نذر سفره اهلبیت(ع)

فلسفه نذر سفره اهل بیت (علیهم السلام) چیست و چه آدابی دارد؟

اصل اطعام و سیر کردن مومن و گرسنگان که ثواب دارد و در روایات فراوانی به آن اشاره شده است. رسول گرامی اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌ و سلم) نیز اطعام را از اجزای ایمان و از برترین اعمال دانسته(1) و یکی از دستورات نُه‌ گانه‌ محوری که مستقیم از خدای متعال دریافت نموده بودند معرفی فرمودند(2) دستور می‌ دادند به طور مطلق (نه تنها به فقرا)(3) خصوصاً مسلمان گرسنه اطعام کنید(4) و می‌ فرمودند بهترین شما کسی است که اطعام می‌ کند.(5)امام باقر(علیه‌السلام) اطعام مسلمان را یکی از محبوب‌ ترین اعمال نزد خدای متعال ارزیابی فرموده(6) و اطعام مومن را برتر از آزاد کردن بنده دانسته‌ اند(7) و امام صادق(علیه‌السلام) آن را از ایمان معرفی فرمودند.(8) حال این امر در مورد عزاداران امام حسین (علیه السلام) بیشتر سفارش می شود. قالَ الشَّیْخُ فَخْرُ الدِّینِ الطُّرَیْحِیُّ فِی مَجْمَعِ الْبَحْرَیْنِ فِی حَدِیثِ‏مُنَاجَاهِ مُوسَى علیه السلام: قَالَ علیه السلام: یَا رَبِّ، لِمَ فَضَّلْتَ أُمَّهَ مُحَمَّدٍ صلّی الله علیه وآله عَلَى سَائِرِ الْأُمَمِ؟ فَقَالَ اللَّهُ تَعَالَى: فَضَّلْتُهُمْ لِعَشْرِ خِصَالٍ. قَالَ مُوسَى: وَ مَا تِلْکَ الْخِصَالُ الَّتِی یَعْمَلُونَهَا حَتَّى آمُرَ بَنِی إِسْرَائِیلَ یَعْمَلُونَهَا؟ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى: الصَّلَاهُ وَ الزَّکَاهُ وَ الصَّوْمُ وَ الْحَجُّ وَ الْجِهَادُ وَ الْجُمُعَهُ وَ الْجَمَاعَهُ وَ الْقُرْآنُ وَ الْعِلْمُ وَ الْعَاشُورَاءُ. قَالَ مُوسَى علیه السلام: یَا رَبِّ، وَ مَا الْعَاشُورَاءُ؟ قَالَ: الْبُکَاءُ وَ التَّبَاکِی عَلَى سِبْطِ مُحَمَّدٍ صلّی الله علیه وآله وَ الْمَرْثِیَهُ وَ الْعَزَاءُ عَلَى مُصِیبَهِ وُلْدِ الْمُصْطَفَى؛ ... وَ مَا مِنْ عَبْدٍ أَنْفَقَ مِنْ مَالِهِ فِی مَحَبَّهِ ابْنِ بِنْتِ نَبِیِّهِ طَعَاماً وَ غَیْرَ ذَلِکَ دِرْهَماً إِلَّا وَ بَارَکْتُ لَهُ فِی الدَّارِ الدُّنْیَا الدِّرْهَمَ بِسَبْعِینَ دِرْهَماً، وَ کَانَ مُعَافاً فِی الْجَنَّهِ، وَ غَفَرْتُ لَهُ ذُنُوبَهُ.(9) مرحوم طریحی در مجمع البحرین نقل می کند: روزی حضرت موسی (علیه السلام) عرض کرد: ای پروردگار من، چرا امّت محمّد را بر سایر امّت ها برتری دادی؟ خداوند متعال فرمود: ایشان را به دلیل ده خصلت برتری بخشیدم. حضرت موسی (علیه السلام) عرض کرد: آن ده خصلت چیست تا بنی اسرائیل را نیز امر کنم که به جا آورند؟ خداوند فرمود: نماز، زکات، روزه، حجّ، جهاد، نماز جمعه، نماز جماعت، قرآن، علم و عاشورا. حضرت موسی (علیه السلام) عرض کرد: ای پروردگار من، عاشورا چیست؟ فرمود: عاشورا، یعنی گریه، خود را به گریه زدن، مرثیه خوانی و عزاداری برای مصیبت فرزند محمّد مصطفی (صلّی الله علیه وآله) ... اگر بنده ای مقداری از مالش را به خاطر محبّت به فرزند دختر پیامبر، به طعام یا غیر آن انفاق نماید، خداوند در دنیا هر درهمی را به هفتاد درهم به او برکت دهد و وی در بهشت در حال عافیت خواهد بود و گناهانش را می آمرزم. حال این سفره انداختن در مجالس خصوصا خانم ها در روضه های خانگی از همین روایات و سیره نشات گرفته است که در موارد متعدد با روش و سبک عرفی منطقه خودشون هست و کیفیت سفره و کمیت آن پشتوانه روایی ندارد. برای نذر در روایات آداب خاصی ندارد و این موضوع طبق رسومات و عرف شهرها و مناطق فرق می کند.

پی نوشت ها:

1 . برقى، احمدبن محمدبن خالد؛ المحاسن، دارالکتب الإسلامیة، قم، چ دوم، 1371ق، ج 1، ص 292.

2 . مفید، محمد بن محمد؛ الإختصاص، الموتمر العالمى لالفیة الشیخ المفید، قم، چ اول، 1413ق، ص 25.‌

3 . بخارى، ابی عبدالله محمد بن اسماعیل؛ صحیح بخاری، دار الکتاب العربی، بیروت، 1431ق، ص 618.

4 . بیهقی، ابوبکر احمد بن حسین؛ شعب الایمان، بیروت، دارالفکر، چ اول، 1424ق، ج 3، ص 1245.

5 . متقی هندی، علاء الدین علی بن حسام؛ کنز العمال، داراحیاء التراث العربی، بیروت، چ اول، 1413ق، ج 9، ص 130.

6 . نرسی [... ودیگران]؛ الأصول الستة عشر، دار الشبستری للمطبوعات، قم، چ اول، 1363ش، ص 35.

7 . راوندى، قطب الدین؛ الدعوات، انتشارات مدرسه امام مهدىعجل‌الله‌تعالى‌فرجه الشریف، قم، 1407 ق، ص 108.

8 . برقی، پیشین، ج 2، ص 389.

9. الشیخ فخر الدین الطریحی، مجمع البحرین، ناشر: مرتضوى‏، ايران- تهران‏، 1375 ه. ش‏، چاپ: سوم، ج 3ـ 4 مادهء عشر.

برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمائید