سجده کردن ابلیس

خداوند در آیات مختلف قرآن پس از خلقت آدم به ملائکه دستور سجده میدهد. این وسط ابلیس از ملائکه نبود پس امر خداوند هم بر او واجب نبود ( و اذ قلنا للملائکة .. ) پس طبعا ابلیس میتوانست سجده نکند.علت چیست که با وجود اینکه امری به ابلیس نشده ولی از آسمان طرد شد اولا همه سؤالات قرآنی را فقط از قرآن خواستن نه ممکن است، و نه امتیازی دارد، که در واقع همان حسبنا کتاب الله خواهد بود، به این شرح: قرآن کریم کتاب هدایت و نور است برای همه مسائلی که به نوعی به کمال انسانی مربوط میشود و برای این منظور کسانی را برای تفسیر خودش معرفی نموده است و کلام آنان را بمانند خودش حجت شرعی میداند، بنابراین اگر توضیحی توسط پیامبر و اهل بیت علیهم سلام الله وارد شده آن نیز حجیتی بمانند قرآن دارد بدون هیچ تفاوتی، از طرفی دیگر بعضی اوقات عقل انسانی یکنوع دلالت (تطابقی، تضمنی، التزامی) میان تصریح آیات و مسائل مرتبط به آن را برقرار می سازد، بنابراین در مورد سؤال شما و هرگونه پرسشی دیگر بهتر است اینگونه سؤال شود: نظر اسلام درباره حضور شیطان در میان ملائکه چیست؟ در ثاني در پاسخ به سوال شما بايد گفت : ابلیس در میان فرشتگان بود اما ازجنس آنان نبود، مخاطب ساختن فرشتگان به دلیل تغلیب بود، در چنین مواردی خطاب به جمعیت است نه یک نفر، خصوصا اینکه به فرموده امیرالمؤمنین علیه السلام شیطان تلاش و عبادت زیادی داشته، و عبادتی معادل شش هزار سال داشت، که معلوم نیست از سالهای دنیائی است یا اخروی...(نهج البلاغه خطبه قاصعه) پس شیطان در میان فرشتگان به چنین قربی رسیده بود که عبادتش زبانزد شده بود، به همین دلیل (دلالت تضمنی) وقتی خطابی به جمعیتی شود آن جمعیت متضمن اشیاء یا اشخاصی غیر از خود نیز میباشد، مثلا اگر گفتند دروازه را باز کنید تا مهمانان وارد شوند، اسب و شتر آنان نیز وارد خواهند شد، در این مثال اسب و شتر از جنس میهمان نیست، ولی چون میهمان متضمّن و شامل مرکب نیز هست، خطاب شامل مرکبها نیز می شود، یعنی دروازه را باز کنید مرکبها نیز وارد شوند. در آیه امر خداوند به فرشتگان نیز چنین تضمنی وجود دارد، خطاب به فرشتگان متضمن شیطان نیز خواهد شد، پس امر به سجده خطاب به شیطان نیز خواهد بود. امر سجده شامل شیطان می شده علاوه بر دلائلی که بیان شد مبنی بر تغلیب یا تضمن، یعنی به جهت اینکه اکثر مخاطبان فرشته های بودند خطاب آمد قلنا للملائکه یا به خاطر اینکه ملائکه در ضمن خود، ابلیس را نیز داشتند. دلائل قرآنی دیگر نیز وجود دارد، مانند: قالَ ما مَنَعَكَ أَلاَّ تَسْجُدَ إِذْ أَمَرْتُك‏، (خداوند به او) فرمود: «در آن هنگام كه به تو فرمان دادم، چه چيز تو را مانع شد كه سجده كنى؟ اعراف آیه 12. قَالَ يَإِبْلِيسُ مَا مَنَعَكَ أَن تَسْجُد لما خلقت بیدی، گفت: «اى ابليس! چه چيز مانع تو شد كه بر مخلوقى كه با قدرت خود او را آفريدم سجده كنى؟ سوره ص آیه 75. در دو آیه فوق خداوند متعال شخص شیطان را مخاطب قرار داده و دلیل نافرمانیش را می خواهد. بنابراین شیطان در صف ملائک باشد یا نباشد مأمور بوده سجده کند و الا توبیخ برای ترک سجده نمی شد.

برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمائید