آداب جاهلیت
لطفا آداب و اعمال دوران جاهلیت را معرفی کنید تا بهتر نقش اسلام و پیروزی حق بر باطل را درک کنیم.
بررسی و بیان دقیق و کامل همه آداب و رسوم جاهلی در این مجال نمی گنجد. لذا سعی می کنیم به برخی از آداب و رسوم عصر جاهلیت که بیانگر اوضاع نامساعد و اسفناک فرهنگی عصر جاهلیت می باشد، اشاره داشته باشیم:
1. غارت و چپاولگری
روح نظام قبیلگی بدوی در دوران جاهلیت، نزاع و جنگ بر سر ماندن بود. آنان بر سر کوچک ترین مسائلی جنگ های بزرگی به راه می انداختند که شاید سال ها به طول می انجامید. این جنگ ها را «ایام العرب» نامیده اند که برخی از آنان تا چهل سال نیز ادامه می یافت.
در دست درازی به اموال مردم و غارت حدّ و مرزی نمی شناخته و جز زبان شمشیر زبان دیگری نمی دانستند.(1)
2. عرب جاهلی و خرافات
جهل و خرافه سراسر زندگی آنان را فرا گرفته بود، که علت آن رامی‌توان در دوری از فرهنگ و تمدن های پیشرفته بررسی کرد.
اعراب دوران جاهلیت از چنان عقل و فکری برخوردار بودند که روابط بسیاری از پدیده ها را درک نمی کردند و نمی توانستند رابطه منطقی بین آن ها ایجاد کنند.
اگر گاو ماده ای آب نمی خورد، علت را وجود دیوی میان شاخ های گاو نر می دانستند و آن را می زدند.(2)
آنان به هنگام ورود در محلی جدید برای دوری از شر اجنه و طاعون ده مرتبه صدای الاغ در می آوردند و هنگام گم شدن در صحرا، لباس‌هایشان را وارونه به تن می کردند تا پیدا شوند! و...(3)
خرافه های جاهلی در میان آنان به گونه ای بود، که قرآن از آن به غل و زنجیر بر اعضایشان تعبیر می کند.(4)
3. عرب جاهلی و زنان
اعراب جاهلی هم چنین هیچ ارزشی برای زن قائل نبودند. وجود زن و دختر را مایه ننگ و سرافکندگی می دانستند. آنان زنان را شایسته ارث نمی دانستند و بر آن بودند که تنها کسانی که شمشیر می زنند و از قبیله دفاع می کنند از حق ارث برخوردارند. آنان نه تنها به زنان ارث نمی دادند، بلکه اگر شوهرش از دنیا می رفت، خود زن را نیز به ارث می بردند.(5)
4. زنده بگور کردن دختران
یکی از آداب و رسوم غیرانسانی و بسیار زشت عصر جاهلیت، زنده بگور کردن دختران بود. البته عده ای نیز معتقدند که این عمل جاهلی تنها در بعضی قبایل رواج داشته؛ و قبایل قیس، تمیم، أسد، هذیل و بکربن وائل را از آن جمله دانسته اند.(6)
پی نوشت ها:
1. ابن خلدون، عبد الرحمان بن محمد، مقدمه ابن خلدون، قاهره، ناشر مصطفی محمد، بی تا، ص 149.
2. آلوسی، ابو الفضل شهاب الدین محمود، بلوغ الارب، تحقیق محمد بهجة الاثری، قاهره، دارالکتب الحدیثة، 1992م، الطبعه الاولی، ج 2، ص 303.
3. همان، ج 2، ص 303 ـ 367.
4. اعراف/ 157.
5. نساء/ 19.
6. عزالدین، ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، تحقیق محمدابوالفضل ابراهیم، قم، منشورات مکتبة آیه اللّه المرعشی النجفی، اُفست، 1404 ق، ج 3، ص 243.
برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمایید
