جنها و پرسشهايي درمورد آنها

جن‏ ها چگونه موجوداتي هستند؟
در مورد چیستی جن و اینکه جن چیست ، خرافه های زیادی مطرح شده است در ادامه با توجه به آیات قرآن خصوصیاتی از جن را بیان می کنیم. 1. از آتش آفریده شده است. وَخَلَقَ الْجَانَّ مِن مَّارِجٍ مِّن نَّارٍ ﴿1﴾ و جن را از تشعشعى از آتش خلق كرد.2. پیش از آفرینش انسان ، خلق شده است. وَالْجَآنَّ خَلَقْنَاهُ مِن قَبْلُ مِن نَّارِ السَّمُومِ﴿2﴾و جن را پيش از آن از آتش گرم و سوزان خلق كرديم. 3. موجودی مکلف و دارای اختیار است.وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ ﴿3﴾ و جن و انس را نيافريدم جز براى آنكه مرا بپرستند . 4. گروهی از آنها مؤمن و گروهى كافر هستند.وَأَنَّا مِنَّا الصَّالِحُونَ وَمِنَّا دُونَ ذَلِكَ كُنَّا طَرَائِقَ قِدَدًا﴿جن/۱۱﴾ و از ميان ما برخى درستكارند و برخى غير آن و ما فرقه‏ هايى گوناگونيم . وَأَنَّا مِنَّا الْمُسْلِمُونَ وَمِنَّا الْقَاسِطُونَ فَمَنْ أَسْلَمَ فَأُوْلَئِكَ تَحَرَّوْا رَشَدًا﴿4﴾و از ميان ما برخى فرمانبردار و برخى از ما منحرفند پس كسانى كه به فرمانند آنان در جستجوى راه درستند. 5.گروهی از آنها مرد و گروهی ديگر زن هستند .وَأَنَّهُ كَانَ رِجَالٌ مِّنَ الْإِنسِ يَعُوذُونَ بِرِجَالٍ مِّنَ الْجِنِّ فَزَادُوهُمْ رَهَقًا ﴿5﴾و مردانى از آدميان به مردانى از جن پناه مى ‏بردند و بر سركشى آنها مى‏ افزودند. 6. دارای حیات و مرگ هستند. (زندگی می کنند و می میرند.)أُوْلَئِكَ الَّذِينَ حَقَّ عَلَيْهِمُ الْقَوْلُ فِي أُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِن قَبْلِهِم مِّنَ الْجِنِّ وَالْإِنسِ إِنَّهُمْ كَانُوا خَاسِرِينَ ﴿6﴾ آنان كسانى ‏اند كه گفتار [خدا] عليه ايشان همراه با امتهايى از جنيان و آدميان كه پيش از آنان روزگار به سر بردند به حقيقت پيوست بى‏ گمان آنان زيانكار بودند . 7. با سرعت زیادی می توانند حركت كنند. (توانایی انجام کارهای سخت را دارند.) قَالَ يَا أَيُّهَا المَلَأُ أَيُّكُمْ يَأْتِينِي بِعَرْشِهَا قَبْلَ أَن يَأْتُونِي مُسْلِمِينَ * قَالَ عِفْريتٌ مِّنَ الْجِنِّ أَنَا آتِيكَ بِهِ قَبْلَ أَن تَقُومَ مِن مَّقَامِكَ وَإِنِّي عَلَيْهِ لَقَوِيٌّ أَمِي (7) [سپس] گفت اى سران [كشور] كدام يك از شما تخت او را پيش از آنكه مطيعانه نزد من آيند براى من مى ‏آورد * عفريتى از جن گفت من آن را پيش از آنكه از مجلس خود برخيزى براى تو مى‏ آورم و بر اين [كار] سخت توانا و مورد اعتمادم . 8. مسخر انسان می شوند. وَحُشِرَ لِسُلَيْمَانَ جُنُودُهُ مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنسِ وَالطَّيْرِ فَهُمْ يُوزَعُونَ﴿8﴾ و براى سليمان سپاهيانش از جن و انس و پرندگان جمع ‏آورى شدند و [براى رژه] دسته دسته گرديدند. وَلِسُلَيْمَانَ الرِّيحَ غُدُوُّهَا شَهْرٌ وَرَوَاحُهَا شَهْرٌ وَأَسَلْنَا لَهُ عَيْنَ الْقِطْرِ وَمِنَ الْجِنِّ مَن يَعْمَلُ بَيْنَ يَدَيْهِ بِإِذْنِ رَبِّهِ وَمَن يَزِغْ مِنْهُمْ عَنْ أَمْرِنَا نُذِقْهُ مِنْ عَذَابِ السَّعِيرِ * يَعْمَلُونَ لَهُ مَا يَشَاءُ مِن مَّحَارِيبَ وَتَمَاثِيلَ وَجِفَانٍ كَالْجَوَابِ وَقُدُورٍ رَّاسِيَاتٍ اعْمَلُوا آلَ دَاوُودَ شُكْرًا وَقَلِيلٌ مِّنْ عِبَادِيَ الشَّكُورُ * فَلَمَّا قَضَيْنَا عَلَيْهِ الْمَوْتَ مَا دَلَّهُمْ عَلَى مَوْتِهِ إِلَّا دَابَّةُ الْأَرْضِ تَأْكُلُ مِنسَأَتَهُ فَلَمَّا خَرَّ تَبَيَّنَتِ الْجِنُّ أَن لَّوْ كَانُوا يَعْلَمُونَ الْغَيْبَ مَا لَبِثُوا فِي الْعَذَابِ الْمُهِينِ(9)و باد را براى سليمان [رام كرديم] كه رفتن آن بامداد يك ماه و آمدنش شبانگاه يك ماه [راه] بود و معدن مس را براى او ذوب [و روان] گردانيديم و برخى از جن به فرمان پروردگارشان پيش او كار مى‏ كردند و هر كس از آنها از دستور ما سر برمى ‏تافت از عذاب سوزان به او مى‏ چشانيديم * [آن متخصصان] براى او هر چه مى‏ خواست از نمازخانه‏ ها و مجسمه‏ ها و ظروف بزرگ مانند حوضچه‏ ها و ديگهاى چسبيده به زمين مى‏ساختند اى خاندان داوود شكرگزار باشيد و از بندگان من اندكى سپاسگزارند * پس چون مرگ را بر او مقرر داشتيم جز جنبنده ‏اى خاكى [=موريانه] كه عصاى او را [به تدريج] مى ‏خورد [آدميان را] از مرگ او آگاه نگردانيد پس چون [سليمان] فرو افتاد براى جنيان روشن گرديد كه اگر غيب مى ‏دانستند در آن عذاب خفت‏آور [باقى] نمى ‏ماندند. وَلِسُلَيْمَانَ الرِّيحَ عَاصِفَةً تَجْرِي بِأَمْرِهِ إِلَى الْأَرْضِ الَّتِي بَارَكْنَا فِيهَا وَكُنَّا بِكُلِّ شَيْءٍ عَالِمِينَ * وَمِنَ الشَّيَاطِينِ مَن يَغُوصُونَ لَهُ وَيَعْمَلُونَ عَمَلًا دُونَ ذَلِكَ وَكُنَّا لَهُمْ حَافِظِينَ(10)و براى سليمان تندباد را [رام كرديم] كه به فرمان او به سوى سرزمينى كه در آن بركت نهاده بوديم جريان مى ‏يافت و ما به هر چيزى دانا بوديم * و برخى از شياطين بودند كه براى او غواصى و كارهايى غير از آن مى‏ كردند و ما مراقب [حال] آنها بوديم. 9. دارای رسول و پیامبر هستند.يَا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَالإِنسِ أَلَمْ يَأْتِكُمْ رُسُلٌ مِّنكُمْ يَقُصُّونَ عَلَيْكُمْ آيَاتِي وَيُنذِرُونَكُمْ لِقَاء يَوْمِكُمْ هَذَا قَالُواْ شَهِدْنَا عَلَى أَنفُسِنَا وَغَرَّتْهُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا وَشَهِدُواْ عَلَى أَنفُسِهِمْ أَنَّهُمْ كَانُواْ كَافِرِينَ﴿11﴾(در آن روز به آنها مي‏گويد) اي جمعيت جن و انس آيا رسولاني از شما به سوي شما نيامدند كه آيات مرا برايتان بازگو مي‏كردند و از ملاقات چنين روزي شما را بيم مي‏دادند، آنها مي‏گويند گواهي ميدهيم بر ضد خودمان (آري ما بد كرديم) و زندگي (پر زرق و برق) دنيا آنها را فريب داد، و بر زيان خود گواهي مي‏دهند كه كافر بودند. 10. جنيان به پيامبر انس ايمان می آوردند. وَ إِذْ صرَفْنَا إِلَيْك نَفَراً مِّنَ الْجِنِّ يَستَمِعُونَ الْقُرْءَانَ فَلَمَّا حَضرُوهُ قَالُوا أَنصِتُوا فَلَمَّا قُضىَ وَلَّوْا إِلى قَوْمِهِم مُّنذِرِينَ ،قَالُوا يَقَوْمَنَا إِنَّا سمِعْنَا كتَباً أُنزِلَ مِن بَعْدِ مُوسى مُصدِّقاً لِّمَا بَينَ يَدَيْهِ يهْدِى إِلى الْحَقِّ وَ إِلى طرِيقٍ مُّستَقِيمٍ ، يَقَوْمَنَا أَجِيبُوا دَاعِىَ اللَّهِ وَ ءَامِنُوا بِهِ يَغْفِرْ لَكم مِّن ذُنُوبِكمْ وَ يجِرْكُم مِّنْ عَذَابٍ أَلِيمٍ،وَ مَن لا يجِب دَاعِىَ اللَّهِ فَلَيْس ‍ بِمُعْجِزٍ فى الاَرْضِ وَ لَيْس لَهُ مِن دُونِهِ أَوْلِيَاءُ أُولَئك فى ضلَلٍ مُّبِينٍ(12) به ياد آور هنگامى كه گروهى از جن را به سوى تو متوجه ساختيم كه قرآن را استماع كنند، وقتى حضور يافتند به يكديگر گفتند خاموش باشيد و بشنويد، و هنگامى كه پايان گرفت به سوى قوم خود بازگشتند و آنها را انذار كردند. گفتند: اى قوم ! ما كتابى را استماع كرديم كه بعد از موسى نازل شده ، هماهنگ با نشانه هاى كتب قبل از آن ، كه به سوى حق هدايت مى كند و به سوى راه راست . اى قوم ما! دعوت كننده الهى را اجابت كنيد و به او ايمان آوريد تا گناهانتان را ببخشد و شما را از عذاب اليم پناه دهد. و هر كس به دعوت كننده الهى پاسخ نگويد هرگز نمى تواند از چنگال عذاب الهى در زمين فرار كند، و غير از خدا يار و ياورى براى او نيست ، و چنين كسان در گمراهى آشكارند. جمله ((انزل من بعد موسى )) و جمله ((مصدقا لما بين يديه )) مؤ يد اين مطلب است كه اين گروه به كتب آسمانى پيشين مخصوصا كتاب موسى ايمان داشتند و در جستجوى حق بودند، و اگر مى بينيم سخنى از كتاب عيسى كه بعد از آن نازل شده به ميان نيامده نه بخاطر چيزى است كه ((ابن عباس )) گفته كه جن مطلقا از نزول انجيل آگاه نبودند، چرا كه طائفه جن از اخبار آسمانها با خبر بودند چگونه ممكن است از اخبار زمين تا اين حد غافل بمانند؟! بلكه بخاطر اين است كه تورات كتاب اصلى بود كه حتى مسيحيان احكام شرايع خود را از آن گرفته و مى گيرند.(13) 11. قدرت نفوذ در آسمان‏ها و استراق سمع داشتند كه ممنوع شدند.وَأَنَّا كُنَّا نَقْعُدُ مِنْهَا مَقَاعِدَ لِلسَّمْعِ فَمَن يَسْتَمِعِ الْآنَ يَجِدْ لَهُ شِهَابًا رَّصَدًا﴿14﴾و در [آسمان] براى شنيدن به كمين مى ‏نشستيم [اما] اكنون هر كه بخواهد به گوش باشد تير شهابى در كمين خود مى‏ يابد . 12. دارای حشر و معاد هستند.وَأَمَّا الْقَاسِطُونَ فَكَانُوا لِجَهَنَّمَ حَطَبًا﴿15﴾ ولى منحرفان هيزم جهنم خواهند بود. پرسش : آيا امروزه نيز وجود دارند؟ پاسخ : بله امروزه نیز جن وجود دارد. تذکر : ابلیس ، فردی از جنیان است که دارای لشکریانی از جن و انس می باشد. وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ كَانَ مِنَ الْجِن .... (16) و [ياد كن] هنگامى را كه به فرشتگان گفتيم آدم را سجده كنيد پس [همه] جز ابليس سجده كردند كه از [گروه] جن بود ..... در سوره های اعراف، آیات 14 و 15 ؛ حجر، آیات 38 - 36 ؛ ص، آیات 81 - 79 ذکر شده است که شیطان از خداوند مهلت خواست و خداوند تا وقت معلوم به او مهلت داد .پس هنوز شیطان که از جنیان است زنده است.(برای توضیح بیشتر به تفاسیر ذیل آیات فوق مراجعه کنید.) پرسش : اگر وجود دارند در كجا زندگي مي‏كنند؟ پاسخ : در قرآن به طور واضح مشخص نشده است که جنیان در کجا زتدگی می کنند هرچند در برخی روایات به محل هایی که جنیان زندگی می کنند اشاره هایی شده است. اما می توان گفت که ؛ جن نيز مانند انسان ، برحسب آیات قرآن ، موجودى است جسمانى با اين تفاوت كه انسان از خاك وجن از آتش است. طبعا همان‏طور كه انسان داراى روح است جن نيز روح دارد و چنین موجوداتی بین روح و بدنشان تاثیرات متقابلی وجود دارد ..... چنان كه برخى از انسان‏ها با رياضت واجد شرايط سير روحى در عوالم ديگر مى‏ شوند . براى جن نيز در شرايط خاص روحى اين امكان هست كه روح آنها گاهى با عالم بالا تماس حاصل كند . گویی این بالا رفتن خود برای آن ها نوعی ریاضت است که با آن ، با حصول شرایطی خاص ، بهتر می توانند از امور معنوی استفاده کنند از جمله کسب اطلاعات عینی که به آن علاقه بسیار دارند . به ویژه شیاطین جن که می خواهند در امر هدایت بنی آدم اخلال کنند پس می کوشند یا بهر بگوییم طبق روایات تا پیش از تولد پیامبر اکرم می کوشیدند تا از این راه ها مطالبی غیبی کسب و به وسیله آن ها مردم را هدایت کننداما اکنون به نص قرآن دیگر نمی توانند.(17) پس آنچه مسلم است این است که ، مكان اصلى زندگی جنیان همين زمين است و حتى تماس با عالم بالا نيز طبق آيات قرآن پس از تولد پیامبر براى آنها ممنوع شده است. پرسش : چرا ما نمي‏توانيم آن‏ها را ببينيم؟ پاسخ : در این جهان ، چیزهای بسیاری وجود دارند که برای انسان قابل مشاهده نیستند مانند الکترون، امواج های الکترونیکی ، نورهای موراء بنفش و ... جنیان نیز مانند انسان دارای جسم مادی هستند اما ماده آفرینش آنها آتش است که با انسان متفاوت است لذا جنیان دارای جسمی لطیف هستند که در شرایط عادی قابل رویت برای انسان نیست. البته برخی ادعا کرده اند که می توان جن را دید و آن ها می گویند که جنیان ، پدیده های بسیار لطیفی هستند که توانایی انبساط و انقباض خویشتن را دارند. در حالت عادی در حالت انبساط هستند و لذا قابل دیدن نیستند ولی اگر منقبض گردند ، می توان آنها را دید و لمس کرد.(18) پرسش : آيا مي‏شود با آن‏ها ارتباط برقرار كرد؟ پاسخ : بله ، ارتباط با جنیان امری ممکن است و با توجه به آیات قرآن ، برخی انسان ها توانایی تسخیر جنیان را داشتند . به طور کلی اجنه مسخر دو گروه بوده اند : 1- پیامبران الهی و بندگان شایسته خداوند 2-انسان های فرصت طلب و منحرف و یا سود جویی که با انجام اعمال خلاف عقل و شرع مثل آتش زدن قرآن و یا آلوده کردن و ملوث ساختن آن و سایر اعمال زشت و نادرست دیگر اجنه را تسخیر خود کرده و اخبار غیبی را از آنها گرفته و برای دیگران بیان می کنند و یا از جنیان سوء استفاده های دیگر می کنند که از این عمل در منابع اسلامی به کهانت و سحر تعبیر شده و از گناهان کبیره و کفر و شرک شمرده شده و به شدت از آن نهی شده است . ( 19) در آیات قرآن آمده است که جنیان برای حضرت سلیمان علیه السلام کار می کردند و ایشان گروهی از جنیان را به بند می کشید.وَ الشَّياطِينَ كُلَّ بَنَّاءٍ وَ غَوَّاصٍ * وَ آخَرِينَ مُقَرَّنِينَ فِي الْأَصْفادِ (20) و شياطين را مسخر او ساختيم، هر بناء و غواصى از آنها.*و گروه ديگرى (از شياطين) را در غل و زنجير (تحت سلطه او) قرار داديم. موهبت ديگر خداوند به سليمان (علیه السلام) مساله تسخير موجودات سركش و قرار دادن آن در اختيار او براى انجام كارهاى مثبت بود چنان كه در آيه بعد مى ‏گويد و شياطين را مسخر او ساختيم، و هر بنا و غواصى از آنها را سر بر فرمان او نهاديم تا گروهى در خشكى هر بنائى مى ‏خواهد براى او بسازند، و گروهى در دريا به غواصى مشغول باشند (وَ الشَّياطِينَ كُلَّ بَنَّاءٍ وَ غَوَّاصٍ) . و به اين ترتيب خداوند نيروى آماده‏اى براى كارهاى مثبت را در اختيار او گذاشت، و شياطين كه طبيعتشان تمرد و سركشى است آن چنان مسخر او شدند كه در مسير سازندگى و استخراج منابع گرانبها قرار گرفتند. نه تنها در اين آيه كه در آيات متعدد ديگرى از قرآن مجيد به اين معنى اشاره شده كه شياطين مسخر سليمان بودند، و براى او فعاليتهاى مثبتى داشتند، منتها در بعضى از آيات مانند آيات مورد بحث و آيه 82 سوره انبياء تعبير به شياطين شده، در حالى كه در آيه 12 سوره سبأ تعبير به جن شده است.(21) تذکر : بسیاری از افرادی که ادعای ارتباط با جنیان را دارند افرادی دروغگو و شیاد هستند که قصدشان کلاهبرداری ، سوء استفاده و ... را است.و از دیدگاه شرع و نظر مراجع تقلید این است که اگرچه امکان تسخیر جن وجود دارد اما ولی شرعا جایز نیست. پرسش : آیا اجنه میتوانند آزار جسمی به ما بدهند؟ کلا میتوانند ما را لمس کنند؟ پاسخ : در مورد تماس جنیان با انسان در سوره بقره آمده است که :الَّذِينَ يَأْكلُونَ الرِّبَوا لا يَقُومُونَ إِلا كَمَا يَقُومُ الَّذِى يَتَخَبَّطهُ الشيْطنُ مِنَ الْمَس ‍ ذَلِك بِأَنَّهُمْ قَالُوا إِنَّمَا الْبَيْعُ مِثْلُ الرِّبَوا وَ أَحَلَّ اللَّهُ الْبَيْعَ وَ حَرَّمَ الرِّبَوا فَمَن جَاءَهُ مَوْعِظةٌ مِّن رَّبِّهِ فَانتَهَى فَلَهُ مَا سلَف وَ أَمْرُهُ إِلى اللَّهِ وَ مَنْ عَادَ فَأُولَئك أَصحَب النَّارِ هُمْ فِيهَا خَلِدُونَ(22) كسانى كه ربا مى خورند، (در قيامت ) بر نمى خيزند مگر مانند كسى كه بر اثر تماس شيطان ، ديوانه شده (و نمى تواند تعادل خود را حفظ كند، گاهى زمين مى خورد، گاهى به پا مى خيزد).اين ، به خاطر آن است كه گفتند: داد و ستد هم مانند ربا است (و تفاوتى ميان آن دو نيست ). در حالى كه خدا بيع را حلال كرده ، و ربا را حرام ! (زيرا فرق ميان اين دو، بسيار است ). و اگر كسى اندرز الهى به او رسد، و (از ربا خوارى ) خوددارى كند، سودهايى كه در سابق ( قبل از نزول حكم تحريم ) به دست آورده ، مال اوست ، (و اين حكم ، گذشته را شامل نمى گردد،) و كار او به خدا واگذار مى شود، (و گذشته او را خواهد بخشيد). اما كسانى كه باز گردند (و بار ديگر مرتكب اين گناه شوند)، اهل آتش اند؛ و هميشه در آن مى مانند. تشبيهى كه در آيه شده ، و رباخوار را به كسى تشبيه كرده كه در اثر مس شيطان ديوانه شده ، خالى از اين اشعار نيست كه چنين چيزى (يعنى ديوانه شدن در اثر مس شيطان ) امرى است ممكن ، چون هر چند آيه شريفه دلالت ندارد كه همه ديوانگان در اثر مس شيطان ديوانه شده اند، ولى اينقدر دلالت دارد كه بعضى از جنونها در اثر مس ‍ شيطان رخ مى دهد.(23) پس از آيه فوق استفاده مي‏شود كه جن مي‏تواند بعضی را مجنون كند و شيطان در جنون بعضی از ديوانگان اثر دارد.(24) پرسش : چگونه و با چه ذکر هایی آن ها را از خود دور نماییم؟ پاسخ : پناه بردن به خدا از شر شیاطین : در قرآن ، سوره ناس به انسان سفارش شده است که همواره از شر شیاطین ( شیطان های جن و انس ) به خدا پناه برده شود. البته همه جنيان شيطان نيستند شيطان جنى آن جنى است كه كافر است و اسلام نياورده و كارش خرابى و شرارت و شيطنت است. خواندن قرآن : در روایات تاکید شده است که خانه ای که در آن قرآن خوانده شود شیاطین از خانه دور می شوند و فرشتگان در آن خانه وارد می شوند. امام صادق علیه السلام فرمودند :اميرالمؤ منين عليه السلام فرمود: خانه اى كه در آن قرآن خوانده شود و ذكر خداى عزوجل (و ياد او) در آن بشود، بركتش بسيار گردد، و فرشتگان در آن بيايند و شياطين از آن دور شوند، و براى اهل آسمان مى درخشد چنانچه ستارگان براى اهل زمين مى درخشد، و خانه اى كه در آن قرآن خوانده نشود و ذكر خداى عزوجل در آن نشود بركتش كم شود، و فرشتگان از آن دور شوند و شياطين در آن حاضر گردند. (25)

-------------------------------

1. الرحمن/۱۵.

2. حجر/۲۷.

3. ذاریات/۵۶.

4. جن/۱۴.

5. جن/۶.

6. احقاف/۱۸.

7. نمل/38-39.

8. نمل/۱۷.

9. سبأ/12-14.

10. انبیا/81-82.

11. انعام/۱۳۰.

12. احقاف/29-32.

13. تفسیر نمونه، ذیل آیات 29-32 سوره احقاف.

14. جن/۹.

15. جن/۱۵.

16. کهف /50.

17. استاد مصباح یزدی ، معارف قرآن،ص310.

18. ر.ک : آیة الله مصباح یزدی،معارف قرآن،ص316.

19. گناهان گبیره ، شهید دستغیب ، ج1، بحث سحر و کهانت .

20. ص/38.

21. تفسير نمونه، ج‏19، ص 287-286.

22. بقره/275.

23. تفسير نمونه ،ج 2 ، ص 367.

24. تفسیر تسنیم،ج12،ص527. برای توضیح بیشتر در رابطه با جنون بر اثر مس شیطان و جن زدگی به تفاسیر تسنیم ، المیزان و نمونه ذیل آیه 257 سوره بقره رجوع کنید.

25. الكافي، ج2 ، ص610 .

برای مشاهده مطلب در تاپیک اصلی کلیک فرمائید