عقل محض و اثبات عصمت

آیا با عقل محض و بدون استناد به آیات تطهیر و.... و اصطلاحا از راه استدلالهای بیرون دینی می توان عصمت را اثبات کرد یانه ؟
اول با اندکی دقت معلوم میشود که حقیقت اثبات عصمت امری بیرون دینی است. دوم و جایگاه بحث عصمت بعد از اثبات ضرورت نبوت و یا امامت است. سوم عصمت در دو عرصه مورد توجه قرار میگیرد : 1. در نبوت. 2. در امامت. عصمت در عرصه نبوت دلیل متکلمین مرحوم خواجه طوسی ( ره) با عبارتی زیبا این دلیل را بیان کرده است: " و یجب فی النبی العصمه لیحصل الوثوق فیحصل الغرض".1 عصمت برای پیامبر واجب است تا مردم اعتماد کنند و غرض خداوند متعال برآورده شود. تبیین : عقل میگوید اطاعت وابسته به اعتماد است و اعتماد جایی است که خطا نباشد و خطا زمانی منتفی میشود که شخص معصوم باشد. عقل میگوید خداوند حکیم کار لغو انجام نمیدهد؛ سپردن تعالیم دینی به خطاکار لغو است. پس لازم است پیامبر معصوم باشد بیان فلسفی چند مقدمه : 1. حکمت اقتضا میکند که نوعا هر استعدادی و لو با یک فرد به فعلیت برسد. 2. اگر فردی که تمام استعدادش به فعلیت رسیده؛ نباشد نیاز بشر بر اورده نمیشود، و خلق انسان بدون اینکه نیازش را براورده کنیم خلاف حکمت است. 3. کسی میتواند این نیاز را براورده کند که خود هدایت یافته باشد. و چنین فردی سه ویژگی شاخص دارد : الف ) قوه عاقله و مدرکه اش کمال یافته است. ب ) قوه مخیله اش ( غیر از خیال است) کمال یافته است. ج ) حس و حواس ( قوای محرکه) او کمال یافته است. جمع شدن کمالات سه گانه در یک انسان منجر به عصمت او میشود.2 عصمت در عرصه امامت به یک دلیل از مرحوم سید مرتضی (ره) اکتفا میکنم : -1 ایا مردم چون خطا نمی کنند به امام نیاز دارند؛ یا چون ممکن است گرفتار خطا شوند؟ 2. لازمه شق اول این است که همه مردم را معصوم بدانیم. و عصمت ثابت میشود. 3. و لازمه شق دوم این است که امام خودش خطا نکند والا او نیز نیازمند امام است و همچنین امام دوم و سوم و ... تسلسل. پس امام باید معصوم باشد.3 پي نوشت ها 1- طوسی / نصیر الدین / تجرید الاعتقاد / المقصد الرابع / المساله الثالثه. و حلی / حسن بن یوسف / کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد / ص 155 / نشر موسسه امام صادق چاپ 1382 2- مطالعه بیشتر : ملاصدرا / شواهد الربوبیه / با شرح مرحوم اشتیانی بخش مربوط به وحی و نبوت. و لاهیجی / عبد الرزاق / گوهر مراد / بحث نبوت. و جوادی املی / عبد الله / تفسیر موضوعی قران بحث وحی و نبوت. 3- سید مرتضی / الشافی فی الامامه / ج 1 ص 289 / نشر موسسه الصادق تهران / چاپ 1407 و سید مرتضی / الذخیره فی علم الکلام / ص 430 / موسسه نشر اسلامی قم / چاپ 1411