آیه 3 سوره زمر

در آیه 3 سوره زمر، خطاب خداوند به چه كسانی است؟ چرا بیشتر قرآن در مورد شرك و كفر آمده مگر بت ها بر چیده نشده بودند؟ اهل تسنن این آیه را ربط به شیعیان می دهند.
«أَلَا لِلَّهِ الدِّينُ الخالِصُ وَ الَّذِينَ اتخذُواْ مِن دُونِهِ أَوْلِيَاءَ مَا نَعْبُدُهُمْ إِلَّا لِيُقَرِّبُونَا إِلىَ اللَّهِ زُلْفَى إِنَّ اللَّهَ يحكُمُ بَيْنَهُمْ فىِ مَا هُمْ فِيهِ يختَلِفُونَ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِى مَنْ هُوَ كَذِبٌ كَفَّارٌ»؛ آگاه باش كه دين خالص از آن خداست و آنان كه سواى او ديگرى را به خدايى گرفتند، گفتند: اينان را از آن رو مى‏ پرستيم تا وسيله نزديكى ما به خداى يكتا شوند. و خدا در آنچه اختلاف مى‏ كنند ميانشان حكم خواهد كرد. خدا آن را كه دروغگو و ناسپاس باشد هدايت نمى‏ كند.(1) چند نکته در این زمینه عرض می شود: 1. خطاب در این آیه با مشرکان و بت پرستان و کسانی است که برای خداوند شریک قائل شده و اعمال و عبادات آن ها، به شرک آلوده شده است و خالص نیست. 2. همه آيات این سوره طبق گفته «مجاهد و قتاده و حسن» مكى مى باشد.(2) اين سوره در مكه نازل شده، و به همين دليل بيش از هر چيز سخن از مسائل مربوط به توحيد و معاد، و اهميت قرآن و مقام نبوت پيامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) مى‏ گويد. چنان كه معمول سوره ‏هاى مكى همين است. دوران مكه دوران سازندگى مسلمانان از نظر زيربناى اعتقادات دينى و پايه ‏هاى ايمانى بود، لذا قويترين و مؤثرترين بحث ها در اين زمينه در سوره‏ هاى مكى منعكس است.(3) 3. چنین ادعایی از طرف هر کسی باطل و بی اساس است، زیرا توسل و واسطه قرار دادن، کاملا با شریک قرار دادن و شرک متفاوت است. لذا اگر تعصب و غرض ورزی کنار گذاشته و بیشتر با معنای توسل آشنا می شدند، به این تفاوت آگاه شده و چنین ادعایی نمی کردند. البته در مقام دفاع از افراط برخی نیستیم بلکه در صدد دفاع از اعتقاد صحیح شیعه هستیم. وسیله و واسطه قرار دادن، با اعتقاد به این که آن وسیله و واسطه، در حد وسیله و واسطه است و در مقابل اراده الهی هیچ استقلالی از خود ندارد، و در طول اراده الهی است نه در عرض آن، اصلا منافاتی با اخلاص نداشته، و هیچ ارتباط و شباهتی با شرک ندارد. این اعتقاد شیعه است.

__________

(1) زمر، 3.

(2) مجمع البيان في تفسير القرآن، ج ‏8، ص 760.

(3) تفسير نمونه، ج‏ 19، ص 359.

برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمائید