وجود شر

در مورد وجود شر و موجود شرور در محضر اراده حق توضیح دهید
خداوند سرمنشأ همه موجودات، تمام موجودات بهره وجودی خود را از او گرفتندو اگر در موردی شرّی می بینیم آن شر نسبی است، یعنی نسبت به موجودات دیگر معنای شر پیدا می کند، برای توضیح بیشتر خود شیطان را مثال می زنیم. واضح ترین شر در عالم شیطان لعین رجیم است، او مظهر همه بدیها و زشتیها و مصداق کامل شرور است، اما آیا هیج فلسفه وجودی در شیطان موجود نیست؟ یعنی بود و نبود آن مساوی است؟ چرا خداوند او را مأمور ساخت تا بنی آدم را اغواء نموده، در مال و جانشان شریک شود؟ براستی چرا؟ پاسخ این سؤالات را شهید مطهری چنین می فرماید: شيطان از نظر قرآن مصداق: الّذى احسن كلّ شى‏ء خلقه «1» و همچنين مصداق: ربّنا الّذى اعطى كلّ شى‏ء خلقه ثمّ هدى «2» است. وجود شيطان و شيطنت و اضلال او خود مبنى بر حكمت و مصلحتى است، و به موجب همان حكمت و مصلحت، شيطان شرّ نسبى است نه شرّ حقيقى و واقعى و مطلق. از همه شگفت‏تر اين است كه بر حسب منطق قرآن، خدا خودش به شيطان، پست «اضلال» و «گمراه سازى» را اعطاء فرموده است. در اين‏باره قرآن كريم مى‏فرمايد: و استفزز من استطعت منهم بصوتك و اجلب عليهم بخيلك و رجلك و شاركهم فى الاموال و الاولاد و عدهم و ما يعدهم الشيطان الّا غرورا «3». در اينجا، خدا شيطان را مخاطب ساخته به وى فرمان مى‏دهد كه: «هر كه را از فرزندان آدم مى‏توانى بلغزان، با سواره نظام و پياده نظامت بر آنان بتاز، در ثروت و فرزند شريكشان شو و نويدشان ده؛ شيطان جز دروغ و فريب نويدشان نمى‏دهد. گوئى شيطان آمادگى خود را براى تحويل گرفتن پست اضلال، اعلام مى‏دارد آنجا كه مى‏گويد: فبما اغويتنى لاقعدنّ لهم صراطك المستقيم ثمّ لآتينّهم من بين ايديهم و من خلفهم و عن ايمانهم و عن شمائلهم و لا تجد اكثرهم شاكرين «4». «به اين سبب كه مرا گمراه ساختى، بر سر راه ايشان خواهم نشست، آنگاه از پيش‏رو و از پشت سرشان، و از راست و از چپشان خواهم آمد و بيشتر آنان را سپاسگزار نخواهى يافت.» البته معنى و مفهوم اضلال و قلمروى شيطان در اين پست همان است كه قبلًا اشاره شد و نه بيشتر؛ يعنى هيچگونه اجبار و الزامى نسبت به بشر دركار نيست، هر چه هست «وسوسه» است و «دعوت» است و «تزيين» است و «تسويل».«5 وجود شیطان در نظام عالم بایسته است، باید کششهای بد باشد تا هنر کسانی که به سمت خوبی می روند مشخص شود، البته بحث در حکمت وجود شیطان به درازا می کشد و انحراف تاپیک را به همراه دارد. خلاصه اینکه موجودات شرور جزء تکمیل کننده این عالم می باشند، و هر جزئی از این عالم بدون بهرمندی از وجود و علم و حکمت و قدرت خداوند محقق نخواهد شد. موفق باشید.

ــــــــــــــ

1 سوره سجده آیه 7

2. سوره طه آیه 5

3. سوره اسراء آیه 64

4. سوره اعراف آیه 17

5. مجموعه‏ آثار استاد شهيد مطهرى، ج‏1، ص: 97-98

لينك بحث اصلي :http://http://www.askquran.ir/thread27097.html