چشم زخم

پرسش:

می‌خواستم بدونم واقعا بعضی آدم‌ها میتونن بچه آدم رو چشم بزنن؟ مثلا میگن فلانی چشمش شوره و بچه منو چشم کرده؟ 

پاسخ:

اصل وجود چشم زخم در معارف دینی امری پذیرفته شده است ولی احتمال اینکه مشکل پیش آمده در زندگی ربطی به چشم زخم نداشته و دلیل دیگری داشته باشد نیز زیاد است. 
علاوه بر این ما حق نداریم نسبت به کسی سوءظن داشته و او را عامل چشم خوردن خود بدانیم، این اتهام ما می‌تواند حق الناس نیز به دنبال داشته باشد. خود ما هم می‌توانیم خودمان یا عزیزانی که جز خیر برایشان نمی‌خواهیم را چشم بزنیم.
علت اینکه چرا برخی باعث چشم خوردن خود یا دیگران می‌شوند روشن نیست و نمی‌توان منشأ آن را آلودگی اخلاقی یا نکته منفی دیگری در وجود آن فرد دانست.

برای در امان ماندن از شرور، اعم از شر شیاطین انس و جن و چشم زخم و... می‌توانید به توصیه‌های ذیل عمل کنید:
۱. بالاترین و قویترین حرز، رعایت تقواست، یعنی بندگی کردن و عمل به واجبات و ترک محرمات، بهترین راه جلوگیری از شرور است. با رعایت تقوا و توکل به خدا، نگران چیزی نباشید، در قرآن خداوند می‌فرماید «وَ ما هُمْ بِضارِّینَ بِهِ مِنْ أَحَدٍ إِلاَّ بِإِذْنِ اللَّه‌»؛ ولی هیچ گاه نمی‌‌توانند بدون اجازه خداوند، به انسانی زیان برسانند.(۱)

۲. خواندن سوره‌های قرآن
خواندن «آیت الکرسی»، سوره‌های «حمد»، «توحید» و «معوذتین» (سوره‌های ناس و فلق)، سوره جن و... و نیز دادن صدقه، برای در امان ماندن از شرور و آفات بسیار مؤثر است و توصیه شده است.
امام رضا (علیه‌السلام) در پاسخ سؤال راوی که پرسید آیا چشم زخم واقعیت دارد؟ فرمودند: آری، هرگاه تو را چشم زنند، کف دستت را مقابل صورتت قرار ده و سوره حمد و قل هو الله احد و معوذتین (ناس و فلق) را قرائت کن و هر دو کف را به صورتت بکش. خداوند تو را از گزند آن حفظ می‌کند.(۲)
هم چنین در روایت آمده که خواندن چهار آیه ابتدایی سوره بقره، آیت الکرسی و دو آیه بعدش، و نیز سه آیه آخر سوره بقره (که مجموعا ده آیه می‌شوند) نیز برای رفع گرفتاری و دفع شرور، بسیار مؤثر است.(۳)

۳. همراه داشتن حِرز
امام رضا (علیه‌السلام) می‌فرمایند: چشم [بد] حقیقت دارد، پس در کاغذی سوره‌های حمد، توحید، ناس، فلق و آیه الکرسی را بنویس و آن را در ظرف و حفاظی قرار بده.(۴)
همراه داشتن حرز امام جواد (علیه‌السلام) نیز برای در امان ماندن انسان از همه خطرات، آفات و بلایا و بیماری‌ها و ایمنی از شر انس و جن و... است. دو حرز از ایشان نقل شده است، یکی کوتاه و مختصر و در یک سطر است(۵)؛ دیگری طولانی و مفصل است.(۶)

پی نوشت‌ها:
۱. بقره: ۲/ ۱۰۲.
۲. مجلسی، بحار الأنوار، چاپ بیروت، ج۹۲، ص۱۲۹.
۳. کلینی، کافی، اسلامیه، ج۲، ص۶۲۱، ح ۵.
۴. طبرسی، مکارم الاخلاق، الشریف الرضی، ص۳۸۶.
۵. ابن طاووس، مهج الدعوات و منهج العبادات،‌دار الذخائر قم، ص۴۲.
۶. همان، ص۳۹ – ۴۲.