زاد و ولد در بهشت؟

آیا در بهشت زاد و ولد هست؟ و در آخرت انسانها به همان سن که از دنیا رفته اند محشور می شوند؟ در خصوص اینکه آیا زاد و ولد در بهشت هست یا خیر، پاسخ منفی است، یعنی زاد و ولدی در کار نیست؛ چون زاد و ولد یک حرکت است، یعنی از ترکیب نطفه جنین پدید آید و سپس رشد جنین و سپس زایمان و بعد رشد کودک و ...؛ در حالی که در بهشت رشد و تکامل وجود ندارد، آنجا مقصد است، نه مسیر؛ انسان ها هرگز پیر و سالخورده نمی شوند، پس این که جنینی رشد کند و زاده شود و دوباره بزرگ شود نیز منتفی خواهد بود. اما اینکه انسان ها در هنگام حشر، در چه سن و سالی محشور می شوند، به صورت شفاف در آیات و روایات نیامده است، برخی از ظاهر آیاتی چون 51 سوره یس که می فرماید مردم از قبرها برانگیخته می شوند، استفاده کرده اند که انسان ها با همان سنی که از دنیا رفته اند محشور می شوند؛ اما چنین برداشتی صحیح به نظر نمی رسد. چرا که در برخی روایات آمده که اصلا بعضی از انسان ها اگرچه از همان قبر برمی خیزند، اما به شکل انسان بر نمی خیرند، پس وقتی صورت متفاوت خواهد بود، چه لزومی دارد که سن، همان سن باشد؟! آنچه که با تحلیل فهمیده می شود این است که سن و سال یک امر اعتباری برای دنیاست، یعنی چون انسان در دنیا حالت های متفاوت و متعددی را پشت سر گذارده و در حرکت است، برای هر بخش از زندگی اش متناسب با سن، اسمی تعیین کرده است، دوران خردسالی، نوجوانی، جوانی، میانسالی، و پیری؛ اما چنین تخمین سنی در آخرت معنا ندارد، چون آخرت مسیر نیست، مقصد است! یعنی انسان متناسب با نوع عملکرد و معرفت دنیوی اش، در آخرت محشور می شود، ممکن است اصلا انسان نباشد.(1) و ممکن است در بهترین حالت انسانی یعنی یک جوان زیبا باشد. یعنی نمی شود سن خاصی برای حشر تعیین کرد، بلکه نحوه حشر هر انسانی مختص خود او بوده، و منحصر به فرد است، اما از آنجا که مومنین باید در بهترین حالت محشور شوند و بهترین حالت انسان از نظر سنی جوانی است، طبیعتا به صورت جوان محشور میشوند، همانطور که در روایات آمده است: «لِأَنَّ أَهْلَ الْجَنَّةِ كُلَّهُمْ يَكُونُونَ شُبَّانا»؛ اهل بهشت همگی جوان محشور می‌شوند.(2) این روایت بدین معنا نیست که اهل بهشت لحظه ورود به بهشت جوان می شوند! دلیلی بر این امر نداریم، بلکه بیان روایات در مسئله حشر، ناظر به لحظه بعثت و برانگیخته شدن از قبرهاست که می فرمایند مردم به صورت های مختلف محشور میشوند، نه هنگام ورود به بهشت و جهنم صورت هایشان عوض شود! بنابراین نمی شود گفت همه در یک سن خاص محشور می شوند، بلکه باید گفت همه متناسب با سیره دنیوی شان محشور می شوند، و باطنشان هویدا خواهد شد، برخی به شکل انسان هایی زیبا در بهترین صورت و بهترین هیئت، و برخی حتی اصلا به شکل انسان محشور نمی شوند!

___________

(1) ر.ک: فیض کاشانی، تفسیر صافی، ج5، ص275.

(2) طبرسی، الاحتجاج، ج2، ص447.

برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمائید