پیشرفت علم و نیاز به انبیاء
آيا با پيشرفت درک و علم بشر بازهم نياز به تعليمات انبياست؟ خصوصا این که قرآن ختم دین را نیز اعلام کرده است.
برای پاسخ به این سؤال باید به چند نکته توجه بفرمایید:
نکته اول:
ختم دین به معنای ختم نیازمندی به دین نیست، بلکه به معنای بی نیازی از ارتقای دین است، یعنی هر آن چه که بشر برای سعادت خویش بدان نیازمند است در تعالیم اسلام آمده است، و به همین خاطر لازم نیست که شریعت کامل تری بعد از اسلام بیاید.
نکته دوم:
تعالیم انبیاء از تعالیمی نیست که دسترسی معصومانه و بدون خطای بشر به آن امکان پذیر باشد، پیشرفت بشر در حوزه علوم تجربی بوده است، وگرنه اگر انبیاء نبودند هنوز هم بشر به ضرورت نماز خواندن و ضرورت روزه گرفتن و حج و مانند آن نرسیده بود.
بسیاری از تعالیمی که دین آورده است اساسا خارج از دسترس بشر است، مانند جزئیات معاد که در آیات و روایات به آنها اشاره شده است که کسی جز خداوند از آن ها اطلاعی ندارد و انبیاء را نیز او آگاه کرده است، و حتی اگر کسی در قالب مکاشفات و مانند آن این موضوعات را می دید این رؤیت فقط برای خودش اعتبار داشته و حجت می بود، اما برای سایر مردم تا مستند به وحی و عصمت نشود حجیت ندارد.
نکته سوم:
یک سری تعالیم عقلی در دین وجود دارد که چون عقلی است همه مردم آن را باور دارند، مثل بد بودن ظلم و خوب بودن عدالت، که این ها در درون مردم در همه زمان ها وجود داشته است، بنابراین پیشرفت علم در افزایش آگاهی نسبت به آن تاثیری ندارد، نمی توان گفت با پیشرفت علوم مردم به درک بهتری نسبت به حُسن و قبح عقلی رسیده اند.
و ثانیا یکی از وظایف دین تأکید این احکام عقلی است، یعنی نسبت به رعایت عدالت و پرهیز از ظلم تأکید می کند تا مردم را با بیان پاداش ها و عذاب های اخروی نسبت به رعایت این حکمی که خودشان درک می کنند تشویق کرده باشد.
بنابر آنچه گفته شد اولا پیشرفت علوم نقشی در این افزایش آگاهی عقلی ندارد، و ثانیا: اما دین نقش دارد.
نکته چهارم:
اصلا کارکرد دین و کارکرد علوم متفاوت است؛ انسان ها وظیفه دارند در علوم مختلف پیشرفت کنند و دین آمده علاوه بر تشویق به این پیشرفت، در رفتار و بهره وری از این علوم به حرکت آن ها جهت بدهد. مثلا دین آمده تا مردم را از خوردن مال حرام نهی کند، فرقی نمی کند این مال حرم معادله کالا به کالا باشد که در گذشته رواج داشته، یا دلار و یورو و یا حتی ارزهای دیجیتال امروزی باشد.
دین جهت زندگی است، این جهت با گذر زمان و پیشرفت علوم تغییری نمی کند و دین وقتی کامل ترین جهت را ترسیم کرد می تواند ختم شود، بدین معنا که مردم باید از همین آخرین دین برای جهت گیری اعتقادی و عملی در زندگی شان بهره ببرند.
برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمایید