عرب جاهلی و علم

عرب جاهلی به لحاظ علم و هنر در چه سطحی بود؟

برای شناخت میزانِ ارزش علم، در میان عرب كافی است بدانید كه در دوران طلوع ستاره اسلام، در میان قریش فقط هفده نفر توانایی خواندن و نوشتن داشتند. در مدینه، در میان دو گروه «اوس» و «خزرج»، فقط یازده نفر دارای چنین كمالی بودند.(1) آگاهى عرب جاهلى در منطقه حجاز و اطراف از آداب و رسوم و علوم و فنون منحصر بود به اندکى ستاره ‏شناسى آن هم به منظور راه‏یابى در بیابان هاى بى‏ کران، و تعیین اوقات آمدن باران، و شناخت نسب قبائل مختلف و پراکنده خود و آشنائى به آثار قدم ها و جای پاى انسان و حیوانات. امتیاز آن ها بیشتر به شعر و خطابه بود که باید گفت در این دو فن به حد کمال رسیده بودند. قدرت و تسلط عرب جاهلى در فنون خطابه و سخن سرائى و شعر و شاعرى به خصوص قصیده و تغزل و توصیغ اشیاء، اگر در تمام جهان بى ‏نظیر نباشد، به طور حتم کم نظیر بوده است. عرب جاهلى اشعار خود را در بازارهاى ده‏گانه خود به خصوص بازار «عکاظ‏» واقع در نزدیک شهر طائف که این بازارهاى موسمى سالى چند بار در نقاط مختلف شبه جزیره برگذار مى‏ گردید، و یک مجمع تجارى و ادبى فصلى و همگانى بود، مى‏ خواندند و با ایراد آن و سخنرانى‏ ها و خطابه‏ هاى پرشور، ابراز وجود و خودنمائى مى‏ کردند.

____________

(1) فتوح البلدان، ابوالحسن بلاذری، ص 457 و 459.

برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمائید