تعداد کشتگان بنی قریظه

پرسش:

قضیه جنگ بنی قریظه چه قدر واقعیت دارد؟ آیا صحیح است که امام علی ( علیه السلام ) ۵۵۰ یا ۸۰۰ نفر یهودی را گردن زد؟ آیا حضرت محمد(صلی الله علیه و آله) این دستور را داده بود؟

پاسخ:

آماری که درباره تعداد کشته شدگان ذکر می‌کنند، واقعی و صحیح نیست.

اما علت این جنگ:

۱. میان پیامبر صلی الله علیه و اله و بنی‌قریظه و دو طایفه دیگر یهود، پیمانی منعقد شده بود که براساس آن تعهد کرده بودند که هرگز علیه پیامبر صلی الله علیه و اله و یاران وی قدمی برندارند. با دست و زبان به آنان صدمه‌ای نرسانند، نیز اسلحه در اختیار دشمنان حضرت قرار ندهند. اگر برخلاف این رفتار نمودند، پیامبر صلی الله علیه و اله با آنان همانند دشمن رفتار نماید.(۱)

۲. یهود بنی‌قریظه، در جریان جنگ احزاب، شهر مدینه را دچار ناامنی کردند. برای ترساندن مسلمانان به خانه‌های آنان ریختند. اگر مراقبت پیامبرصلی الله علیه و اله نبود و گروهی را برای استقرار امنیت در شهر، از لشکرگاه به داخل شهر اعزام نمی‌کرد، چه بسا نقشه شوم بنی قریظه عملی می‌شد، شهر به دست آنان سقوط می‌کرد.(۲)

۳. پیامبر پذیرفته بود که یهود بنی قریظه با وجود خیانت بزرگی که کرده بودند، می‌توانستند اسلام بیاورند، تا از جنایات آنان صرف نظر کند و آنان به زندگی خود ادامه دهند، ولی لجاجت کرده بر دشمنی نسبت به اسلام پافشاری کردند!(۳)

۴. بنی قریظه در مقابل خیانت خود «سَعد بن مَعاذ» را به عنوان قاضی انتخاب کردند نه رسول خدا را، و سعد حکمی را برای آنها تعیین کرد که منطبق بر دین خود آنها بود. حکم تورات درباره جنگ چنین است: «هنگامی که به قصد نبرد، آهنگ شهری نمودید، نخست آنان را به صلح دعوت نما، اگر آن‌ها از در جنگ وارد شدند، شهر را محاصره کن. چون بر شهر مسلط گشتی، همه مردان را از دم تیغ بگذران، ولی زن‌ها و کودکان و حیوانات و هر چه در شهر موجود است، همه را به عنوان غنیمت بردار».(۴)

۵. پیش از بنی‌قریظه، پیامبر(صلی الله علیه و آله) یهودیان بنی‌قینقاع و بنی‌النضیر را بخشید؛ اما آنان رفتند و کفار قریش را تحریک کردند، که جنگ احد و احزاب را علیه مسلمانان راه انداختند. صدمات و خسارات زیادی به مسلمانان وارد شد! اگر مجدداً به یهودیان اجازه می‌دادند که از مدینه خارج شوند، باز علیه مسلمانان دست به توطئه و دشمنی می‌زدند.

۶. گزارش‌ها درباره تعداد کسانی که کشته شدند، بسیار متفاوت است. برخی تعداد آنان را چهل تن ذکر کرده و برخی بیش‌تر. ناهمگونی آمار، درستی گزارش‌ها را زیر سؤال می‌برد.(۵) کسانی که کشته شدند، جنگجویان و توطئه‌گران بنی‌قریظه بودند، نه افراد دیگر. 

۷. یهودیان در طول تاریخ سعی کرده‌اند که مظلوم نمایی کنند. آمار کشته‌های خود را که توسط مخالفان به قتل رسیده‌اند زیاد نشان دهند.

از روحیه پیامبر و عفو و بخشش حضرت، می‌توان برداشت کرد سران یا جنگجو‌یان‌شان (که تعدادشان محدود بود) کشته شده‌اند.(۶)

پی‌نوشت‌ها:

۱. فروغ ابدیت، جعفر سبحانی، ج۱، ص۴۶۶

۲. همان، ص۱۵۵.

۳. تورات،‌سفر تثنیه، فصل ۲۰.

۴. همان، ص۱۰۳.

۵. مصطفی صادقی، پیامبر و یهود حجاز، ص۱۸۴-۱۹۲

۶. جعفر مرتضی، الصحیح من سیره‌النبی الاعظم، ج۱۲، ص۱۱۷