کلینی؛ ثقة الاسلام
چرا به شیخ کلینی (ره) «ثقة الاسلام» می گویند؟!
شاید این پرسش از آن جا برای شما به وجود آمده که امروزه "ثقه الاسلام" از عناوین و القاب طلبه ای مقدماتی است.
بله، در یکی دو قرن اخیر، برای صاحبان مقامات بالای علمی و دینی، عنوان «آیه الله» و «آیه الله العظمی» رایج شده است و عنوان «ثقة الاسلام» برای محصلان سطوح مقدماتی علوم دینی و نیز روحانیانی که در همان سطوح علمی قرار دارند، به کار می رود.(1) اما همین لقب برای مرحوم شیخ کلینی به معنای لغوی آن است.(2) نه معنای اصطلاحی امروزی!
«شیخ عباس قمی» ملقب شدن «مرحوم کلینی» را به این عنوان، بدان سبب می داند که والایی شأن وی در نظر هر دو فرقه شیعه و سنی، مسلّم است و هر دو فرقه در فتوا به او رجوع می کردهاند.(2)
بنابراین؛ این لقب در مورد مرحوم کلینی به معنای لغوی آن به کار رفته است.
«ثقة» در لغت به معنای فرد معتمد و امین است.(3) و در اصطلاح علم رجال، از الفاظی است که صراحتاً بر وثاقت و عدالت راوی دلالت دارد.(4)
پی نوشت ها:
1. ضوابطی، مهدی پژوهشی در نظام طلبگی، تهران ۱۳۵۹، ص۲۰۲؛ متینی، جلال، «بحثی در بارة سابقة تاریخی القاب و عناوین علما در مذهب شیعه»، ایران نامه، سال ۱، ش ۴ (تابستان ۱۳۶۲)، ص۵۸۰ ـ۶۰۱
2. شیخ عباس قمی، فوائدالرضویة: زندگی علمای مذهب شیعه، تهران، (۱۳۲۷ش)، ج ۲، ص۶۵۸
3. ابن درید، کتاب جمهرة اللغة، چاپ رمزی منیر بعلبکی، بیروت ۱۹۸۷-۱۹۸۸ ذیل «وثق»
4. شهیدالثانی، زین الدین بن علی الرعایة فی علم الدرایة، چاپ عبدالحسین محمدعلی بقال، قم ۱۴۰۸، ص۲۰۳ـ۲۰۴؛ کاظم مدیر شانه چی، درایة الحدیث، مشهد ۱۳۵۶ش، ص۱۱۲ـ۱۱۳.
برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمایید