در دوران غیبت؛ زندگی امام زمان(عج) عادیست یا ملکوتی و غیبی؟

در دوران غیبت؛ زندگی امام زمان(عج) عادیست یا ملکوتی و غیبی؟

تمام قرائن و شواهد نشان می دهد که زندگی حضرت مهدی (عج) در عالم ماده تحقق دارد. که در این جا به بعضی از آنها اشاره می کنیم:

۱- تولد حضرت مهدی (عج):
شیعه معتقد است که حضرت مهدی (عج) در سال ۲۵۵ متولد شده و افزون بر شیعیان، بسیاری از دانشمندان نامدار اهل سنت نیز این مساله را پذیرفته اند و در كتاب هایشان متذكر شده اند،‌ مانند محمد بن طلحة شافعی در مطالب السؤل؛ ابن صباغ مالكی در الفصول المهمه؛ ابن حجر شافعی در الصواعق المحرقه؛ و ابن خلكان در وفیات الاعیان. برخی از پژوهشگران بیش از صد نفر از دانشمندان اهل سنت را نام برده اند كه در تألیفاتشان ولادت امام مهدی(عج) را متذكر شده اند.[۱] تولد حضرت در عالم ماده، نشان می دهد که ایشان حیات مادی دارند.

۲- احتمال وجود همسر و فرزند برای آن حضرت:
از برخی احادیث و دعاهای معتبر استفاده می شود که حضرت مهدی (عج) دارای همسر و فرزند می باشند که این مطلب قرینه ای برای زندگی مادی حضرت می باشد:
مفضل بن عمر گوید: از امام باقر(ع) شنیدم که در مورد امام مهدى(عج) فرمود: «صاحب الزمان را دو غیبت است. یکى از آن دو به اندازه‏اى طولانى شود که برخى گویند: حضرت از دنیا رفته و برخى گویند کشته شده است اما کسى جز آنانى که امور حضرت را پى‏گیرى مى کنند، از مکان و فرزندان وى آگاه نیستند».[۲]

۳- بیان مکان زندگی حضرت در برخی روایات:
در روایات محلی برای سکونت امام زمان (عج) ذکر شده است.
امام باقر(ع) فرمود: «امام زمان را غیبتى است در بعضى از دره‏ ها و اشاره کرد به منطقه ذى طوى»[۳]
حضرت مهدى(ع) به پسر مهزیار فرمود: «فرزند مهزیار! پدرم امام حسن(ع) از من پیمان گرفت و فرمان داد که براى سکونت کوهاى سخت و سرزمین‏هاى خشک و دور دست را برگزینیم».[۴]

البته باید توجه کرد که این بیانات منافاتی با حضور حضرت در همه جا ندارد. چون حضرت در هر مقطعی از زمان در مکانی حضور دارند.

۴- بیان وجود ملازم و همراه برای حضرت:
امام باقر(ع) فرمود: صاحب زمان(ع) را عزلت و غیبتى است که در آن، غیبت، نیرومند است به سى نفرى که با حضرت هستند وحشت و تنهایى را از وى دور مى ‏کنند (و به قوت وى مى ‏افزاید) و خوب جایگاهى است (مدینه) طیبه.»[۵]

 
۵- بیان زندگی شبیه زندگی حضرت یوسف:
در روایاتی زندگی حضرت به زندگی حضرت یوسف تشبیه شده که معنای آن حضور حضرت در میان مردم و به صورت ناشناس است و این نشان دهنده زندگی طبیعی و مادی است:
امام صادق(ع) فرمود: «صاحب الامر شباهتى نیز به حضرت یوسف پیامبر(ع) دارد جاى انکار نیست که خداوند با حجت خود همان کارى را انجام دهد که با یوسف انجام داد. صاحب الزمان(ع)، آن مظلوم حق از دست داده، در میان مردم رفت و آمد مى ‏کند و در بازار قدم مى ‏نهد و گاهى بر فرش منزل‏هاى دوستان مى‏ نشیند، لیکن او را نمى‏ شناسند تا زمانى که خداوند به وى اذن دهد تا وى خود را معرفى کند، آن گونه که یوسف(ع) اجازه داد هنگامى که برادرانش گفتند: تو یوسفى؟ گفت: آرى من یوسفم».[۶]

۶- حضور هر ساله حضرت در حج
در روایات آمده است كه حضرت در موسم حج به انجام اعمال حج می‏پردازد؛ مردم ایشان را نمی‏شناسند؛ امّا وی مردم را می‏شناسد. حمیری گفته است: از محمد بن عثمان شنیدم كه می‏گفت: سوگند به خدا! امام زمان - عجل الله تعالی فرجه الشریف - هر سال در موسم حج حاضر می‏شود. وی بین مردم است و مردم او را می‏بینند امّا او را نمی‏شناسد.[۷]

از همه این روایات استفاده می‏شود كه امام زمان(ع) در میان مردم است، با مردم حشر و نشر دارد و زندگی طبیعی و معمولی دارد. در مراسم مذهبی و مناسك حج شركت می‏جوید، ولی شناخته شده نیست و این امری است كه سابقه داشته و دارد. و بیان نظرات عجیب درباره زندگی ملکوتی و ... ظاهرا از ضعف ایمان ناشی شده که این گونه بخواهد عمر طولانی حضرت را توجیه کنند. در حالی که قدرت خدای متعال فراتر از این سخنان است.

[۱]. رك: الزام الناصب، علی یزدی حائری، ج ۱، ص۳۲۱ تا ۳۴۰؛ دادگستر جهان،
ابراهیمی امینی، ص ۱۱۸ تا ۱۲۰؛ سیرة پیشوایان، مهدیپیشوایی،‌ ص ۶۶۷.
[۲]. شیخ طوسى، کتاب الغیبه، ص ۱۶۲.
[۳]. نعمانى، کتاب الغیبه، ص ۱۸۲.
[۴]. شیخ طوسى، کتاب الغیبه، ص ۲۶۶.
[۵]. بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۵۳ و اصول کافى، ج ۱، ص ۳۴۰.
[۶]. نعمانى، کتاب الغیبه، ص ۱۶۴.
[۷]. بحارالانوار، علّامه مجلسی، ج ۵۲، ص ۱۵۲، ح ۴، مؤسسْ الوفأ، لبنان، ۱۴۰۳ ه’ ق.