خاصیت عدد چهل
خاصیت عدد چهل در ظهور استعدادها چیست؟
اعداد نه تنها در زندگی مادی که در زندگی معنوی ما نیز حائز اهمیت اند. عدد چهل در فرهنگ دینی و اسلامی در میان سایر اعداد، از جایگاه ویژه ای برخوردار است و آیات و روایات متعددی به خوبی رموز این عدد را تبیین کرده است.
الف: عامل ملکه شدن
چهل بار تکرار کاری، موجب ریشه دار شدن و ملکه شدن آن در وجود انسان می گردد.
امام باقر (علیه السلام) می فرمایند: «مَا أَخْلَصَ عَبْدٌ الْإِيمَانَ بِاللَّهِ أَرْبَعِينَ يَوْماً- أَوْ قَالَ: مَا أَجْمَلَ عَبْدٌ ذِكْرَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَرْبَعِينَ يَوْماً- إِلَّا زَهَّدَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فِي الدُّنْيَا، وَ بَصَّرَهُ دَاءَهَا وَ دَوَاءَهَا، وَ أَثْبَتَ الْحِكْمَةَ فِي قَلْبِهِ، وَ أَنْطَقَ بِهَا لِسَانَهُ (1) هيچ بنده اى چهل روز ايمانش را بخداى عز و جل خالص نگرداند - يا فرمود: هيچ بنده اى ذكر خدا را در چهل روز نيكو انجام ندهد، جز آنكه خداى عز و جل او را نسبت به دنيا زاهد سازد و درد و داروى دنيا را به او بنمايد، پس حكمت را در دلش ثابت كند و زبانش را به آن گويا سازد.»
ب: سمبل آغازین تکامل
عدد چهل، تاثیری خاص در ظهور استعدادات و تتمیم ملکات در طی منازل و قطع مراحل تخمیر طینت آدم ابوالبشر (علیه السلام) به ید قدرت الهیه دارد، که در چهل صباح اتمام یافت.
حق تعالی در حدیث قدسی می فرماید: «و خمّرت طنیة آدم بیدی اربعین صباحا (2) گِل آدم را به دست خویش در چهل روز سرشتم.»
ج: تکمیل خلقت
از نظر تکوین و خلقت، چهل روز، ویژگى خاصى دارد؛ مراحل تکمیل جنین در رحم، چهل روز است. خداوند متعال، انتقال انسان در اصل خلقت را از حالى به حال دیگر، در چهل روز قرار داده است؛ نطفه، پس از چهل روز به علقه و علقه پس از چهل روز به مضغه و... تبدیل مى شود.
«ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظاماً فَكَسَوْنَا الْعِظامَ لَحْماً ثُمَّ أَنْشَأْناهُ خَلْقاً آخَرَ (3) به درستی که انسان را از نطفه سپس علقه و بعد مضغه و بعد از استخوان خلق کردیم و بر روی استخوان گوشت را پوشاندیم و بعد خلقت دیگری برای او است.»
د: تکمیل عقل
عقل انسان در چهل سالگی به قدر استعداد هر کس کمال می پذیرد؛ لذا نهایت قدرت عقل، در چهل سال است.
امام باقر (علیه السلام) می فرمایند: «إِذَا أَتَتْ عَلَى الرَّجُلِ أَرْبَعُونَ سَنَةً قِيلَ لَهُ خُذْ حِذْرَكَ فَإِنَّكَ غَيْرُ مَعْذُورٍ (4) همين كه مرد چهل ساله شد به او گفته شود: خود را واپاى (و بر حذر باش) زيرا معذور نيستى»
ه: گواهی چهل نفر بر خوبی، عامل آمرزش
امام صادق (علیه السلام) می فرمایند: «إِذَا مَاتَ الْمُؤْمِنُ فَحَضَرَ جِنَازَتَهُ أَرْبَعُونَ رَجُلًا مِنَ الْمُؤْمِنِينَ فَقَالُوا اللَّهُمَّ إِنَّا لَا نَعْلَمُ مِنْهُ إِلَّا خَيْراً وَ أَنْتَ أَعْلَمُ بِهِ مِنَّا قَالَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى إِنِّي قَدْ أَجَزْتُ شَهَادَتَكُمْ وَ غَفَرْتُ لَهُ مَا عَلِمْتُ مِمَّا لَا تَعْلَمُونَ (5) زمانی که مومنی بمیرد و چهل نفر از مومنین در تشییع جنازه او حاضر شوند و بگویند خدایا ما جز خیر از او سراغ نداریم و تو به او نسبت به ما داناتری خداوند می فرماید: محققا من شهادت شما را می پذیرم و می آمرزم برای او آن چه را که من علم دارم و شما نمی دانید.»
خلاصه؛ خاصیت عدد چهل، در ظهور فعلیت و بروز استعداد، امری است که در آیات و اخبار به آن تصریح شده؛ و هم چنین سمبل آغازین تکامل، مظهر کمال، جلوه پختگی، اعلام پشت سر گذاشتن مرحله خامی و نادانی، عامل آمرزش … می باشد.(6)
پی نوشت ها:
1. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفارى، على اکبر، آخوندى، محمد،دار الکتب الاسلامیه، تهران، چاپ چهارم، 1407ق، ج3، ص47.
2. عمربن محمد سهروردی، کتاب عوارف المعارف، ترجمه ابومنصور عبدالمؤمن اصفهانی، چاپ قاسم انصاری، تهران 1364ش، ج1، ص99.
3. مومنون/14.
4. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی(ط-اسلامیه)، محقق، مصحح، غفارى، على اکبر، آخوندى، محمد، دار الکتب الاسلامیه، تهران، چاپ چهارم، 1407ق، ج2، ص455
5. مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، بحار الأنوار( ط- بيروت)، ناشر دار احیاء التراث العربی، چاپ بیروت، 1403ق، ج78، ص376.
6. ر.ک محلاتی، شهربانو، معرفت نفس، طریق معرفت رب و سیر الی الله، نشر احسن (نشر دانشیاران)، چاپ اول، 1386، صص337 - 343.
برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمایید
