«ثج» و «عج»

دو کلمه «ثج» و «عج» به چه معناست؟

در برخی از روایات دو کلمه «عج» و «ثج» در باره دو عمل از اعمال حج ذکر شده است که روایات آن به شرح زیر است.
در روايتی می خوانیم که چون رسول خدا (صلّى اللَّه عليه و آله) محرم شد، جبرئيل نزد او آمد، و گفت: اصحابت را به‏ «عجّ» و «ثجّ» مأمور كن، پس عجّ‏ بانگ برآوردن به لبّيك، و ثجّ‏ قربانى كردن اشتران است.(1)
در کتاب «خصال» مرحوم شیخ صدوق در بخش خصال چهار گانه، یکی از امور چهار گانه ای که خدای سبحان از اعمال حج برگزیده است «عج» و « ثج» است. در این روایت می خوانیم: و از حج چهار چيز را برگزيد: «ثجّ‏» و «عجّ‏» احرام و طواف. منظور از «ثجّ‏» قربانى كردن شتر و منظور از «عجّ‏» سر و صداى مردم به هنگام گفتن لبيك است.‏(2)
على (عليه السّلام) فرموده: رسول خدا (صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم) روز عيد قربان براى مردم خطبه مى‏ خواند و مى‏ فرمود: اى مردم! امروز، روز «ثجّ‏» و «عجّ‏» است، روز «ثجّ‏» است بدين خاطر كه خون قربانى‏ ها را مى ‏ريزيد، هر كس نيّت خالصانه و صادقانه داشته باشد، اولين قطره خونى كه روى زمين ريخته مى‏ شود، كفّاره گناه او خواهد بود. و روز «عجّ‏» يعنى روز دعاست، پس به درگاه خدا ناله بزنيد و انابه داشته باشيد، زيرا به خدايى كه جان محمد (صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم) به دست اوست، از اين سرزمين كسى محروم و ناآمرزيده بر نمى ‏گردد، مگر اين كه مرتكب «گناه كبيره» اى شده‏ باشد، كه بر آن اصرار و ابرام داشته، و تصميم نداشته باشد، وجود خويش را از چنگال آن گناه آزاد گرداند!(3)

پی نوشت ها:
1. ابن بابويه، محمد بن على، ترجمه من لا يحضره الفقيه مصحح: علی اکبر غفاری، ناشر: صدوق، 1367ش. چاپ اول، تهران، ج‏3، ص210.
2. ابن بابويه، محمد بن على، الخصال، ترجمه جعفرى، ناشر: نسیم کوثر، 1382ش. چاپ اول، قم، ج‏1، ص329.
3. راوندى كاشانى، فضل الله بن على، النوادر(للراوندي)، ترجمه صادقى اردستانى، ناشر: بنیاد فرهنگ اسلامی کوشانپور، 1376ش؛ چاپ اول، تهران، ص267.

برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمائید