یونس بن عبدالرحمن

یونس بن عبدالرحمن که بود؟

بدون تردید یكی از رجال فرزانه و سرآمد در علم حدیث، یونس بن عبدالرحمن است. كوشش ها و تلاش های مقدّس و پیگیر او در حوزه نشر حدیث و معارف اهل بیت عصمت و طهارت و استوار كردن بنیادهای عقیدتی تشیع راستین و اسلام ناب، در تاریخ ماندگار خواهد بود.یونس بن عبدالرحمن از اصحاب اجماع است. وی امام باقر(علیه السلام) و امام صادق(علیه السلام) را ملاقات کرده و از امام کاظم(علیه السلام) و امام رضا(علیه السلام) روایت کرده است. او همچنین وکیل امام رضا (علیه السلام) بود. سال ولادت او به صورت دقیقی ذکر نشده است؛ ولی جمعی از عالمان رجالی تاریخ ولادتش را دوران زمامداری هشام بن عبدالملک ذکر کرده‌اند(1) که با این حساب می‌توان گفت وی بین سال‌های ۱۰۵ تا ۱۲۵ق متولد شده است. دانشمندان علم رجال، یونس بن عبدالرحمن را یکی از اصحاب اجماع می‌دانند و تقریبا همه تراجم‌نویسان، نام او را با تعریف و توثیق ذکر کرده‌اند؛ فضل بن شاذان درباره او گفته است که: در میان مردم فقیه‌تر از سلمان فارسی وجود نداشت و بعد از سلمان نیز فقیه‌تر از یونس بن عبدالرحمن رشد نیافت.(2) ابن ندیم ، هنگامی که فقیهان و عالمان برجسته شیعه را نام می‌برد، یونس را یکی از آنان ذکر کرده و می‌گوید: او علّامه روزگار خویش بود.(3) شیخ طوسی تعداد تألیفات یونس را بیش از ۳۰ کتاب ذکر کرده و از قول ابوجعفربن بابویه نقل می‌کند که تمامی کتاب‌های یونس و روایات موجود در آن‌ها صحیح و مورد اعتماد هستند به جز آن دسته که فقط از جانب محمد بن عیسی بن عبید روایت شده و کسی دیگر جز او آن را ذکر نکرده باشد.(4) در ميان ياران و صحابه امامان شیعه (علیهم‌السلام) افراد نادرى پيدا مى شوند كه از ناحيه امام و حجت خدا مانند يونس مورد ستايش قرار گرفته باشند؛ البته بر محقق انديشمند اين نكته مخفى نيست كه اين ستايش ها و ثناها به آن بعد روحى، معنوى و علمى برمى گردد كه در اين راوى بزرگوار تجلى يافته است. وى در پاسدارى از مرزهاى ولايت ناب و دفاع از حوزه معرفت دينى بر مبناى حكومت نبوى و علوى، تلاشى فراوان از خود نشان داد. یونس نزد امامان شیعه و به خصوص امام رضا(علیه السلام) جایگاه ویژه‌ای داشت و بارها از وی با عنوان عبد صالح و بنده نیک خدا یاد شده است.(5) او وکیل امام رضا (علیه السلام) بود.(6) مطابق با منابع رجالی، امام رضا(علیه السلام) سه بار بهشت را از طرف خود و پدرانش برای وی ضمانت کرده(7) و فرمود: «یونس بن عبدالرحمن در زمان خود مانند سلمان در زمان خود بود.»(8) یونس بن عبدالرحمن در سال ۲۰۸ ق در مدینه درگذشت و در کنار روضه رسول کرم(صلی الله علیه) به خاک سپرده شد. امام رضا(علیه السلام) در مورد وفات او فرمود: «عاقبت کار یونس را بنگرید خداوند متعال او را در کنار رسول گرامی‌اش قبض روح کرد.»(9)

پی نوشتها:

1. نجاشی، احمد بن علی، رجال‌النجاشی، مؤسسه نشر اسلامی، ۱۴۲۴ق، ص۴۴۶.

2. مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، نجف اشرف، مطبعة المرتضویة، ۱۳۵۲ق، افست انتشارات جهان، تهران، ج۳، ص۳۳۹.

3. مامقانی، تنقیح المقال، ج۳، ص۳۳۹.

4. طوسی، محمد بن حسن، الفهرست، نشرالفقاهة، ۱۴۱۷ق، ص۲۶۶.

5. طوسی، محمد بن حسن، اختیار معرفه الرجال (رجال کشی)، قم، مؤسسة آل البیت لاحیاء التراث، ج۲، ص۷۸۲ و ۷۸۳ و ۷۸۴.

6. خویی، سید ابوالقاسم، معجم الرجال، بیروت، دارالزهرا، ۱۴۰۹ق، ج۲۱، ص۲۰۹.

7. طوسی، اختیار معرفه الرجال، ج۲، ص۷۷۹.

8. طوسی، اختیار معرفه الرجال، ج۲، ص۷۸۱.

9. طوسی، اختیار معرفه الرجال، ج۲، ص۷۸۱.

برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمائید