مشکل در تلفظ و قرائت

برخی نرم افزارهای قرآنی، در فتحه و کسره، با قرآن موجود تفاوت دارند، مانند کلمه «ربّ» در سوره ناس، که در قرآن کریم به صورت کسره دارد را فتحه داده است. آیا این تفاوت ها باعث تغییر در معنا می شود؟ آیا اشکال ندارد طبق آن نرم افزار، قرآن را قرائت کنم؟ هم چنین گاهی علائم وقف یک قرآن با قرآن دیگر متفاوت است. آیا رعایت نکردن وقف ها، اشکالی در خواندن قرآن ایجاد نمی کند؟ با دیدن علامت "ز" روی پایان یک کلمه در قرآن، چه عکس العملی باید انجام دهیم؟
«قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ»؛ بگو: پناه مى‏برم به پروردگار مردم‏.(1) در این زمینه چند نکته عرض می شود: 1. از نظر ادبیات عرب، در این آیه شریفه، «رَبِّ» مجرور است و علامت کسره دارد، زیرا حرف "باء" که از حروف جاره (جر دهنده = کسره دهنده) است بر سرش درآمده است؛ لذا بایستی به صورت مکسور (کسره دار) خوانده شود. تلفظ آن به صورت مفتوح (فتحه دار) صحیح نیست. 2. در این جا موجب تغییر معنا نمی شود ولی هر موردی را باید بطور مستقل بررسی نمود و حتی تغییر اعراب یک حرف می تواند معنای جمله را عوض کرده و یا حتی معنای باطل و غیر صحیحی بدهد. به عنوان مثال در آیه شریفه «أَنَّ اللَّهَ بَري‏ءٌ مِنَ الْمُشْرِكينَ وَ رَسُولُهُ»؛ خداوند و پيامبرش از مشركان بيزارند (2)، باید "رسول" را با ضمه خواند و خواندن با فتحه علاوه بر این که معنا را تغییر می دهد، معنای باطلی هم می دهد. 3. آن چه در قرآن مهم است و اعتبار بیشتری دارد، قرائت قرآن است. قرائت "حفص" از "عاصم"، همان قرائت مشهور بین مسلمانان است که از صدر اسلام تاکنون، به صورت متواتر بین مسلمانان، نسل به نسل، منتقل شده و به ما رسیده است. این قرائت، همان قرائتی است که قرآن به همان قرائت بر پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله نازل شده است. طبق این قرائت، «رَبِّ» در سوره ناس به صورت مکسور (کسره دار) است. مطلب دیگر؛ علائم تجویدی قرآن، جزو قوانین کتابت و نگارش است که در زمان های بعد، إعمال و برای آیات قرار داده شده است. لذا تفاوت داشتن قرآن ها در علائم تجوید و قرائت، ضرری به جایگاه و اعتبار قرآن وارد نمی کند. وقف لازم باید رعایت شود، که آن هم با علامت میم (م) نشان داده می شود. بقیه موارد وقف، وقف جایز است. در قرآن های عثمان طه، علامت وقف این گونه آمده اند: «م» وقف لازم. «ج» وقف جایز، با تساوی طرفین وقف یا وصل. «صلی» وقف جایز، با اولویت وصل. «قلی» وقف جایز، با اولویت وقف. در قرآنی که توسط مرکز طبع و نشر قرآن در ایران منتشر شده، این گونه است: «م» وقف لازم. «ج» جواز وقف و وصل. «ط» جواز وقف و وصل، با اولویت وقف. «ز» جواز وقف و وصل، با اولویت وصل. «لا» ممنوع بودن وقف، و یا صحیح نبودن ابتدا از کلمه بعد.

__________

(1) ناس/ 1.

(2) توبه/ 3.

برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمائید