خودکشی و قیامت

بعد از خودکشی، حال انسان در آخرت چگونه است؟ طبق آیات و روایات، خودکشی از گناهان کبيره ای است که برای آن وعده عذاب دائم و شديد داده شده و مومن حق ندارد خود را بکشد(1) يا به کشتن بدهد.(2) علاوه بر آنکه خود کشی حرام است، اين عمل از برخی گناهان کبيره ديگری هم در فرد خود کشی کننده خبر می دهد که آنان نيز از بزرگ ترين گناهان کبيره هستند؛ نظیر آنکه فرد با خودکشی خود اعلام می کند که به تقديرهای خدا راضی نيست و خدا را در تقديراتش عادل نمی داند و از گشايش خداوندی نيز نااميد است. این گونه افکار، هر کدام از انواع و اقسام و مصادیق کفر به خدا بوده و جزو گناهان کبيره هستند. از این رو کسانی که با این حالت خدا را ملاقات می کنند، قطعاً از شمول رحمت الهی محرومند مگر شرایط و مسائلی که در علم خداوند است و خداوند بر اساس علم و حکمتش با نیات و اعمال بندگان، رفتار خواهد نمود. که به مواردی اشاره می کنیم: یک. ممکن است گاهی فردی که دست به خودکشی می زند در اثر خشم شديد، يا حمله عصبی(جنون آنی)، يا ترس ناگهانی و نظائر آن ... دست به خودکشی بزند، ولی به سرعت پشيمان شود، و درحالیکه امید به زندگی دارد تلاش خود را هم مصروف بازگشت کند، ولی ديگر کار از کار گذشته و کنترل کار از دستش خارج شده باشد و در این حال، آن شخص بميرد. از آنجایی که طبق روایات دینی، توبه انسان تا آخرین نفسها و قبل از دیدن نشانه های قطعی مرگ، هم پذیرفته می شود، در اين جا اولاً واقعا فرد قصد خود کشی نداشته، بلکه جاهلانه و خارج از اختيار و انتخاب، یا در اثر حمله عصبی و جنون آنی و یا ترس ناگهانی، مرتکب عملی شده؛ ثانياً از آن هم پشيمان شده و در همان حال، چه بسا در وضعیتی که هنوز نشانه های قطعی مرگ را ندیده واقعاً توبه کرده، چنين فردی به خواست خدا آمرزيده شده از دنيا خواهد رفت و در آخرت نیز مورد مواخذه نيست و به خواست و فضل خدا از رحمت بيکران خدا بهره مند خواهد بود. دو. از آنجایی که ما به انگیزه و وضعیت و حالاتِ آخرینِ کسی که خودکشی کرده، علم و آگاهی قطعی و یقینی نداریم بعید نیست توبه او در لحظات آخر قبول شده و در حالی که خداوند از او راضی است از دنيا رفته باشد، و يا خودكشی او از روی اختيار و عقل نباشد. بنابر اين طلب رحمت و مغفرت برای ایشان بلاشکال است و می توان برای ایشان نیز با طلب دعا و رحمت و مغفرت، قرائت قرآن و فاتحه و ارسال خيرات و مبرات و صدقات، از خدای متعال طلب آمرزش کنیم.(3) نتیجه ای که حاصل می شود اینکه اگر شخصی از روی اختيار و با وجود آگاهی و علم و توجه به زشتی و آثار و عواقب کار، اقدام به خودكشی كند، مرتكب چندین گناه كبيره شده است (که بیانش گذشت) و عاقبت خوبی در انتظارش نخواهد بود. اما اگر در اثر خشم يا حمله عصبی يا موارد ديگری كه اختيار را از انسان سلب می كند، اقدام به اين كار كرده باشد، اميد است كه در صورت توبه، مورد مغفرت خدای متعال قرار بگيرد و از اين جهت مورد مؤاخذه قرار نخواهد گرفت. حال اگر گناهان ديگری داشته باشد، حسابش جدا است. به مقتضای گناهانش در صورت توبه نكردن يا توبه كردن، حالات مختلفی می تواند در برزخ داشته باشد.

________________

(1) «... وَ لَا تَقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ إِنَّ اللَّهَ كَانَ بِكُمْ رَحِيمًا* وَ مَنْ يَفْعَلْ ذَلِكَ عُدْوَانًا وَظُلْمًا فَسَوْفَ نُصْلِيهِ نَارًا وَكَانَ ذَلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيرًا»؛ و خودتان را مكشيد زيرا خدا همواره با شما مهربان است*و هر كس از روى تجاوز و ستم چنين كند به زودى وى را در آتشى درآوريم و اين كار بر خدا آسان است. (نساء/ 29 و 30) در آیه ای دیگر می فرماید: «وَمَنْ يَقْتُلْ مُؤْمِنًا مُتَعَمِّدًا فَجَزَاؤُهُ جَهَنَّمُ خَالِدًا فِيهَا وَغَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِ وَلَعَنَهُ وَأَعَدَّ لَهُ عَذَابًا عَظِيمًا» و هر كس عمدا مؤمنى را بكشد كيفرش دوزخ است كه در آن ماندگار خواهد بود و خدا بر او خشم مى‏ گيرد و لعنتش مى ‏كند و عذابى بزرگ برايش آماده ساخته است. (نساء/ 93)

(2) در روايات دینی نیز، پيامبر و اهل بيت (علیهم السلام) استفاده از آب برای وضو را در جايی که آب کم و خوف هلاک از تشنگی باشد يا در جايي که برای بدن ضرر داشته باشد يا حمله انفرادی به دشمن که به کشته شدن می انجامد و اثری بر آن مترتب نمی شود ، به استناد آيه اول نهی کرده اند. (مستدرک الوسائل، ج2، ص548؛ وسايل الشيعه، ج29، ص24؛ تفسير عياشيی، ج1، ص236).

(3) ر.ک: مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی، با کمی تغییر و تصرف. (http://www.pasokhgoo.ir/node/27281)

برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمائید