مراتب و درجات معنوی
عاقبت کسی که مسلمان زاده است و اعمالش را انجام می دهد و کسی که بعدا مسلمان شده و وظایفش را انجام می دهد و کسی که مسلمان زاده هست ولی واجباتش را رها کرده چه می شود؟ معيارها و مؤلفه های تقرب انسان به خداوند، از نظر قرآن كريم و روايات اسلامی عبارت است از: ايمان، يقين، تقوا، عمل صالح، ولايت پذيری، اطاعت، عبادت، اخلاص، صداقت، اخلاق حسنه و مانند آن. وجود اين معيارها در افراد، بسيار متفاوت است. درجه معنوی و نزديكی هر كس به خدای متعال بستگی به درجات ايمان و تقوای او دارد. هر کس از ایمان و تقوای بیشتر برخوردار باشد، به همان اندازه به خداوند نزدیک است و درجه معنوی اش بیشتر می باشد. «وَ مَنْ یُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ یَخْشَ اللَّهَ وَ یَتَّقْهِ فَأُولئِکَ هُمُ الْفائِزُون»؛ و کسی خدا و رسولش را اطاعت کند و از خدا خشیت داشته باشد و تقوای الهی در پیش گیرد، پس [فقط] اینانند که رستگارانند.(1) از معارف اسلامی استفاده می شود که تقوا دارای درجات و مراتب است، و تعبیر به «أتقی» - در آیه شریفه «اِنَّ اَکرَمَکُم عِندَاللهِ اَتقیکُم»؛ هر آینه گرامى ترین شما نزد خدا، پرهیزگارترین شما است.(2)- خود شاهد بر این مدعا است. درجه معنوی مسلمان زاده یا کافر زاده ای که به دین اسلام مشرّف شده است، با همین معیارها مشخص می شود. ممکن است شخصی مسلمان زاده باشد اما معیارهای تقرب به خداوند را نداشته باشد و بر عکس، ممکن است کسی کافر زاده باشد اما بعد از اسلام آوردن، مولّفه های تقرب به خداوند را داشته باشد و به جهت دارا بودن معیارهای تقرب، مقرّب درگاه الهی باشد و کمبودی از این نظر نداشته باشد. قرآن کریم می فرماید: «وَ قُضىِ بَيْنهم بِالْحَقّ وَ هُمْ لَا يُظْلَمُونَ وَ وُفِّيَتْ كلُ نَفْسٍ مَّا عَمِلَتْ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَا يَفْعَلُونَ»؛ ميان آنها به حق، داورى مى شود و به آنان ستم نخواهد شد. و به هر كس آنچه انجام داده است بى كم و كاست داده مى شود و او نسبت به آنچه انجام مى دادند از همه آگاهتر است.(3) بنابراین درجه معنوی گروه اول و دوم، بستگی به این دارد که معیارهای تقرب به خداوند را داشته باشند یا نه. عمل به احکام اسلام دارای مراتب و درجاتی است و درجه معنوی انسان بستگی به این دارد که عمل در چه مرتبه ای است. اما گروه سوم در بیان شما، چون فاقد عمل و فاقد مؤلفه های تقرب به خداوند هستند، اگر منکر اصول عقاید اسلامی و منکر واجبات باشند، با کفار محشور خواهند شد.
_______
(1) نور/ 52.
(2) حجرات/ 13.
(3) زمر/ 69 و 70.
برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمائید
