حكم زندان در قرآن
آيا حكم زندان در قرآن آمده است؟
فحص در آيات قرآن و تفاسير و همچنين كتب فقهي نشان مي‌دهد كه از جانب برخي مفسران و فقيهان حداكثر از چهار آيه مجازات شرعي زندان استظهار شده است . اول : جـزاي محارب « انما جزاوا الذين يحاربون الله و رسوله و يسعون في‌الارض فسادا ان يقتلوا او يصلبوا او تقطع ايديهم و ارجلهم من خلاف او ينفوا من الارض ذلك لهم خزي في‌الدنيا و لهم في الاخر عذاب عظيم » ( 1 ) . جزاي كساني كه با خدا و رسولش محاربه مي‌كنند و به فساد در زمين مي‌كوشند به اين است كه كشته شوند يا به صليب كشيده شوند يا دستها و پاهايشان برخلاف هم قطع شود يا از زمين رانده شوند ، اين خواري شان در دنياست و بر ايشان در آخرت عذابي سنگين خواهد بود . درباره مجازات چهارم ( ينفوا من الارض ) دو قول است : قول اول : مراد از آن تبعيد به شهر ديگر به مدت حداكثر يك سال . قول دوم : مراد از نفي از ارض ، زنداني كردن محارب است تا اينكه توبه كند يا بميرد مستند اين قول دو روايت است ، يكي در تفسير عياشي : اگر محاربان فقط اخلال در امنيت و ايجاد ترس كرده باشند اما كسي را نكشته باشند و مالي را نبرده باشند ، محبوس مي‌شوند ، اين معناي نفي از ارض است . « امر بايداعهم الحبس ، قال ذلك معني نفهيم من الارض باخافتهم السبيل )(2). روايات دوم در مسند زيد از امام علي (ع) است : راهزنان مسلحي كه كسي را نكشته و مالي را نبرده باشند بگيريد و حبس كنيد تا بميرند « احبسوا حتي يموتوا و ذلك نفهيم من‌الارض ». از فقهاي اماميه شيخ الطائفه طوسي در المبسوط مجازات تعزيري نوع چهارم از محاربان را اين گونه تعيين كرده است : « ينفي عن بلده و يحبس في غيره و فيهم من قال لا يحبس في غيره و هذا مذهبنا غيران اصحابنا رووا انه لايقر في بلده ».محارب از شهرش تبعيد مي‌شود و در شهر ديگر زنداني مي‌شود. دوم : مجـازات زانيه « و الاتي ياتين الفاحش من نسائكم فاستشهدوا عليهن اربع منكم فان شهدوا فامسكوهن في‌البيوت حتي يتوفيهن الموت اويجعل الله لهن سبيلا » (3 ) . زناني از شما كه مرتكب فاحشه مي‌شوند ، بر آنان چهار شاهد بگيريد ، اگر شهادت دادند ، در خانه‌ها حبسشان كنيد تا مرگشان برسد يا خدا راهي براي آنان بگشايد . سوم : حبس شهود تـا وقت نماز عصر « يا ايها الذين آمنوا شهادة بينكم اذا حضر احدكم الموت حين الوصي اثنان ذوا عدل منكم او آخران من غيركم ان انتم ضربتم في‌الارض فاصابتكم مصيب الموت تحبسونها من بعد الصلوه فيقسمان بالله ان ارتبتم لانشتري به ثمنا ولو كان ذاقربي و لانكتم شهاد الله انا اذا لمن الاثمين » ( 4 ) اي مؤمنان آن هنگام كه مرگ يكي از شما فرا رسد ، در موقع وصيت مي‌بايد دو نفر عادل را از ميان خودتان به شهادت بطلبد يا اگر مسافرت كرديد و مرگ شما فرا رسد [ و در راه مسلماني نيافتند ] دو نفر از غير شما ، و اگر به هنگام اداي شهادت در صدق آنها شك كرديد آنها را بعد از نماز نگاه داريد تا سوگند ياد كنند كه حاضر نيستيم حق را به چيزي بفروشيم اگرچه در مورد خويشاوندان ما باشد و شهادت الهي را كتمان نمي‌كنيم كه از گناهكاران خواهيم بود . چهارم : مجـازات كافر حربي « فاذا انسلخ الاشهر الحرم فاقتلوا المشركين حيث وجدتموهم و خذوهم واحصروهم واقعدوا لهم كل مرصد ، فان تابوا و اقاموا الصلوه و آتوا الزكو فخلوا سبيلهم ان الله غفور رحيم » ( 5) هنگامي كه ماههاي حرام پايان گرفت ، مشركان را هر كجا بيابيد به قتل برسانيد و آنها را اسير سازيد و محاصره كنيد و در هر كمينگاه بر سر راه آنان بنشينيد ، پس هرگاه‌توبه كنند و نماز را به پادارند و زكات را بپردازند ، آنها را رها كنيد ، زيرا خداوند آمرزنده و مهربان است.
پی نوشتها:
1- سوره مائده ،آیه 33
2- تفسير العياشي ، ج 1 ، وسايل‌الشيعه ، ابواب حد المحارب، باب 1
3- سوره نساء ، آیه 15
4- سوره مائده ،آیه
106 5- سوره توبه ،آیه 5
برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمائید
