چرا دعایم مستجاب نشد؟

من در طول سال سوره حج را هر سه روز یکبار خواندم ولی به خانه خدا دعوت نشدم، چرا؟

اشتیاق شما به حج و زیارت خانه خدا در خور تحسین و ستایش است و ما آرزو می کنیم ان شالله این سفر هر چه زودتر نصیب شما و تمامی عاشقان آن بشود.
در خصوص سوال شما باید عرض کنم تمام آنچه که در آیات و روایات در مورد آداب استجابت دعاها آمده به عنوان مقتضی است، یعنی در استجابت دعا نقش دارند، اما نقش آنها 100 درصدی نیست؛ این که مثلا فرموده اند برای شفای بیمار 70 بار به آبی سوره حمد بخوانید و به او بخورانید این ها همه از باب مقتضی است، یعنی این آب قطعا در شفا تأثیر دارد، اما نه به این معنا که هیچ عامل دیگری در کار نیست، و این دعا تمام موانع را نیز از سر راه برمیدارد.
مثل این است که من به شما می گویم با نزدیک کردن آتش به پنبه، پنبه آتش می گیرد، این حرف درست است اما به شرط اینکه موانع دیگری در کار نباشد، مثلا پنبه خیس نباشد و...؛ بنابراین اگر من آتش را به پنبه خیسی نزدیک کردم و آتش نگرفت آن جمله ی پیشین زیر سوال نمی رود.
بنابراین قطعا سوره حج را که بارها خوانده اید در دعوت شما به حج نقش داشته است، اما اینکه دعوت نشده اید حتما به خاطر علل و موانع دیگری بوده است.

نکته دوم اینکه دعا در حقیقت یک تقویت کننده الهی برای حرکت و تلاش انسان است، انسان حتما در کنار دعا باید خودش هم به دنبال ایجاد زمینه ها و مقدمات تحقق خواسته اش باشد، چرا که خداوند دعاها را از طریق معجزه مستجاب نمی کند، چون فضای امتحان نباید بر هم بخورد؛ اگر دعاهای مومنین به طرز معجزه آسایی مستجاب شود طبیعتا غیر مومنین در ایمان بر مومنین پیشی می گیرند!

بنابراین خداوند استجابت دعاها را از طریق اسباب عادی مهیا می سازد، همان طور که امام صادق(علیه السلام) می فرمایند: «أَبَى اللَّهُ أَنْ يُجْرِيَ الْأَشْيَاءَ إِلَّا بِأَسْبَابٍ فَجَعَلَ لِكُلِّ شَيْ‏ءٍ سَبَبا»؛ خداوند إبا دارد از اینکه اشیاء را جز از طریق مجرای خودش جاری سازد، پس برای هر چیزی سببی قرار داد.(1)
یا حتی ممکن است دعایتان مستجاب شده باشد، اما استجابت ان به خاطر زمینه سازی یا هر چیزی به تأخیر افتاده است، همان طور که در روایات هم اشاره شده است: «إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع يُسْتَجَابُ لِلرَّجُلِ الدُّعَاءُ ثُمَّ يُؤَخَّرُ قَالَ نَعَمْ عِشْرُونَ سَنَةً»؛ اسحاق بن عمار می گوید: به امام صادق(علیه السلام) عرض کردم می شود دعای بنده ای استجابت شود و إعطاء آن به تأخیر بیفتد، فرمود: بله، 20 سال.(2)
و در روایت دیگری می فرمایند: «كَانَ بَيْنَ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ‏ قَدْ أُجِيبَتْ دَعْوَتُكُما وَ بَيْنَ أَخْذِ فِرْعَوْنَ أَرْبَعُونَ عَاماً»؛ بین فرمایش خداوند به حضرت موسی(علیه السلام) و هارون(علیه السلام) که فرمود: درخواست شما استجابت شد، تا زمانی که فرعون را به عذاب خویش گرفت، 40 سال طول کشید.(3)

بنابراین نباید انسان از عدم استجابت ناامید شود، چرا که خود این دعا موضوعیت دارد، و زمینه ارتباط و تقرب به خداوند است، چه به استجابت ظاهری منتهی شود و چه نشود تأثیر آن پابرجاست، امام صادق (علیه السلام) می فرمایند: «لَا يَزَالُ الْمُؤْمِنُ بِخَيْرٍ وَ رَخَاءٍ وَ رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ مَا لَمْ يَسْتَعْجِلْ فَيَقْنَطَ فَيَتْرُكَ الدُّعَاءَ قُلْتُ لَهُ كَيْفَ يَسْتَعْجِلُ قَالَ يَقُولُ قَدْ دَعَوْتُ مُنْذُ كَذَا وَ كَذَا وَ لَا أَرَى الْإِجَابَةَ»؛ مومن از خیر و گشایش و رحمت خداوند جدا نمی شود تا زمانی که برای طلب خویش عجله نکرده و ناامید نشود و دعا را ترک نکند، و بگوید: اینچنین دعا کردم اما استجابتی ندیدم.(4)

پی نوشت ها:
1. کلینی، محمد، الکافی، دار الكتب الإسلامية، تهران، چاپ چهارم، 1407ق، ج1، ص183.
2. حلی، احمد بن فهد، عدة الداعی، دار الكتب الإسلامي‏، چاپ اول، 1407ق، ص203.
3. الکافی، ج2، ص489.
4. مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، دار إحياء التراث العربي‏، بیروت، چاپ دوم، 1403ق، ج90، ص374.

http://www.askquran.ir/showthread.php?t=60789&p=898227&viewfull=1#post898227