود را به «نیازمندان» اختصاص می­ داد.(2) 4. هدایا: اصحاب و برخی از سران قبائل و رؤسای کشورها (مثل: پادشاه حبشه و قیصر روم) هدایای گوناگونی به خدمت پیامبر (صلی الله علیه و آله) تقدیم می­ کردند.(3)؛ و یا به میزبانی آن حضرت، مفتخر می ­شدند؛ چنان که آن حضرت می­ فرمود: اگر شانه گوسفندی به من هدیه دهند، می­ پذیرم و اگر دعوتم کنند، اجابت می­ کنم.(4) اگر مؤمنی به خوردن یک ذراع گوسفند دعوتم کند، می­ پذیرم... و اگر مشرک یا منافقی، شتری بکشد و دعوتم کند، قبول نمی­ کنم... .(5)

__________

(1) انفال/ 41.

(2) نهایة الارب، ج 1، ص 94؛ سیرة الحلبیه، ج 1، ص 125.

(3) تاریخ یعقوبی، ترجمه محمد ابراهیم آیتی، ج 1، ص 348.

(4) همان، ص 369؛ نهایة الارب، ج 1، ص 95.

(5) سیره ابن هشام، ج 1، ص 191؛ مروج الذهب، ج 1، ص 89.

برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمائید