چه کنیم که بهترین باشیم ؟
چه کنیم که بهترین باشیم ؟
یكی از ویژگیهای دوران نوجوانی و جوانی است، سؤالتان در واقع پاسخگویی به این گرایش اصیل است و باید شما را تحسین كرد كه در پی رفع نیاز معنوی خود میباشید. همه افراد استعداد پیشرفت یا تنزل را دارند.
اگر نفس را تزكیه كردیم، رشد میكند و اگر غافل شدیم، رو به ضعف میرود. قدم نخست را باید خود انسان بردارد تا از هدایت خاص الهی برخوردار شود كه قرآن مجید می فرماید: "« وَالَّذِينَ جَاهَدُوا فِينَا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنَا وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِينَ[عنکبوت/۶۹] کسانی را که در راه ما مجاهدت کنند، به راههای خويش هدايتشان می کنيم، و خدا با نيکوکاران است». هر چه انسان در مراتب قرب بالاتر رود، به همان نسبت روحش متكامل تر میگردد، قرب الهی با عبودیت و بندگی خدا حاصل میشود، خودسازی، با علم یا شغل تزاحم ندارد.
در عین حال كه انسان به كار مشغول است یا به تحصیلات میپردازد، میتواند خود را بسازد، یعنی این طور نیست فردی كه میخواهد خود را بسازد، همه برنامه های روزمره خود را رها كند و گوشه ای را اختیار نمایدو به خودسازی بپردازد. برنامه معنوی، چیزی جز مراعات پارسایی و مراقبت در همان كارهای روزمره نیست و انسان به كارهای روزمره و عادی خود میتواند معنا ببخشد و در این حال، آن برنامه معنوی میشود، اگر چه برخی عبادات و اعمال خاص برای تمرین دریافت مقرر شده، اما این امو برای آمادگی انسان است و برنامه اصلی معنوی در همان كارها و وظایفی است كه به عهده انسان قرار داده شده یا آن را انتخاب كرده است، احساس حضور خداوند در همه حال و برنامهها و فعالیتها روز مره را رنگ خدایی بخشیدن،
كمك به انسانهای دیگر و مراقبت از رفتار خود و طعامی كه مصرف میكند، جزء برنامه معنوی و موجب پیراستگی روح انسان است.
انسان كامل از دیدگاه اسلام، انسانی نیست كه از جامعه و وظایف اجتماعی بریده و جدا شده و برنامه ریاضت و عبادت برای خود قرار داده است، شخصیت انسان كامل در درون جامعه و خالص نمودن اعمال و نیات برای خداوند شكل میپذیرد.
اگر بخواهید به مقامات عالی عرفانی برسید، اولین كار این است كه خواسته های نفسانی را كنار بگذارید و خواسته خدا را محور اعمال و رفتارتان قرار دهید، انجام واجبات و ترك محرّمات تمرینی است تا به تدریج اراده و خواست خدا را بر خواست خود مقدّم بدارید، علمای اخلاق برای سیر و سلوك، مراحلی را ذكر كرده اند كه عبارتند از:
۱ - توبه؛
۲ - مشارطه، انسان در آغاز روز با خود شرط كند كه گناه نكند؛
۳ - مراقبه، در تمام مدت روز مراقب نفس خود باشد؛
۴ - محاسبه، شامگاهان به محاسبه بنشیند و كارهای نیك و بد خود را حساب كند؛
۵ - معاقبه، اگر خلافی از او سرزد، خود را مجازات كند؛
۶ - مبارزه با هوای نفس؛
۷ - ذكر زبانی و قلبی؛
۸ - تفكر در آفرینش؛
۹ - استفاده از وجود استاد و مربی.[۱]
نکته قابل توجه این است که سخت گیری زیاد نسبت به خود نداشته باشید و فقط واجبات را انجام وترک محرمات کنید. و سعی کنید به نیازها و خواسته های انسانی خود نیز اهمیت دهید.
[۱]. ر. ك. امام خمینی، چهل حدیث، ناصر مكارم، اخلاق در قرآن، ملكی تبریزی، رساله لقاء اللَّه.
