یوشع بن نون

«یوشع بن نون» کیست؟ آیا از یاران حضرت موسی (علیه السلام) بود؟ آیا «یوشع بن نون» با مالک فدک در جنگ خیبر که به همین نام بود، نسبتی دارد؟

"یوشع بن نون" بن افرائیم بن یوسف (علیه السلام) یکی از پیامبران قوم بنی اسرائیل است. او از نسل حضرت یوسف(علیه السلام) و "زلیخا" (1) و متولد "مصر" است.(2) وی پس از مرگ هارون (علیه السلام) جانشین حضرت موسی (علیه السلام) شد.(3) یوشع در ملاقات حضرت موسی (علیه السلام) با حضرت خضر(علیه السلام) حضرت موسی (علیه السلام) را همراهی می کرد.(4)

زمانی که حضرت موسی (علیه السلام) قوم "بنی اسرائیل" را از ظلم و ستم فرعونیان نجات داده و از رود نیل عبور داد، آنان را وارد صحرای سینا نمود. خداوند از حضرت موسی (علیه السلام) و قوم او خواست تا به ارض مقدس رفته و با "عمالقه" نبرد کنند. اما قوم بنی اسرائیل به حضرت موسی (علیه السلام) اعتنا نکرده و گفتند تو تنها به جنگ "عمالقه" برو، خداوند آن ها را در آن بیابان سرگردان نمود.
تنها کسانی که حاضر به تبعیت از حضرت موسی (علیه السلام) شدند "یوشع" و افراد قلیلی بودند که حاضر به یاری حضرت موسی (علیه السلام) بودند. بنابر این "یوشع" قوم بنی اسرائیل را به نبرد با "عمالقه" برد و ارض مقدس را فتح نمود.(5)

اما "یوشع بن نون" از یهودیان اطراف "مدینه" در منطقه "فدک" و "خیبر" کسی بود که ریاست دهکده "فدک" را بر عهده داشت وی زمانی که متوجه شد قلعه یهودیان خیبر در نبرد با مسلمانان سقوط کرده است پیش دستی نمود و منطقه فدک را در اختیار پیامبر (صلی الله علیه و اله) گذاشت. او نبرد را صلاح ندانست و صلح و تسلیم را برگزید، و قرار شد نیمی از حاصل زمین، سالیانه در اختیار پیامبر (صلی الله علیه و اله) قرار بگیرد و آنان تحت سیطره اسلام و امنیت حاصل از آن زندگی کنند. در دین اسلام سرزمین‌هایی که بدون حمله نظامی به دست مسلمانان می‌افتد، فیء نام دارد و در اختیار شخص پیامبر (صلی الله علیه و اله) و امام پس از اوست(6)

در منابع تاریخی مطلب زیادی از "یوشع بن نون" رئیس دهکده "فدک" وجود ندارد. وی با "یوشع" پیامبر نسبتی ندارد. "یوشع بن نون" وصی و جانشین حضرت موسی (علیه السلام) صدها سال با "یوشع بن نون" رییس دهکده فدک فاصله زمانی دارند، در حالی که "یوشع بن نون" از نسل حضرت یوسف (علیه السلام) و از پیامبران الهی است.

پی نوشت ها:
1. ابن کثیر البدایه والنهایه، دار الفکر، 1407ق، بیروت، ج 6، ص 281
2. اقفهسی، احمد بن عماد الدین، أخبار نیل مصر، محقق، لبیبه ابراهیم دار الكتب و الوثائق القومیة، 1427ق، قاهره، ص 50.
3. مقدسی، مطهر بن طاهر، آفرینش و تاریخ، ترجمه محمدرضا شفیعی کدکنی، آگه، 1374ش، تهران، ج 1، ص466 و 468.
4. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ناصر خسرو،1372 ش، تهران، ج 6، ص 741.
5. بلعمی تاریخنامه طبری، تحقیق محمد روشن، سروش، 1378ش، تهران، ج 1، ص 371
6. بلاذری، فتوح البلدان، دار و مکتبة الهلال، 1998م، بیروت، ص 38

برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمایید