عشق مجازی نفسانی

image: 
عشق مجازی نفسانی چیست؟

عشق مجازی نفسانی چیست؟

عشق، شوق مفرط و میل شدید به چیزی، به معنای فرط حب و دوستی، مشتق از «عشقه» است و آن گیاهی است که بر تنه هر درختی که پیچد، آن را خشک سازد و خود به طراوت خویش باقی بماند. پس هر عشقی بر هر تنی که بر آید، جز محبوب را خشک کند و محو گرداند و آن تن را ضعیف سازد و روح و دل را منور گرداند.(1)

هر موجودى طالب کمال خویش است و کمال وجودى هر معلولى همان مرتبه‏ وجودى علت اوست، پس هر معلولى عاشق علت خویش است و چون بالاترین مرتبه‏ هستى ذات حضرت حق است، پس معشوق حقیقى سلسله‏ هستى، ذات مقدس حضرت حق است.
از این رو است که عشق به غیر خدا، عشق مجازى تلقى مى‏ گردد.

بنابراین عشق حقیقی، عشق به زیبایی یا «خیر مطلق» است، که عالی ترین مرتبه عشق است. عشقی است که در جان آدمی نهفته و مبدأ و غایت آن، خداوند است.

عشق به ماسوي الله با انواع مختلف آن، عشق مجازي است که به نفساني و شهوانی تقسیم می گردد:

الف: عشق‌ شهوانی و حيوانی، که حقيقتاً عشق نيست، هيجان شهوت است و ريشه در بعد جسمانی و حيوانی انسان دارد؛ فناپذير است و توجه صرف به آن، از بين برنده ارزش‌های وجودی انسان ‌است و موجب زمين‌گيری وی در حركت تكاملی اش می شود.

ب: عشق مجازی نفساني، عشقي است که مختص انسان است و ريشه آن ملائمت نفسانی بين عاشق و معشوق است و مقتضای فطرت جمالگرای انسانی است. اين عشق، اگر شائبه و ريبه حيوانيت نداشته باشد و پاک بماند، می تواند پلی به‌ سوی حقيقت باشد.

عشق نفسانی را نیز به اعتباری به دو قسم می توان تقسیم کرد:
عشق نفسانی الهی
عشقی است که اساس آن بر حب فی الله باشد و نفس عاشق با معشوق در اثر نورانیت سنخیت یافته باشد، مانند عشق به اولیا خدا و مومنین به خاطر ایمان. این نوع عشق علاوه بر اینکه موجب تلطیف نفس و نفی خواطر می گردد، ذاتا عاشق را به طرف خداوند حرکت داده و به وی نورانیت می بخشد؛ زیرا در اثر اتصال نفس عاشق به معشوق اثار نورانیت معشوق به وی منتقل می شود.
عشق نفسانی غیرالهی
عشقی است که سنخیت عاشق و معشوق در آن براساس نورانیت و حرکت الی الله نیست. این عشق گر چه مورد تلطیف نفس و نفی خواطر است ولی ذاتا نورانیت ندارد.2)

پی نوشت ها:
1. برای اطلاع بیشتر ر.ک: دهخدا، علی اکبر، فرهنگ لغت (لغت نامه) زیر نظر محمد معین و سید جعفر شهیدی، تهران، موسسه لغت نامه دهخدا، ج2، ص14024.
2. برای اطلاع بیشتر، ر. ک: دلدار قاسم، گرجیان، محمد مهدی، حکمت عرفانی، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني ره، سال چهارم، شماره 2، صص54-41.

برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمایید

 

 

موضوع: