ادامه نبوت یوسف(ع)

آیا صحت دارد که حضرت یوسف (علیه السلام) بر اثر بی احترامی به پدرش، نبوت از نسل او برداشته شد؟

یکی از اشتباهات مشهور، موضوع بی احترامی حضرت یوسف (علیه السلام) به پدر و مادرش است در حالی که این چنین نیست و در شأن پیامبری که خداوند سوره ای را به نام او در قرآن نازل نموده و بسیار او را ستوده، چنین برداشت هایی شایسته نیست. ابتدا به بیان گزارش پرداخته و آن را بررسی می کنیم.

مرحوم "کلینی" (1) و شیخ "صدوق" (2) روایتی را بیان کردند به این مضمون که حضرت یوسف (علیه السلام) پس از ورود پدر و مادرش به "مصر"، در برابر آنان از مَرکَب پایین نیامد و بدین جهت، نور نبوّت از نسل او خارج شد.

اولا این دو روایت هم مرسل است و هم مرفوع.
مرفوع حدیثی است که از سلسله سند روایت یک نفر یا چند نفر افتاده باشند. اما مرسل حدیثی است که بدون واسطه از معصوم نقل شده باشد؛ چنین حدیثی در علم حدیث مورد اعتماد نیست.(3)

مفسرین با توجه به مرسل و مرفوع بودن حدیث، آن را مخالف قرآن می دانند زیرا قرآن می‌ فرماید:
«فَلَمَّا دَخَلُوا عَلَىٰ يُوسُفَ آوَىٰ إِلَيْهِ أَبَوَيْهِ وَقَالَ ادْخُلُوا مِصْرَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ آمِنِينَ»(4) و هنگامی که بر یوسف وارد شدند، او پدر و مادر خود را در آغوش گرفت و گفت: همگی داخل مصر شوید که ان شاءالله در امن و امان خواهید بود.

مرحوم علامه "طباطبایی" در تفسیر "المیزان" می نویسد: با توجه به کلمه (ادخلو) یعنی «زمانی که بر یوسف وارد شدند» به نظر می رسد حضرت یوسف (علیه السلام) در بیرون شهر منتظر پدر و مادر خود بوده است زیرا آن ها بر یوسف (علیه السلام) وارد شدند و پس از انجام دادن مراسم استقبال، از پدر و همراهانش خواست تا به "مصر" وارد شوند و در آن دیار سکنا گزینند؛ در غیر این صورت واژه ورود و دخول جایگاهی نداشت، بلکه کلمه ملاقات و مانند آن مناسب بود.(5)

بنابراین قرآن با بیان سوره ای به نام حضرت یوسف (علیه السلام) او را از پیامبرن الهی و صدیق و محترم معرفی می نماید.

اما در مورد این که ایا از نسل او پیامبری وجود دارد یا خیر؟
اولا لازم نیست هر پیامبری از نسلش پیامبری دیگر به وجود بیاید، کما این که از نسل حضرت عیسی و حضرت موسی (علیهما السلام) پیامبری وجود نداشت؛ پس نه ضعف است و نه نقصان.
اما از نسل حضرت یوسف(علیه السلام) پیامبری در قوم بنی اسرائیل وجود داشت آن هم «یوشع بن نون بن افرائیم بن یوسف» (علیه السلام) است. "یوشع" با دو واسطه به حضرت یوسف (علیه السلام) می رسد.(6)
در حقیقت یوشع (علیه السلام) نتیجه حضرت یوسف (علیه السلام) است که بعد از مرگ هارون، وصی حضرت موسی (علیه السلام) شد و توانست بنی اسرائیل را به ارض مقدس برساند.

پی نوشت ها:
1. کلینى‏، محمد بن یعقوب، کافی، محقق و مصحح: غفارى، على اکبر، آخوندى، محمد، دارالکتب الاسلامیة، 1407ق، تهران، ج 2، ص 311-312
2. شیخ صدوق، علل الشرائع، کتاب فروشی داورى‏، 1385ش، قم، ج 1، ص 55
3. مدیر شانه‌چی، کاظم، علم الحدیث، دفتر انتشارات اسلامی، 1381ش، قم، ص 179 و 187
4. یوسف/ 99
5. طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، دفتر انتشارات اسلامى، 1417ق، قم، ج 11، ص 246
6. ابن کثیر، البدایه و النهایه، دارالفکر، 1407ق، بیروت، ج 6، ص 281

برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمایید