دعای حضرت ابراهیم

منظور حضرت ابراهیم از این دعا در آیه 126 سوره بقره، چه بوده است؟ «وَ إِذْ قالَ إِبْراهيمُ رَبِّ اجْعَلْ هذا بَلَداً آمِناً وَ ارْزُقْ أَهْلَهُ مِنَ الثَّمَراتِ مَنْ آمَنَ مِنْهُمْ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ قالَ وَ مَنْ كَفَرَ فَأُمَتِّعُهُ قَليلاً ثُمَّ أَضْطَرُّهُ إِلى‏ عَذابِ النَّارِ وَ بِئْسَ الْمَصيرُ»؛ و (به ياد آوريد) هنگامى را كه ابراهيم عرض كرد: پروردگارا! اين سرزمين را شهر امنى قرار ده! و اهل آن را ـ آنها كه به خدا و روز بازپسين، ايمان آورده‏ اند ـ از ثمرات (گوناگون)، روزى ده. گفت: (ما دعاى تو را اجابت كرديم و مؤمنان را از انواع بركات، بهره‏ مند ساختيم) اما به آنها كه كافر شدند، بهره كمى خواهيم داد سپس آنها را به عذاب آتش مى ‏كشانيم و چه بد سرانجامى دارند.(1) با سلام و درود در این زمینه چند نکته عرض می شود: 1. همه آیه، نقل کلام حضرت ابراهیم نیست، بلکه ادامه آن، کلام خداوند است. لذا این که ابراهیم گفت به غیر مؤمنان کم بده و بعد آن ها را به جهنم ببر، صحیح نیست؛ چون این کلام خداوند است نه کلام ابراهیم. 2. حضرت ابراهیم فقط در حق مؤمنان دعا کرد ولی چون سنت الهى آن است كه به همه مردم اعم از مسلمان و كافر، رزق و روزی دهد؛ برای کافران هم رزق قرار داده البته کمتر. 3. با توجه به آیه قبل، خود خداوند دستور می دهد که خانه خدا را برای مؤمنان، پاکیزه کنند: «وَ عَهِدْنا إِلى‏ إِبْراهيمَ وَ إِسْماعيلَ أَنْ طَهِّرا بَيْتِيَ لِلطَّائِفينَ وَ الْعاكِفينَ وَ الرُّكَّعِ السُّجُودِ»؛ و ما به ابراهيم و اسماعيل امر كرديم كه خانه مرا براى طواف‏ كنندگان و مجاوران و ركوع‏ كنندگان و سجده كنندگان، پاک و پاكيزه كنيد. (2) 4. اين كه حضرت ابراهيم اين تقاضا را فقط براى مؤمنان خواسته، شايد به خاطر این است که از جمله «لا يَنالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ» (3)، به اين حقيقت پى برده بود كه گروهى از نسله اى آينده او، راه شرک و ظلم و ستم مى ‏پويند، و او در اين جا ادب را رعايت كرد و آنها را از دعاى خود استثنا نمود. (4) 5. بطور قطع، در محاسبات و معیارهای دینی، مؤمن بودن یا نبودن، بسیار حائز اهمیت است. به آیات قرآن توجه فرمایید: «إِنَّما يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقينَ»؛ خدا، تنها از پرهيزگاران مى ‏پذيرد. (5) «إِنَّ الَّذينَ كَفَرُوا وَ ماتُوا وَ هُمْ كُفَّارٌ فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْ أَحَدِهِمْ مِلْ‏ءُ الْأَرْضِ ذَهَباً وَ لَوِ افْتَدى‏ بِهِ أُولئِكَ لَهُمْ عَذابٌ أَليمٌ وَ ما لَهُمْ مِنْ ناصِرينَ» كسانى كه كافر شدند و در حال كفر از دنيا رفتند، اگر چه روى زمين پر از طلا باشد، و آن را بعنوان فديه (و كفّاره اعمال بد خويش) بپردازند، هرگز از هيچ يك آنها قبول نخواهد شد و براى آنان، مجازاتِ دردناك است و ياورانى ندارند. (6) «إِنَّ الَّذينَ كَفَرُوا لَوْ أَنَّ لَهُمْ ما فِي الْأَرْضِ جَميعاً وَ مِثْلَهُ مَعَهُ لِيَفْتَدُوا بِهِ مِنْ عَذابِ يَوْمِ الْقِيامَةِ ما تُقُبِّلَ مِنْهُمْ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَليمٌ» به يقين كسانى كه كافر شدند، اگر تمام آنچه روى زمين است و همانند آن، مال آنها باشد و همه آن را براى نجات از كيفر روز قيامت بدهند، از آنان پذيرفته نخواهد شد و مجازات دردناكى خواهند داشت‏. (7)

_____________

(1) بقره، 126.

(2) بقره، 125.

(3) بقره، 124.

(4) تفسير نمونه، ج ‏1، ص 452.

(5) مائده، 27.

(6) آل عمران، 91.

(7) مائده، 36.

برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمائید