ادعای تناسخ و ردّ آن

آيا اشاره به دوبار مردن و دوبار زنده شدن انسان در آيه 11 سوره غافر نمی تواند تاييدی بر تناسخ باشد؟
«قَالُواْ رَبَّنَا أَمَتَّنَا اثْنَتَينْ‏ِ وَ أَحْيَيْتَنَا اثْنَتَينْ‏ِ فَاعْترَفْنَا بِذُنُوبِنَا فَهَلْ إِلىَ‏ خُرُوجٍ مِّن سَبِيل‏»؛ آنها مى ‏گويند: «پروردگارا! ما را دو بار ميراندى و دو بار زنده كردى اكنون به گناهان خود معترفيم آيا راهى براى خارج شدن (از دوزخ) وجود دارد؟»(1) سوای این که تفسیر دو بار مرگ و دو بار حیات چیست، باید گفت از این آیه نمی توان بر تناسخ استفاده کرد؛ چرا که قائلین به تناسخ، به مرگ و حیات های متوالی و متعدد معتقد هستند؛ ولی در آیه شریفه فقط بر دو بار حیات و مرگ اشاره شده است؛ پس نمی توان از آن برای اثبات تناسخ استفاده کرد.(2) افزون بر این که بایستی این آیه شریفه را در کنار دیگر آیات، تفسیر کرد. در آیات قرآن بازگشت به زندگی دنیا برای جبران گذشته، نفی شده است: «حَتىَّ إِذَا جَاءَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قَالَ رَبّ‏ِ ارْجِعُونِ لَعَلىّ‏ِ أَعْمَلُ صَالِحًا فِيمَا تَرَكْتُ كلاَّ إِنَّهَا كلِمَةٌ هُوَ قَائلُهَا وَ مِن وَرَائهِم بَرْزَخٌ إِلىَ‏ يَوْمِ يُبْعَثُون‏»؛ تا زمانى كه مرگ يكى از آنان فرا رسد، مى ‏گويد: «پروردگار من! مرا بازگردانيد. شايد در آنچه ترک كردم (و كوتاهى نمودم) عمل صالحى انجام دهم!» (ولى به او مى ‏گويند چنين نيست! اين سخنى است كه او به زبان مى ‏گويد (و اگر بازگردد، كارش همچون گذشته است)! و پشت سر آنان برزخى است تا روزى كه برانگيخته شوند.(3) از طرفی در قرآن کریم آمده که خداوند ارواح انسان ها را پس از مرگشان، نگه می دارد: «اللَّهُ يَتَوَفَّى الْأَنْفُسَ حينَ مَوْتِها وَ الَّتي‏ لَمْ تَمُتْ في‏ مَنامِها فَيُمْسِكُ الَّتي‏ قَضى‏ عَلَيْهَا الْمَوْتَ وَ يُرْسِلُ الْأُخْرى‏ إِلى‏ أَجَلٍ مُسَمًّى إِنَّ في‏ ذلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ»؛ خداوند ارواح را به هنگام مرگ قبض مى‏ كند، و ارواحى را كه نمرده‏ اند نيز به هنگام خواب مى ‏گيرد سپس ارواح كسانى كه فرمان مرگشان را صادر كرده نگه مى‏ دارد و ارواح ديگرى را (كه بايد زنده بمانند) باز مى ‏گرداند تا سرآمدى معيّن در اين امر نشانه‏ هاى روشنى است براى كسانى كه انديشه مى‏ كنند.(4)

____________________

(1) غافر/ 11.

(2) ر.ک: تفسير نمونه، نرم افزار جامع التفاسیر نور، ج ‏20، ص 45.

(3) مؤمنون/ 99 و 100.

(4) زمر/ 42.

برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمائید