تاثیر محیط بر سعادت و شقاوت اولاد

پرسش: می گن کسی که شرب خمر می کنه ، تا ۵ نسل روی فرزندانش اثر می ذاره یا کسی که مال حرام بیاره سر سفره ، روی فرزندانش و فرزندان فرزندانش اثر می ذاره و اونا آدم های بدی می شن. یا کسی که حرام زاده است. سوالم اینه که اون بچه چه گناهی کرده که باید از همون ابتدا انسان پستی باشه؟ پاسخ: در پاسخ به این سوال و سوالات مشابه به چند اصل و قانون باید توجه کرد. 1- قانون علیت : در این عالم ، هر علتی ، معلول مخصوص به خود را دارد و محال است از یک علت خاص ، غیر معلول خودش پدیدار شود. از هر تخمک و اسپرم خاصّی تنها و تنها یک انسان خاصّ پدید می آید ؛ و محال است یک شخص خاصّ از غیر این تخمک و اسپرم موجود شود. بنا بر این آن جنینی که از راه زنا حاصل می شود جز از همین راه ، محال بود حاصل شود. اگر مادر همین نوزاد حرامزاده دقیقاً در همان لحظه ی زنا ، به جای زنا ، با شوهر خود همبستر می شد یقیناً نوزادی که به دنیا می آمد غیر از آن نوزادی بود که از راه زنا حاصل گشته است. پس پدید آمدن آن شخصی که به خاطر نحوه ی عملکرد والدینش عنوان حرامزاده به او اطلاق می شود ، جز از همان راه که پدید آمده امکان پیدایش نداشته است و فرض اینکه خدا همان شخص را از راه حلال از پدر یا والدین دیگری به دنیا بیاورد فرض محال و مستلزم تناقض است. 2- خلقت بر اساس قابلیت وجودی : خدا کسی را حرمزاده یا حلال زاده ، بد یا خوب ، مومن یا کافر و ... نمی کند ؛ خدا فقط به هر موجودی که امکان وجود داشته باشد وجود را افاضه می کند.وقتی تخمک زن و اسپرم مرد به هم رسیدند خدا وجود بشری را افاضه می کند چه آن تخمک و اسپرم از راه حرام گرد هم آمده باشند یا از راه حلال. وجود دهنده در هر دو فرض ، فقط و فقط وجود دهنده است و آنچه عنوان حرامزاده و حلال زاده بودن را موجب می شود والدین هستند نه خدا که وجود دهنده است.وجود دادن در هر حال خیر و خوب است اگر چه آن وجود نسبت به امثال خود ضعیف باشد. اینکه انگاشته می شود پایین بودن رتبه ی وجودی زنازاده نوعی ظلم در حق آنان است مبتنی بر این پندار مشهور ولی نادرست است که خدا همه را برابر آفریده است.لذا پرسیده می شود: چرا خدا این افراد را در رتبه ی پایین تری آفرید؟! در حالی که اصل این پندار مخدوش است وموجودات در اصل خلقتشان برابر آفریده نمی شوند ؛ بلی فیض خدا بر همگان یکسان می تابد همانگونه که آفتاب بر موجودات واقع در یک محوّطه ، یکنواخت می تابد ، امّا فیض یابی و فیض گیری موجودات یکسان نیست ، بلکه هر موجودی به اندازه ی خود فیض می گیرد. 3- قاعده کلّی در قضاوت اخروی : عناوینی چون حرامزاده و حلال زاده ، نه تنها احکام این دنیا بلکه احکام خاصّ انسان مکلّف هستند و در خارج از نظام تشریع معنا ندارند. لذا در آخرت نیز ، که دار تشریع و تکلیف نیست ، این عناوین برداشته می شوند و بر اساس این عناوین کسی مورد مؤاخذه قرار نمی گیرد. بنا بر این حرامزاده یا حلال زاده بودن و امثال آن برای خدا و قضاوت او معنی ندارند ؛ خدا در قضاوت اخروی خود ، تنها چیزی را که ملاک قرار می دهد حاصل دست خود افراد است نسبت به توان و رتبه ی وجودی آنها. بنا بر این ، اولا خدا کسی را به خاطر زنازاده بودن مجازات نمی کند و ثانیا اگر زنازاده بودن شخص ، در ارتکاب معاصی حقیقتاً نقش داشته باشد یقیناً خداوند عادل این تأثیر را در مجازات خود لحاظ می نماید ، « وَ لا يُظْلَمُونَ فَتيلاً ؛ و به قدر رشته ی شكاف هسته ی خرمايى به آنان ستم نمى‏ شود.» (الإسراء:71) ثالثا هر كس به ميزان امكانات و استعدادى كه دارد مسؤول است و بايد پاسخ‏ گو باشد: لا يُكَلِّفُ اَللَّهُ نَفْساً إِلاَّ وُسْعَها ؛ خداوند هيچ كس را جز به اندازه تواناييش تكليف نمى‏ كند(بقره/ 286) . 4- مختار بودن انسان: تأثير این گونه مسائل (مانند حرام زاده بودن) به حدى نيست كه اختيار را از انسان سلب كند بلكه تنها مسير رسيدن به كمال معنوى را طولانى مى ‏كند. در نتيجه كسى كه با وجود چنين عواملى راه درست را در پيش گيرد از پاداش افزونترى بهره‏ مند خواهد شد زيرا با دشوارى و تلاش بيشترى اين راه را پيموده است. از این جهت میان حرامزاده با کور مادرزاد (و سائر کسانی که با نقص به دنیا می آیند) فرقی نیست، یعنی میان نواقص مادی و معنوی تفاوتی وجود ندارد، تمام آنها برای رسیده به هدف ابزاری را از دست داده یا مانعی سر راه آنان قرار گرفته است، اما اینها هیچکدام هدف را تغییر نمی دهد، هدف رسیدن به کمال است و برای رسیدن به کمال لازم است تلاش صورت پذیرد، هرچه تلاش بیشتر مزد بیشتر، و چون تلاش فرد حرام زاده یا کور مادر زاد بیشتر است اجرش نیز بیشتر است، قرآن می فرماید لیس للانسان الا ما سعی، ( نجم / 39)براى انسان بهره‏اى جز سعى و كوشش او نيست، یعنی تمام دارائی انسان تلاش اوست، ببینید در این آیه حتی نام عمل را نبرده، زیرا چه بسا کسانی تلاش کند و به نتیجه نرسد، سعی کند اما نتیجه نگیرد، اما اگر سعی کند به مزد و اجرش می رسد، به عبارتی دیگر خداوند در روز قیامت کلیوئی مزد نمی دهد، چه کسی بیشتر نماز خوانده روزه گرفته صدقه داده جهاد کرده و ...، بلکه داشته های افراد (اعم از داشته های فکری، خانوداگی، مالی، و غیره) را محاسبه و با بررسی تلاش آنها مزدشان را می دهد، همانطور که ملاحظه شد در این فرایند هیچ بی عدالتی رخ نخواهد داد.