اعتبار کتب تاریخی اهل سنت

آیا کتب تاریخی و حدیثی اهل سنت معتبرند؟ اگر نیستند چرا ما برای اثبات حقانیت شیعه به کتب آن ها استناد می کنیم؟ ما نمی توانیم بطور کلی همه منابع برادران اهل سنت را غیر معتبر بدانیم. غالب منابع تاریخی ما توسط مورخین اهل سنت نوشته شده اند، هر چند گاهی اوقات برخی از آن ها تحت تأثیر تعصبات مذهبی از بیان برخی از حقایق خودداری کرده اند، ولی با این حال بسیاری از آن ها بدون دخالت دادن این موارد، به بیان حوادث تاریخی پرداخته اند. ما نه تنها نسبت به منابع تاریخی و حدیثی برادران اهل سنت، بلکه نسبت به منابع تاریخی و حدیثی خودمان هم نمی توانم به اعتبار صددرصدی یا عدم اعتبار صددرصدی حکم کنیم. ما برای استناد به گزارشات تاریخی و حدیثی که در منابع مختلف تاریخی و روایی نقل می شوند، ملاک هایی را جهت قبول یا ردّ آن گزارشات داریم، که در این جا بنده به آن ملاک ها اشاره می کنم و هر گزارشی که با این ملاک ها ناسازگاری و مخالفت داشته باشد، قابل قبول نخواهد بود. برای تحقیق در مورد یک موضوع علاوه بر در اختیار داشتن منابع دست اول تاریخی و حدیثی، در رابطه با موضوع مورد نظر، یکی از مسائلی که باید مورد توجه قرار داد، آشنایی با ملاک های نقد متن گزارشات است. این ملاک ها عبارتند از: 1. قرآن؛ گزارشاتی که با متن و صریح قرآن منافات دارند باید رد شوند. 2. عقل؛ اگر گزارشی مستلزم اجتماع نقیضین باشد، قابل قبول نیست. 3. تاریخ؛ در متون تاریخی یکسری گزارشات داریم که مورد اتفاق همه مورخین است، و با کمک این گزارشات قطعی تاریخی می توانیم گزارشات دیگر را نقد و بررسی کنیم. 4. جامعه شناسی؛ یعنی شرایط جامعه ای را که حادثه درآن واقع شده است بشناسیم. 5. زبان شناسی؛ در برخی گزارشات اصطلاحاتی وجود دارد که بر اساس زبان شناسی معلوم می شود که در آن زمان این اصطلاحات وجود داشته یا نداشته است. 6. علم؛ اگر چیزی توسط علم ثابت شد و قطعیت یافت، ما گزارشات مخالف با این علم را نقد می کنیم. 7. مبانی کلامی؛ اگر گزارشی با مبانی کلام ای که در جای خود و با دلیل ثابت شده است، منافات داشته باشد، ما آن گزارش را نقد و بررسی خواهیم کرد؛ مثلاً اگر یک گزارش تاریخی یا روایی در مورد یکی از انبیاء یا ائمه (علیهم السلام) با عصمت آنان منافات داشته باشد، آن گزارش را مورد نقد قرار خواهیم داد. بنابر این، ما هنگام مراجعه به منابع تاریخی و روایی اعم از شیعه یا سنی، نمی توانیم بطور قطع به اعتبار تمام مطالب هیچ کتابی، حکم کنیم، جز قرآن کریم. اما این که ما برای اثبات حقانیت شیعه، به منابع اهل سنت مراجعه می کنیم، برای این است که با استناد به متون مورد قبول و اعتماد آن ها، با آن ها به بحث بپردازیم و حقانیت شیعه را به اثبات برسانیم. یکی از راه های بحث با طرف مقابل، بهره گیری از مطالب مورد قبول طرف بحث می باشد، و با این روش می توان بهتر طرف بحث را قانع کرد، البته اگر واقعاً در پی یافتن به حق و حقیقت باشد و دچار عناد و تعصبات کورکورانه نشده باشد.

برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمائید