دل کندن از تعلقات دنیا

چگونه باید از این تعلقات دنیایی جدا شد؟ چگونه می شود هم زندگی کرد هم دل نبست؟

الف: در خود اسلام عزیز، آموزه هایی برای دل نبستن به دنیا و دل کندن از تعلقات دنیایی، وجود دارد که عمل نمودن به آنها، انسان را در این امر موفق می نماید. وقتی در اسلام توصیه های فراوانی شده مبنی بر پرهیز از تن پروری، تنبلی، پرخوری، پرخوابی، و در کنارش سفارشات فراوانی مبنی بر روزه های واجب و مستحبی گرفتن، سحر خیزی و تهجد، اهل کار و فعالیت بودن و...؛ عمل نمودن به این دستورات، که در واقع یک نوع ریاضت شرعی است و در حد خود، سختی دادن به این بدن است، باعث می گردد آن تعلقی که به بدن داریم، کم رنگ گردد. ب: دستوراتی که مبنی بر انفاق، صدقه دادن، بخشش اموال، قرض دادن در اسلام آمده، باعث می گردد تعلق به مال دنیا را از بین ببریم. وقتی در اسلام توصیه به قناعت می شود، و منظور قناعت در مصرف است و نه تولید، خود عاملی است برای قطع تعلق نسبت به مال دنیا. ج: یکی از فلسفه های انجام دادن واجبات و ترک محرماتی که برخواسته از هوای نفس است، همین قطع تعلق به امور دنیوی است. د: مرگ انديشى تفكر و تأمل در مرگ و ياد آن، موجب بى رغبتى به دنيا مى‏شود؛ چنان كه حضرت على (عليه السلام) مى‌‏فرمايد: «آنكه ياد مرگ بسيار كند، از دنيا به اندك خشنود شود.»(1) ه: تامل در آيات و روايات و سخن بزرگان که در مذمت دنيا وارد شده است: خداي سبحان در قرآن کريم مي فرمايد: «وَ مَا الْحَياةُ الدُّنْيا إِلاَّ لَعِبٌ‏ وَ لَهْوٌ وَ لَلدَّارُ الْآخِرَةُ خَيْرٌ لِلَّذينَ يَتَّقُونَ أَ فَلا تَعْقِلُون‏»؛ زندگي دنيا، چيزي جز بازي و سرگرمي نيست و سراي آخرت، براي آنها که پرهيز کارند، بهتر است. آيا نمي انديشيد؟(2) بنابراين دنيا با همه زرق و برقش بازيچه اي بيش نيست و انسان با مشغول شدن به آن از کاري که به جهت آن خلق شده غافل مي ماند. امام صادق (عليه السلام) مي فرمايند: «رَأْسُ‏ كُلِ‏ خَطِيئَةٍ حُبُّ الدُّنْيَا»؛ حب و علاقه به دنيا منشاء هر خطایی است.(3) حضرت، در حديثي ديگر مي فرمايند: «مَثَلُ‏ الدُّنْيَا كَمَثَلِ‏ مَاءِ الْبَحْرِ كُلَّمَا شَرِبَ مِنْهُ الْعَطْشَانُ ازْدَادَ عَطَشاً حَتَّى يَقْتُلَهُ»؛ مثل دنيا، مثل آب درياست هر چه تشنه از او بياشامد، تشنگي را زيادتر کند تا او را بکشد.(4) انسان تشنه، اگر آب زلال و گوارا بنوشد، سيراب مي شود اما اگر آب شور بنوشد گرفتار آن شده و تشنه تر مي شود. دنيا هم شبيه به همين (آب شور) است که هر چه انسان محبت آن را در دل تقويت کند بيشتر گرفتار مي شود. بنابراین توجه به امور فوق، به انسان کمک می کند که تعلق خود را نسبت به دنیا از بین ببرد.

پی نوشت‌ها:

1. نهج ‏البلاغة، حكمت 349

2.انعام/ 23.

3. ابن بابویه، محمد بن علی، خصال، جامعه مدرسین، قم، 1362ش، ج 1، ص 25.

4. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، دار الکتب الاسلامیه، تهران، 1407ق، ج 2، ص 136.

برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمائید