خلقت اهل بیت (علیهم السلام) پیش از حضرت آدم (علیه السلام)

پرسش :

آیا پیامبر و معصومین (علیهم السلام) قبل از هر چیز حتی خلقت فرشتگان هم در عالم ولایت خلق شده بودند؟ یعنی اولین مخلوقات بودند؟

پاسخ :

این مسأله صرفا عقیده ای شیعی نیست؛ بلکه در منابعی از اهل سنت نیز، به این موضوع اشاره شده است. روایاتی از نبی اکرم (صلی الله علیه و آله) که فرمود:

1- «من نبی بودم آنگاه که آدم بین آب و خاک بود.» ‏(1)

2- از آن حضرت پرسیدند: «از کی نبی شدی؟ فرمودند: من نبی بودن آنگاه که آدم بین روح و جسد بود.» (2)

3- «اوّل چیزی که خدا آفرید نور من بود.» و فرمود: «اوّل چیزی که خدا آفرید روح من بود.» (3)

4- «من در نزد خدا خاتم النبیین بودم در حالیکه آدم افتاده در طینت خود بود.» (4)

5- «مردم همه از درخت دیگری هستند، ولی من و علی از درخت واحدی هستیم.» (5)

6- «من از نور خدا آفریده شده ام و اهل بیت من از من خلقت یافته اند و دوستداران آنها نیز از نور ایشان آفرینش یافته اند و سایر مردم در آتشند.» (6)

همچنین در احادیثی، خلقت اهل بیت (علیهم السلام) پیش از حضرت آدم (علیه السلام) بیان شده، از جمله:

آدم (علیه السلام) از جبرئیل بعد از مشاهده اهل بیت (علیهم السلام) می پرسد: «ای حبیب من جبرئیل، آیا ایشان پیش از من آفریده شده اند؟»، جبرئیل گفت: «ایشان چهار هزار سال پیش از آنکه تو آفریده شوی در علم پنهان حق تعالی موجود بوده اند.»(8)

امام باقر(علیه السلام) به جابر فرمودند: «ای جابر! خداوند بود و هیچ چیز غیر از او نبود و هیچ پیدا و ناپیدایی وجود نداشت، سپس اولین خلقتی را که آغاز کرد این بود که محمد (صلی الله علیه وآله) را خلق نمود و ما اهل بیت (علیهم السلام) را همراه وی از نور و عظمت او آفرید».(9)

از امام باقر (علیه السلام) نقل شده: «همانا خداوند سبحان در وحدانیتش تنها بود، سپس به کلمه‌ای تکلم کرد و آن کلمه تبدیل به نور شد. سپس از آن نور محمد و علی و عترتش (ع) را خلق کرد. سپس به کلمه‌ای تکلم کرد و آن کلمه تبدیل به روح شد، و آن کلمه را در آن نور ساکن کرد و آن روح را در بدن های ما ساکن فرمود؛ پس ما روح الله و کلمه الله هستیم که به‌وسیله ما خداوند از خلقش پنهان شده است. زمانی که خورشیدی نبود و ماهی نبود و چشمی نبود که بر هم زده شود.(10)

امام جواد (علیه السلام) نیز فرمود: همانا خداوند تبارک و تعالی، دائماً به‌ واسطه وحدانیتش تنها بوده، سپس محمد و علی و فاطمه (علیهم السلام) را خلق نمود. پس هزار دوران مکث کردند، سپس همه اشیاء را خلق نمود و آنها را شاهد خلقت جمیع اشیاء قرار داد. (11)

پی نوشت ها:

1- فخر رازی، مفاتیح الغیب، ج‏6، ص 525.

2- حاکم نیشابوری، المستدرک، ج2، ص 609.

3- قندوزی حنفی، ینابیع الموده، ج1، ص45.

۴- احمد بن حنبل، مسند احمد، ج۲۸، ص۳۷۹.

5- ابن حجر، لسان المیزان، ج۳، ص 180.

6- قندوزی حنفی، همان، ج1، ص46.

7- مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج 40، ص43.

8- اربلی، علی، کشف الغمه فی معرفه الأئمه، ج‏1، ص 457.

9- مجلسی، همان، ج25، ص17.

10- همان، ص2.

11- همان، ج 54، ص 195.