حیوانات در خانه

آیا نگهداری سگ و خوک در منزل بخاطر لیس زدن و آب دهن و موضوعات مربوط به خودش حرام است ولی گربه نه حلاله؟ آیا می شود نگه داشت و به منزل راه داد !!! بین این حیوانات چه فرقی است؟

نگهداری از سگ، مانعی ندارد و جایز است، خصوصا اگر فایده ای مثل نگهبانی، پاسبان گله، صید و شکار، و ... بر آن مترتب باشد. البته اسلام توصیه ای به نگهداری سگ در خانه نکرده است، به ویژه که سگ نجس العین است و یک مسلمان بایستی برای عبادت و ... احکام طهارت و نجاست را رعایت نماید. خوک نیز مانند سگ است و چه بسا برای سگ بتوان فواید بیشتری برشمرد که در نگهداری خوک چنین فوایدی هم نیست. بنابر این سگ و خوک ـ اگر چه اصل نگهداری آنها جایز است ـ ولی به خاطر نجس العین بودنشان، نیاز به اجتناب بیشتری دارند، خصوصا خوک که فواید نگهداری کمتری هم دارد. نگهداری گربه هم جایز است ولی اگر موی او همراه لباس نمازگزار باشد نماز با اشکال مواجه می شود لذا بایستی این مسائل مورد توجه قرارگیرند . نگهداری حیوانات دیگر مانند گرگ و شیر و ... نیز مانند گربه، جایز است ولی مدفوع و بول آنها نجس است و موی آنها هم نباید همراه نمازگزار باشد. فراموش نشود که روش (همزیستی) كه غربى ها در مورد سگ و گربه و ... دارند، اسلام هرگز نمى پسندد. سؤال: آیا مدفوع و بول گربه و خرگوش هم نجس است؟ در مورد پرندگان چطور؟ پاسخ: بول و مدفوع حیوانات حرام گوشتی که خون جهنده دارند نجس است، لذا بول و مدفوع گربه و خرگوش نیز همین حکم را دارد و نجس است. حتی بول و مدفوع حیواناتی که حرام گوشت هستند ولی خون جهنده ندارند نیز نجس است، بنابر احتیاط واجب. اما پرندگان حرام گوشت: بنابر نظر آیات عظام امام(ره) و بهجت(ره)، فضله پرندگان حرام گوشت، نجس است. (این فتوا است) آیت الله زنجانی: فضله پرندگان حرام گوشت، بنابر احتیاط واجب نجس است. بنابر نظر سایر مراجع عظام (گلپایگانی خویی، اراکی، سیستانی، صافی، فاضل، تبریزی، مکارم)، فضله پرندگان حرام گوشت، پاک است. (این هم فتوا است) ______________ (توضیح المسائل مراجع، ج 1، مسأله 84 و 85) سؤال: در مورد خزندگاني مثل لاك پشت چطور؟ آنها هم مدفوع و ادرار دارند، آزاد نگاه داشتن آنها در محيط خانه اشكالي دارد؟ پاسخ: حکم شرعی: اگر لاک پشت خون جهنده دارد ـ که اگر رگ آن را ببرند خون با جهش و جستن خارج می شود ـ فضولات او نجس است. (این حکم، اتفاقی بین مراجع عظام است.) اگر لاک پشت خون جهنده ندارد، بنا بر نظر اکثر مراجع عظام بول و مدفوع آن نجس است، بنابر احتیاط واجب. آیات عظام خویی و تبریزی: بول و مدفوع حیوان حرام گوشتی که خون جهنده ندارد، پاک است. (این فتوا است) آیات عظام سیستانی و صافی: از بول حیوان حرام گوشتی که خون جهنده ندارد، بنابر احتیاط واجب باید اجتناب نمود، ولی مدفوع او پاک است. تشخیص موضوع: اکنون باید دید که لاک پشت از کدام دسته است. تا آن جایی که بنده اطلاع دارم، بنا بر نظر کارشناسان، لاک پشت خون جهنده ندارد. بنابر این می توانید به نظر مرجع تقلیدتان در مورد حیواناتی که خون جهنده ندارند عمل کنید. ضمنا اگر مرجع تقلیدتان احتیاط واجب نموده و بول و یا مدفوع آن را نجس می دانند، می توانید به آن عمل کرده و یا به مرجع فالاعلم زنده ای مراجعه کنید که فتوا به پاکی و طهارت آن داده باشد. سؤال: آیا نگهداری حیوانات گرفتن آزادی آنها و محبوس نمود آنها کار پسندیده ای است؟ پاسخ:چند نکته: 1. نگهداری از حیوانات خانگی و نیز حیواناتی که فایده ای بر نگهداری آنها مترتب است اشکال ندارد و جایز است. لذا حیوانی که فایده ای معقول (مادی یا معنوی) بر نگهداری آن در خانه وجود داشته باشد، نگهداری آن اشکال ندارد و از نظر شرعی جایز است. این فایده می تواند هر استفاده معقولی، از جمله شنیدن صدای خوش قناری و یا دیدن زیبایی پرنده و ... باشد. 2. تعبیر پسندیده و مطلوب بودن به معنای بهتر بودن و به عبارتی مستحب بودن است، لذا به جایز بودن تعبیر شد تا صرفا به معنای مجاز بودن باشد و لزوما معنای پسندیده بودن را نداشته باشد. 3. بین حیوانات اهلی و وحشی باید تفاوت قائل شد. در این زمینه آن چه در اسلام بدان توصیه و تشویق شده است نگهداری حیوانات اهلی ای همچون گاو، بز و گوسفند شیرده، کبوتر، خروس، مرغ و ... است. این گونه حیوانات ـ و کلا حیوانات اهلی ـ ادامه یافتن زندگیشان متوقف بر حمایت انسان است لذا نگهداری آنها علاوه بر این که آزار و اذیت محسوب نمی شود بلکه روزی رساندن و محافظت از آنها است. این مطلب در مورد برخی حیوانات غیر اهلی نیز صادق است، حیواناتی که با ایجاد تغییر در روش زندگی آنها، مانند حیوانات اهلی، نیازمند حمایت انسان هستند. 4. آزار و اذیت حیوانات جایز نیست. اسلام اجازه نمى دهد کسی حتی سگ هاى ولگرد را مورد آزار و اذیت قرار دهد، مگر اين كه به صورت خطرى درآيند. لذا اگر نگهداری حیوانات، از مصادیق آزار و اذیت آنها باشد، و از طرفی فایده ای معقول بر آن مترتب نباشد جایز نیست. 5. خداوند متعال همه چیز را برای انسان و در خدمت او قرار داده است: «وَ سَخَّرَ لَكُمْ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ جَميعا» (1) لذا اصل استفاده از آنها، از جمله نگهداری حیوانات، جایز است، ولی روشن است که هر استفاده ای منظور نیست بلکه استفاده و فایده معقول و مشروع، جایز است. بنابر این نه با شعار حفظ آزادی حیوان و ... می توان حکم حلیت و جواز شرعی را نفی نمود، و نه به جهت چنین اجازه ای می توان آزار و اذیت حیوانات را جایز شمرد.

_________

(1) جاثیه، 13.

برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمائید