راههای معاقبه نفس

چگونه نفسمان را معاقبه کنیم؟ راه های معاقبه نفس چه می تواند باشد؟ با توجه به این که هدف از معاقبه نفس، سختی دادن به نفس و مجازات کردن آن است و حضرت علی علیه السلام در بیانی می فرمایند: «انِ اسْتَصْعَبَتْ عَلَیهِ نَفْسُهُ فى ما تَكْرَهُ لَمْ يُعْطِها سُؤْلَها فى ما تُحِبُّ»؛ هرگاه نفس در انجام وظایفى که خوش ندارد، سرکشى کند (و به راه گناه برود) او هم از آن چه دوست دارد محرومش مى ‏سازد (و از این طریق نفس سرکش را مجازات مى‏ کند).(1) پس به فراخور حال خود راهی را باید انتخاب کنیم که انجام دادن آن برای ما سخت باشد تا نفس تنبیه شود، البته در این کار نباید افراط نمود و فشار طاقت فرسا بر خود وارد نکنیم . بله همان مواردی که بیان فرمودید بسیار مناسب است، چون هدف این است که نفس را به زحمت بیاندازیم. یکی از راه های معاقبه نفس این است که اگر خطا کرد، حتما آن شب برای نماز شب بلند شود، برخاستن از خواب آن هم در نیمه شب کار دشواری است که عمل مناسبی برای معاقب کرد نفس می باشد. و یا اگر راه روزه را در پیش می گیرید، لازم نیست که متوالی و پشت سر هم باشد، بلکه یک روز هم که باشد کافی است. البته باز هم تاکید می کنم که افراط نکنید، بلکه اگر روزه به شما فشار جدی وارد می کند راه های دیگر مانند کمتر کردن غذا، خواندن نماز شب، و یا یک سجده نسبتا طولانی، قرآن خواندن و ... را انتخاب نمایید. چون هدف این است که با این نوع کارها نفس خود را به زحمت بیاندازیم تا مانع وسوسه گری های او در مراحل بعدی شویم.

_______

(1) نهج البلاغه، خطبه 193.

برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمائید