محل دفن سر مطهر سیدالشهداء
پرسش:
می‌خواستم بدانم که سر مطهر امام حسین (علیه‌السلام) در کجا به خاک سپرده شده است؟
پاسخ:
در این که سر امام حسین (علیه‌السلام) کجا دفن شده است، منابع تاریخی شیعه و سنی گزارش‌های گوناگونی آورده‌اند.
قول معروف و مشهور این است که سر به بدن ملحق شده است. این قول مشترک میان شیعه و سنی است.
شیخ صدوق و پس از او، فتال نیشابوری می‌نویسند: علی بن حسین (علیه‌السلام) همراه زنان (از شام) خارج شد و سر حسین (علیه‌السلام) را به کربلا باز گرداند.(۱)
سید مرتضی: روایت کرده‌اند که سر امام حسین (علیه‌السلام) در کنار بدن در کربلا دفن شد.(۲)
ابن شهر آشوب بعد از نقل سخن فوق از سید مرتضی، از قول شیخ طوسی نقل کرده است که به همین سبب (ملحق کردن سر امام به بدن و دفن آن) زیارت اربعین از جانب امامان (علهیم‌السلام) توصیه شده است.(۳)
ابن نمای حلی نیز نگاشته است: آنچه از اقوال بر آن می‌توان اعتماد کرد، آن است که بعد از آن که سر امام در شهرها گردانده شد، به بدن بازگردانده شد و با جسد دفن شد.(۴)
علامه مجلسی بعد از نقل اقوال دیگر در این باره می‌نویسد: مشهور بین علمای امامیه آن است که سر امام همراه بدن دفن شده است.(۵)
برخی اندیشمندان اهل تسنن نیز این قول را بیان کرده‌اند:
ابوریحان بیرونی (متوفای ۴۴۰ ق) در این باره می‌نویسد: در روز بیستم (صفر)، سر حسین (علیه‌السلام) به بدنش ملحق و با آن دفن گردید.(۶)
قزوینی نیز نگاشته است: روز اول ماه صفر، عید بنی‌امیه است، چون در آن روز، سر حسین (علیه‌السلام) را به دمشق وارد ساختند و در روز بیستم آن ماه، سر ایشان به بدن، باز گردانده شد.(۷)
پی‌نوشت‌ها:
۱. شیخ صدوق، الامالی، مجلس سی و یکم، ص۲۳۲؛ فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ص۱۹۲ و مجلسی، بحارالانوار، ج۴۵، ص۱۴۰.
۲. رسائل المرتضی، ج۳، ص۱۳۰.
۳. مناقب آل ابی‌طالب، ج۴، ص۸۵ و مجلسی، بحارالانوار، ج۴۴، ص۱۹۹: «قال الطوسی رحمة الله، و منه زیارة الاربعین».
۴. نجم الدین محمد بن جعفر بن نما حلی، مثیرالاحزان، ص۸۵.
۵. همان، ج۴۵، ص۱۴۵.
۶. بیرونی، الآثار الباقیه عن القرون الخالیه، ص۳۳۱.
۷. زکریا محمد بن محمود قزوینی، عجائب المخلوقات و الحیوانات و غرائب الموجودات، ص۴۵.
