همسران امامان

نام تمامی همسران یازده امام شیعه(علیهم السلام) چیست؟

اولین همسر حضرت علی (علیه السلام)، فاطمه زهرا (سلام الله علیها) است و تا ایشان در قید حیات بودند حضرت همسر دیگری اختبار نکردند. پس از شهادت ایشان چند همسر اختیار کردند اما ترتیب آنها دقیق مشخص نیست. این همسران عباتند از: امامه دختر ربیع بن العاص، خوله مادر محمد بن حنفیه، ام البنین مادر حضرت عباس (علیه السلام)، لیلی دختر مسعود بن خالد، اسماء بنت عمیس، ام حبیب، ام سعید، محیاه.(1) درمورد همسران امام حسن مجتبی (علیه السلام) و اسامی آنان اختلاف وجود دارد اما آنچه در دسترس است جعده، ام بشیر، خوله، حفصه، ام اسحاق، هند، نفیله یا رمله مادر حضرت قاسم هستند.(2) همسران امام حسین(علیه السلام) عبارتند از: رباب، لیلی، ام اسحاق، سلافه یا ملومه(3) و نیز مادر امام سجاد (علیه السلام). در اینکه مادر امام سجاد(علیه السلام) چه کسی است اختلاف است اما معروف این است که ایشان شهربانو دختر یزدگرد سوم است. محققان معاصر در نسب شهربانو تردید دارند.(4) همسر امام سجاد (علیه السلام) و مادر امام باقر(علیه السلام) فاطمه دختر امام حسن مجتبی(علیه السلام) بود.(5) کنیزی به نام جیدا نیز داشت.(6) امام باقر (علیه السلام) دو همسر به نام های ام فروه و ام حکیم و نیز دو کنیز داشتند. که مجموعا چهار نفر می شوند. ام فروه مادر امام صادق (علیه السلام) است.(7) امام صادق (علیه السلام) دو همسر به نام های فاطمه دختر حسین بن علی بن الحسین(علیهماالسلام)(8) و حمیده بنت ساعد یا سالم (9) است. تعداد همسران امام کاظم(علیه السلام) روشن نیست. اما امام رضا (علیه السلام) از همسر ایشان به نام نجمه متولد شد.(10) همسر امام رضا (علیه السلام) سبیکه یا حیزران از نسل ماریه قبطیه (11) و «‌ام حبیب‌» یا «‌ام حبیبه‌» دختر مامون عباسی است.(12) برای امام جواد (علیه السلام) دو همسر به نام های سمانه مادر امام هادی(علیه السلام)(13) و ام فضل دختر مامون عباسی(14) ثبت شده است. امام هادی (علیه السلام) نیز یک همسر به نام حدیث یا سلیل داشتند و برای ایشان همسر دیگری در منابع نقل نشده است.(15) طبق نقل مشهو، امام عسکری(علیه السلام) همسری اختیار نکرد و نسل وی تنها از طریق کنیزی ادامه یافت که مادر حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) است.(16) منابع، نام مادر امام مهدی(علیه السلام ) را متعدد و مختلف ذکر کرده‌اند. در منابع آمده است امام حسن عسکری (علیه السلام) خادمان و کنیزان متعدد رومی و صقلایی و ترک داشت.(17) و شاید این اختلاف در نام مادر امام زمان، از سویی به سبب تعدد کنیزان و از سوی دیگر به منظور پنهان نگاه‌داشتن تولد امام مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف) بوده است.(18) اما انچه معروف است مادر امام زمان (علیه السلام) نرجس خاتون بود.

پی نوشت ها:

1. ری شهری، موسوعه الامام علی ابن ابی طالب، دارالحدیث، قم، ج۱، ص۱۰۸

2. زمانی، احمد، حقایق پنهان، پژوهشی در زندگانی سیاسی امام حسن مجتبی (ع)، سوم، قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، ۱۳۸۰ش ص۳۴۰.

3. سبط ابن جوزی، تذکرة الخواص، بیروت، ۱۴۰۱ق-۱۹۸۱م، ج۱، ص۲۴۹.

4. شهیدی، سید جعفر، زندگانی علی بن الحسین، تهران، دفتر نشر فرهنگ، ۱۳۶۵ش، ص۱۲.

5. شیخ مفید، محمد بن محمد، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، قم، کنگره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۵۵.

6. همان.

7. شیخ مفید، محمد بن محمد، الإرشاد، تحقیق مؤسسة آل البیت (ع) لتحقیق التراث، بیروت، دار المفید للطباعة والنشر والتوزیع، ۱۴۱۴، ص ۵۲۴.

8. مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۰۹.

9. مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، نجف، مطبعه المرتضویه، ۱۳۵۲ق، ج۳، قسم۲، ص۷۶.

10. شوشتری محمدتقی، رسالة فی تواریخ النبی و الآل، قم: جامعه مدرسین، ۱۴۲۳ق، ص۷۵.

11. کلینی، الکافی، دارالکتب الاسلامیه، ج۱، ص۴۹۲.

12. یافعی، مرآة الجنان، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۱۰.

13. پیشوایی، مهدی، سیره پیشوایان، قم، مؤسسه امام صادق، ۱۳۷۹ش، ص۵۵۸.

14. مفید، محمد بن محمد، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، قم، انتشارات کنگره جهانی شیخ مفید، ۱۴۱۳، ج۲، ص۲۸۱.

15. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار(ع)، تصحیح جمعی از نویسندگان،‌ بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق، ج۵۰، ص۲۳۷-۲۳۸.

16. پاکتچی، احمد، «حسن عسکری(ع)، امام»، در دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۲۰، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۹۱ش، ص۶۱۸.

17. همان.

18. محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام مهدی، ۱۳۹۳ش، ج۲، ص۱۹۴.

برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمائید