حمزه سیدالشهداء

حمزه سید الشهداء که بود؟ چرا این قدر مورد احترام رسول خدا(صلی الله علیه وآله) بود؟

حمزه بن عبدالمطلب، عموی پیامبر (صلی الله علیه وآله) و مادرش هاله بنت اُهَیب (وُهَیب) بن عبدمَناف بن زُهره بود.(1) واژه حمزه را نیز به معنای شیر(2) یا تیزفهم(3) دانسته‌ اند. ایشان را اسداللّه و اسد رسول اللّه لقب داده‌ اند.(4) این لقب، پس از شهادت حمزه،‌ توسط جبرئیل به پیامبر(صلی الله علیه وآله) گفته شد.(5) یکی دیگر از القاب مهم حمزه، سیدالشهداء است.(6) حمزه در جنگ های فجار و در پیمان حلف الفضول شرکت داشته است. وی با ابوطالب و دیگر عموهای پیامبر(صلی الله علیه وآله) در خواستگاری خدیجه(سلام الله علیها) نیز حاضر بوده است؛ حتی برخی از منابع، با وجود فاصله سنی کم او با پيامبر(صلى الله عليه و آله) و خواندن خطبه ازدواج توسط ابوطالب، در ماجرای خواستگاری خدیجه فقط از حمزه نام برده‌ اند.(7) ایشان در روزگار جاهلیت، از جمله فرزندان عبدالمطلب بود که در قریش ریاست یافتند و چنان جایگاهی داشت که بعضی با او پیمان می‌ بستند.(8) حمزه پس از بعثت توهین‌ های ابولهب و سایر مشرکان به پیامبر(صلی الله علیه وآله) را تلافی می‌ کرد. مرحوم کلینی از امام صادق(علیه السلام) نقل می کند که: از امام جعفر صادق (عليه السلام) روايت كرده است كه فرمود: «در بين اين‏كه پيامبر(صلى الله عليه و آله) در مسجد الحرام تشريف داشت، و بر آن حضرت جامه‏ هاى نو بود (كه تازه آن را پوشيده بود)، ناگاه مشركان مكّه بچه‏ دان شتر را بر آن حضرت انداختند، و جامه ‏هاى آن حضرت را به آن بسيار آلوده و كثيف، كردند. پيامبر(صلى الله عليه و آله) را از اين كردار اندوه سختى داخل شد كه اندازه آن را خدا مى ‏دانست. پس، به نزد ابوطالب رفت و گفت كه: اى عمو، حسب و شأن مرا در ميانه خويش چگونه مى‏ بينى؟ ابوطالب به آن حضرت عرض كرد كه: اى پسر برادر من، مطلوب از اين سؤال چيست؟ پيغمبر اين خبر را به او گفت، و ماجرا را بيان فرمود. پس ابوطالب حمزه را طلبيد و شمشير بر گرفت، و به حمزه گفت كه: بچه‏ دان شتر را برگير، و به جانب آن قوم روان گرديد و پيامبر(صلى الله عليه و آله) با او بود، و به نزد قريش آمد و ايشان در گرداگرد خانه كعبه بودند، و چون او را ديدند، آثار بدى و خشم و كج‏ خلقى را در روى او دانستند، بعد از آن به حمزه فرمود كه: بچه‏ دان شتر را بر سبيل‏ هاى ايشان بمال، و حمزه چنان كرد تا به آخر ايشان رسيد. پس، ابوطالب رو به جانب پيامبر(صلى الله عليه و آله) آورد و عرض كرد كه: اى پسر برادر من، حسب و شأن تو در ميان ما اين است».(9) بنابراین؛ ایمان و اخلاص و شجاعت حمزه از عواملی بود که مورد محبت پیامبر(صلی الله علیه وآله) بود.

پی نوشت ها:

1. ابن هشام، السیرة النبویة، چاپ مصطفی سقا، ابراهیم ابیاری، و عبدالحفیظ شلبی، [بیروت]: دارابن کثیر، [بی تا]، قسم 1، ص10-9.

2. زبیدی، مرتضی، محمد بن محمد، تاج العروس من جواهر القاموس، دارالفکر، بیروت، 1414ق، ج8، ص53.

3. ابن درید، کتاب الاشتقاق، چاپ عبدالسلام محمد هارون، بغداد، 1399ق، ج1، ص45ـ46.

4. واقدی، محمد بن عمر، کتاب المغازی، چاپ مارسدن جونز، لندن، 1966، ج1، ص68.

5. واقدی، پیشین، ج1، ص290.

6. نهج البلاغة [امام علی بن ابی طالب(علیه السلام)]، چاپ صبحی صالح، قاهره، 1411، نامه 28.

7. ابن هشام، السیرة النبویة، قسم1، ص189ـ190.

8. ابن حبیب، کتاب المُنَمَّق فی اخبار قریش، چاپ خورشید احمد فارق، بیروت، 1405ق، ص243.

9. کلینی، کافی، اسلامیه، تهران، 1407ق، چاپ چهارم، ج1، ص449.

برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمائید